Odkopaliśmy wystąpienia pokontrolne Najwyższej Izby Kontroli z czasów, gdy dyrektorem w IAS w Bydgoszczy był obecny Szef Krajowej Administracji Skarbowej (wystąpienia z 2010 roku). To starocie, które na pewno nie pokazują profesjonalizmu SKAS - zwłaszcza, że NIK ocenił działania jednostki pozytywnie ("z nieprawidłowościami"). Mamy oczywiście nadzieję, że dostęp do informacji publicznej będzie teraz jednak łatwiejszy, niż u poprzedników (zgodny z ustawą), zwłaszcza po uwagach NIK z 2010 roku, które publikujemy. Poniżej fragmenty wystąpień pokontrolnych NIK.
-----------------------
Negatywnie oceniono działania Urzędu w zakresie udzielenia ulg podatkowych w podatku dochodowym od osób fizycznych, o których mowa w art. 67a Ordynacji podatkowej.
W okresie objętym kontrolą Naczelnik Urzędu wydał 71 decyzji na łączną kwotę 993,1 tys. zł, z czego 57 (80 %) na kwotę 917,2 tys. zł było decyzji pozytywnych. Kontrola 12 postępowań przy udzieleniu ulg (7 pozytywnych i 5 odmownych) na łączną kwotę 704,6 tys. zł wykazała nieprawidłowości w 4 postępowaniach. Stwierdzone nieprawidłowości dotyczyły:
- trzech ulg w spłacie zaległości podatkowej w postaci rozłożenia na raty na łączną kwotę 146, 5 tys. zł podatnikowi, którego zaległość podatkowa w PIT (ustalona w wyniku kontroli przeprowadzonej przez Urząd) wynikała głównie z tego, że w ramach prowadzonej działalności gospodarczej podatnik posłużył się sfałszowanymi fakturami VAT. W latach 2004 - 2005 podatnik zawyżył w ten sposób koszty uzyskania przychodów na łączną kwotę 381,9 tys. zł. Wyrokiem Sądu Rejonowego w Nakle nad Notecią podatnik został uznanym winnym (i skazanym m.in. na karę pozbawienia wolności na dwa lata w zawieszeniu na 5 lat) tego, że działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej i z góry powziętym zamiarem złożył w Urzędzie deklaracje podatkowe za lata 2004 i 2005 podając nieprawdziwe dane, na podstawie których uniknął odprowadzenia należnego podatku dochodowego.
Wyżej wymienionemu podatnikowi udzielono ulgi za 2004 r w postaci rozłożenia zaległości podatkowej na 96 rat (do 2016 r.) i za 2005 r. na 158 rat (do 2022 r.). W ocenie NIK w sposób nieprawidłowy rozpatrzono materiał w sprawie, w szczególności wniosek o udzielenie ulgi za 2004 r., w którym podatnik oprócz trudnej sytuacji finansowej rodziny, podał nieprawdziwe informacje na temat przyczyn powstania zaległości podatkowych. Jako nieprawidłowe oceniono również uzasadnienie decyzji ratalnej za 2005 r. w części, w której podano, że zaległość jest systematycznie spłacana. Tymczasem, jak ustalono w toku niniejszej kontroli zaległość za 2004 r., w której ustalono płatności ratalne nie była spłaca systematycznie gdyż na 11 rat aż 7 nie zostało uregulowanych. Na zaległości te wystawiono tytuły wykonawcze i przekazano je do egzekucji.
Urząd nierzetelnie przeprowadził ocenę sytuacji majątkowej i możliwości płatniczych podatnika. Np. w decyzji za 2004 r. powołano się m.in. na przychód z działalności gospodarczej małżonki za 11 miesięcy 2007 r. (nie uwzględniając w ogóle kosztów uzyskania przychodów) w wysokości średnio miesięcznie 2.121 zł, a w decyzji za 2005 r. powołano się na dochody uzyskane przez podatnika w 2007 r. w łącznej wysokości 6.875 zł. Naczelnik Urzędu ustalił miesięczne płatności wynikające z decyzji ratalnych wynoszące np. w 2008 r. od 1.405 zł do 1439 zł podczas gdy średni miesięczny dochód podatnika wykazany w PIT 36 za ten rok (wraz z małżonkiem) wyniósł 402,10 zł. W efekcie przeprowadzenia postępowań i nierzetelnej oceny zastosowano ulgę pozorną gdyż ustalone raty ponad 3-krotnie przekraczały dochody podatnika.
W ocenie NIK przeprowadzona przez Urząd analiza sytuacji majątkowej i możliwości płatniczych podatnika przeprowadzona była nierzetelnie, a sama ulga udzielona niezasadnie. W skierowanym do Naczelnika Urzędu Skarbowego wystąpieniu pokontrolnym zwrócono uwagę, że ulgi udzielane na podstawie art. 67a Ordynacji podatkowej mają mieć charakter wyjątkowy i mogą mieć miejsce w szczególnych przypadkach, uzasadnionych ważnym interesem podatnika lub interesem publicznym; zaniechania oceny sytuacji majątkowej podatnika, któremu decyzją z 10 kwietnia 2009 r. dokonano umorzenia odsetek za zwłokę w wysokości 37,2 tys. zł. Podatnik na poczet zaległości podatkowych dokonał w okresie 21.05.2008 - 17.03-2009 r. wpłat w łącznej wysokości 64,2 tys. zł, tymczasem w składanych w Urzędzie deklaracjach w latach 2002 - 2009 wykazał łączny dochód (wraz z małżonkiem) w wysokości 4,3 tys. zł. W toku kontroli nic przedstawiono dokumentów' potwierdzających dokonanie oceny sytuacji majątkowej, a Naczelnik Urzędu powołał się tylko na informację z Poltaxu o uzyskiwanych przez podatnika dochodach w okresie ponad 10-letnim przed wydaniem decyzji.
----------------
Najwyższa Izba Kontroli ocenia pozytywnie z nieprawidłowościami, stosowanie Ustawy oraz realizację obowiązku udostępniania informacji publicznej w BIP.
I. Formułując powyższą ocenę, NIK uwzględniła prawidłową realizację zadań objętych kontrolą, polegających na:
1) bezzwłocznym udostępnianiu informacji publicznych na wniosek,
2) przedstawianiu wymaganych przepisami informacji publicznych na podmiotowej stronie BIP Urzędu,
3) ujęciu w BIP informacji dotyczących sposobu dostępu do informacji publicznych nieudostępnionych w BIP,
4) zapisaniu na stronie podmiotowej BIP wszystkich elementów o których mowa w § § 10 i 11 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 18 stycznia 2007 r. w sprawie Biuletynu Informacji Publicznej3,
5) wyznaczeniu osoby odpowiedzialnej za przekazywanie do ministra właściwego do spraw informatyzacji informacji niezbędnych do zamieszczania na stronie głównej BIP oraz za powiadamianie ministra o zmianach w treści tych informacji, a także dokonywanie zmian w treści informacji publicznych udostępnionych na stronie podmiotowej BIP,
6) przeprowadzaniu szkoleń pracowników Izby w zakresie udostępniania informacji publicznych.
2. Jednocześnie Najwyższa Izba Kontroli wskazuje na nieprawidłowości w zakresie prowadzonej strony podmiotowej BIP Izby polegające na:
1) nieudostępnieniu dokumentów z przebiegu i efektów wszystkich 10 kontroli zewnętrznych przeprowadzonych w Izbie w badanym okresie, co było niezgodne z art. 8 ust. 3 w związku z art. 6 ust. 1 pkt 4a tiret drugie Ustawy,
2) braku zamieszczenia informacji publicznych na temat stanu przyjmowanych spraw i kolejności ich załatwiania, co było niezgodne z art. 8 ust. 3 w związku z art. 6 ust. 1 pkt 3e Ustawy,
3) nieoznaczeniu w 7 katalogach (43,8%) informacji danymi określającymi tożsamość osoby, która wytworzyła informacje i osoby, która je wprowadziła do BIP, nie oznaczono czasu wytworzenia informacji, czasu ich udostępnienia oraz możliwości identyfikacji rzeczywistego udostępnienia informacji. W 9 katalogach (56,2%) informacje te oznaczono w niepełnym zakresie, co było niezgodne z art.8 ust. 6 Ustawy.
3. Ponadto NIK zwraca uwagę na:
1) nieodpowiednie zabezpieczenie strony podmiotowej BIP, co skutkowało zamieszczeniem ogłoszenia o pracę z Urzędu Skarbowego w Rypinie,
2) niedokładną informację o pełnym stanie majątkowym Izby (uzupełniono o stan ruchomości w trakcie trwania kontroli).
Odpowiedzialnym za powyższe nieprawidłowości był Dyrektor Izby, który wyjaśnił, że spowodowane one były niejasnością przepisów oraz niepodejmowaniem działań ze względu na przedłużający się okres wdrażania przez Ministerstwo Finansów programu IntrAS w całym resorcie, w tym we wszystkich izbach skarbowych. Program ten ma zawierać również BIP.
--------------------------
Oto linki do wystąpień NIK:
