Poniżej fragmenty uzasadnienia projektu ustawy o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw

---

 

Zmiany w zakresie pracy zdalnej funkcjonariuszy służb mundurowych:

Specustawa w art. 3 wprowadziła zasadę, że w celu przeciwdziałania COVID-19 pracodawca może polecić pracownikowi wykonywanie obowiązków wobec pracodawcy w określonym czasie w domu, czyli w ramach tzw. pracy zdalnej. W związku z tym, że funkcjonariusze Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Służby Ochrony Państwa, Państwowej Straży Pożarnej, Służby Celno-Skarbowej i Służby Więziennej nie są zatrudnieni na umowę o pracę, regulacja ta ich nie obejmowała. W celu wypełnienia zaistniałej luki, proponuje się dodać przepis, zgodnie z którym możliwością wykonywania pracy zdalnej zostaną objęci ww. funkcjonariusze poszczególnych służb i organów.

 

---

Zmiany w zakresie badań lekarskich:

Zmiana ma na celu zawieszenie obowiązku wykonywania badań profilaktycznych wynikających z przepisów art. 229 § 2 zdanie pierwsze i § 4-5 ustawy - Kodeks pracy, art. 39j i 39k ustawy o transporcie drogowym oraz art. 22b ust. 7 ustawy o transporcie kolejowym w zakresie wykonywania okresowych badań lekarskich i badań psychologicznych.

Zawieszenie stosowania przepisów nie obejmuje przeprowadzenia badań wstępnych i kontrolnych, ale uwzględnienia możliwość wykonywania ich w innym trybie.

Projekt nie obejmuje również badań wykonywanych na podstawie szczególnych regulacji, jak np. badania lekarskie czy psychologiczne przeprowadzane na podstawie ustawy o broni i amunicji, czy badania lekarskie i psychologiczne przeprowadzane na podstawie ustawy o Policji.

Konieczność podejmowania szeroko zakrojonych działań ma na celu zminimalizowanie ryzyka zakażenia COVID-19, istnieje bowiem ryzyko narażenia pracownika wykonującego badania profilaktyczne na kontakt z chorym pacjentem, a także możliwość podjęcia czy wykonywania pracy, z uwagi na zaistniałe okoliczności, bez wcześniejszego przeprowadzenia profilaktycznych badań lekarskich i ich wykonanie niezwłocznie po ustaniu przyczyny ich zawieszenia. Zatem czasowe ograniczenie obowiązku wykonywania badań profilaktycznych pracowników jest uzasadnionym działaniem w zaistniałej sytuacji epidemiologicznej.

Przyjęto także, że po odwołaniu stanu zagrożenia epidemicznego, w przypadku gdy nie zostanie ogłoszony stan epidemii albo po odwołaniu stanu epidemii, pracodawca i pracownik są obowiązani niezwłocznie podjąć wykonywanie zawieszonych obowiązków i wykonać je w okresie nie dłuższym niż 60 dni od dnia odwołania danego stanu.

W proponowanych zmianach przyjęto, że w przypadku braku dostępności do lekarza uprawnionego do przeprowadzenia badania wstępnego lub kontrolnego, badanie takie może przeprowadzić i wydać odpowiednie orzeczenie lekarskie inny lekarz. Orzeczenie lekarskie wydane przez innego lekarza traci moc po upływie 30 dni od dnia odwołania stanu zagrożenia epidemicznego, w przypadku gdy nie zostanie ogłoszony stan epidemii, albo od dnia odwołania stanu epidemii. Lekarz ten może przeprowadzić badanie i wydać orzeczenie lekarskie w trybie określonym w art. 2 ust. 4 ustawy o wykonywaniu zawodu lekarza i lekarza dentysty tj. za pośrednictwem systemów teleinformatycznych lub systemów łączności. Do orzeczenie lekarskiego stosuje się odpowiednio art. 2 pkt 6 ustawy o systemie informacji w ochronie zdrowia, tj. tak jak w elektronicznej dokumentacji medycznej opatrzonej kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem zaufanym czy podpisem osobistym. Orzeczenie lekarza załącza się do akt osobowych pracownika.

 

---

Zmiany w zakresie elastycznego czasu pracy:

Zaproponowane zmiany polegają na wprowadzeniu dla pracodawców dotkniętych skutkami rozprzestrzeniania się wirusa COVID-19 możliwości:

-                     ograniczenia nieprzerwanego odpoczynku dobowego do nie mniej niż 8 godzin (w miejsce wymaganych w Kodeksie pracy co najmniej 11 godzin) i nieprzerwanego odpoczynku tygodniowego do nie mniej niż 32 godzin (w miejsce wymaganych w Kodeksie pracy co najmniej 35 godzin);

-                     zawarcia porozumienia o wprowadzeniu systemu równoważnego czasu pracy, w którym jest dopuszczalne przedłużenie dobowego wymiaru czasu pracy, nie więcej jednak niż do 12 godzin - bez konieczności spełnienia przesłanek do wprowadzenia tego systemu czasu pracy, o których mowa w art. 135 § 1 Kodeksu pracy, w dłuższym okresie rozliczeniowym niż wynikający z art. 135 § 1 Kodeksu pracy, tj. nieprzekraczającym 12 miesięcy (podczas gdy Kodeks pozwala na stosowanie 1-miesięcznego okresu, z możliwością przedłużenia do 12 miesięcy, ale w szczególnym trybie);

-                     zawarcia porozumienia o stosowaniu mniej korzystnych warunków zatrudnienia pracowników niż wynikające z umów o pracę zawartych z tymi pracownikami, w zakresie i przez czas ustalone w porozumieniu - takie rozwiązanie przewiduje art. 231a k.p., ale dotyczyć ono może tylko pracodawcy nieobjętego układem zbiorowym pracy lub zatrudniającego mniej niż 20 pracowników.

Wprowadzane rozwiązania mają na celu umożliwić pracodawcom bardziej elastyczne zasady ustalania pracownikom czasu pracy, a także umożliwić - w porozumieniu ze związkami zawodowymi, działającymi u pracodawców lub z przedstawicielami pracowników, gdy organizacje związkowe u pracodawców nie działają - modyfikację warunków zatrudnienia kształtowanych umowami o pracę pracowników, a tym samym przyczynić się do zachowania miejsc pracy.

 

---

Zmiany w zakresie zmiany planów finansowych jednostek sektora finansów:

W projektowanym przepisie przewidziano pewne wyłączenia co do wymogów wynikających z przepisów art. 21 ust. 4, 5 i 6, art. 24 ust. 5 i 6, art. 29 ust. 9, 10 i 12, art. 52 ust. 2 pkt 2 ustawy o finansach publicznych dotyczących kwestii zmiany planów finansowych jednostek sektora finansów publicznych: instytucji gospodarki budżetowej, agencji wykonawczych, państwowych funduszy celowych. Zdecydowano, że ze względu na potrzebę zapewnienia możliwie jak największej elastyczności w zakresie gospodarowania środkami publicznymi, mając na uwadze potrzebę sprawnego realizowania zadań związanych z przeciwdziałaniem COVID-19, nie będzie konieczne:

- występowanie do sejmowej komisji właściwej do spraw budżetu o opinię w sprawie zmiany planu finansowego przez jednostki wskazane w projektowanych regulacjach,

- uzyskiwanie zgody Ministra Finansów na dokonywanie zmiany planu finansowego,

- osiągnięcie porozumienia z Ministrem Finansów w zakresie dokonywania zmiany planu finansowego,

- ograniczenie co do możliwości wprowadzania zmian planu finansowego, skutkujących zwiększeniem zobowiązań bądź pogorszeniem planowanego wyniku finansowego,

- ograniczenie co do możliwości wprowadzania zmian planu finansowego, która musi dotyczyć jednocześnie zwiększenia prognozowanych przychodów i odpowiednio kosztów jednostki,

- ograniczenie co do możliwości wprowadzania zmian planu finansowego, których skutkiem mogłoby być zwiększenie dotacji z budżetu państwa.

Konieczne będzie jednak informowanie Ministra Finansów o zmianie planu finansowego, zgodnie z ust. 3.

W celu ograniczenia ciążących na jednostkach obowiązków, związanych z procesem dokonywania zmian w planach finansowych, projektowany przepis pozwala na pewne odstępstwa, zarówno od powinności, jak i ograniczeń wynikających z przepisów ustawy o finansach publicznych (jako ustawy systemowej), jak również z przepisów innych ustaw (szczególnych) np. ustaw tworzących daną jednostkę.

Mając na uwadze powyższe, zaproponowano również dodanie przepisu, zgodnie z którym w celu realizacji zadań związanych z przeciwdziałaniem COVID-19 ujęte w rocznych planach finansowych jednostek sektora finansów publicznych koszty, mimo niespełnienia wymogów określonych w art. 52 ust. 2 pkt 2 ustawy o finansach publicznych oraz innych przepisach regulujących zwiększenie kosztów tych jednostek, mogą ulec zwiększeniu.

 

---

Zmiany w zakresie przeznaczenia rezerwy celowej:

Zgodnie z projektowanym ust. 1, w celu finansowania zadań związanych z przeciwdziałaniem COVID- 19, Prezes Rady Ministrów może wydać Ministrowi Finansów wiążące polecenia zmiany przeznaczenia rezerwy celowej wraz ze wskazaniem jej pozycji i kwoty. Zmiana przez Ministra Finansów przeznaczenia rezerwy celowej nie wymaga uzyskania opinii sejmowej komisji właściwej do spraw budżetu, co oznacza że obowiązku wynikającego z art. 154 ust. 9 ustawy o finansach publicznych, w zakresie uzyskania pozytywnej opinii sejmowej komisji właściwej do spraw budżetu nie stosuje się. Zmiana przeznaczenia rezerwy celowej, o której mowa w ust. 1 może zostać dokonana do końca roku budżetowego.

Proponowane rozwiązanie ma na celu zwiększenie elastyczności w zarządzaniu rezerwami celowymi budżetu państwa i przekazanie kompetencji w tym zakresie Prezesowi Rady Ministrów. Polecenie Prezesa Rady Ministrów powinno zawierać co najmniej wskazanie co do pozycji rezerwy, której przeznaczenie miałoby zostać zmienione i kwoty środków, co do której nastąpi zmiana przeznaczenia.

 

---

Wprowadzenie prawa do świadczenia postojowego:

Przedsiębiorcy, których dotykają opóźnienia lub brak realizacji dostaw, zatory płatnicze, absencja pracowników związana ze wzrostem zachorowalności lub czynnościami mającymi na celu zagwarantowanie bezpieczeństwa obywateli, mogą w ramach obowiązujących przepisów skorzystać z odroczenia terminu płatności składek, układu ratalnego, umorzenia należności składek. Obecne rozwiązania mogą się okazać niewystarczające, w obliczu pandemii, spowodowanej COVID-19, dla ochrony firmy przed problemami, których efektem może być powstanie zatorów płatniczych i upadłość, jak również brak środków finansowych na zaspokojenie podstawowych potrzeb życiowych.

Do najbardziej zagrożonych grup należą osoby prowadzące działalność gospodarczą, opłacające składki same za siebie oraz osoby wykonujące pracę na podstawie umowy agencyjnej, umowy zlecenia, innej umowy o świadczenie usług, do których zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące umowy zlecenia a także osoby wykonujące pracę na podstawie umowy o dzieło. Osoby te są narażone na niestabilność, a nawet całkowitą utratę przychodów z powodu pandemii COVID-19, ze względu na brak zleceń lub zamówień, czy rezygnację z realizowanych lub zawieranych umów.

Stąd też proponuje się jednorazową wypłatę dla osób prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą oraz osób wykonujących pracę na podstawie umów cywilnoprawnych, tzw. świadczenie postojowe. Świadczenie to przysługiwać będzie w wysokości 80% minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w 2020 r. (2080 zł). Świadczenie nie będzie podlegać oskładkowaniu i opodatkowaniu ze względu na jego socjalny charakter. Świadczenie będzie skierowane do ww. osób, jeśli nie posiadają one innego tytułu do ubezpieczeń społecznych.

Prawo do świadczenia będzie przysługiwać z tytułu przestoju ekonomicznego (w następstwie wystąpienia zagrożenia epidemicznego), które trwało co najmniej 30 dni przed miesiącem, w którym składany jest wniosek o świadczenie, pod warunkiem, że przychód w miesiącu poprzedzającym złożenie wniosku o przyznanie świadczenia był niższy od 300% prognozowanego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia brutto w gospodarce narodowej w 2020 r. (5 227 zł. x 300% = 15 681 zł.). Świadczenie będzie przysługiwać, jeśli osoby te rozpoczęły prowadzenie działalności przed 1 marca 2020 r. i nie zawiesiły działalności gospodarczej, a ich przychód z prowadzenia tej działalności w stosunku do poprzedniego miesiąca kalendarzowego uległ obniżeniu o co najmniej 15%. Prowadzący działalność gospodarczą, dla których mają zastosowanie przepisy dotyczące zryczałtowanego podatku dochodowego w formie karty podatkowej i którzy korzystali ze zwolnienia sprzedaży od podatku od towarów i usług na podstawie art. 113 ust. 1 i 9 ustawy o podatku od towarów i usług będą mieli prawo do świadczenia postojowego w wysokości 50% najniższego wynagrodzenia obowiązującego w 2020 r., ze względu na brak możliwości weryfikacji osiąganego przychodu.

Świadczenie przysługiwać będzie także osobom, które zawiesiły prowadzenie działalności gospodarczej po 1 marca 2020 r.

Osoby wykonujące pracę na podstawie umów cywilnoprawnych, tj. umów zlecenia i umowy o dzieło będą miały prawo do świadczenia postojowego, jeśli umowa cywilnoprawna została zawarta przed 1 lutego 2020 r. Świadczenie będzie przysługiwać, jeżeli wynagrodzenie z tytułu wykonywania umowy cywilnoprawnej wynosi co najmniej 50% najniższego wynagrodzenia obowiązującego w 2020 r. albo jeżeli zleceniodawca nie uzyskał pomocy na wypłatę wynagrodzeń w ramach rozwiązań związanych z przeciwdziałaniem skutkom gospodarczym wywołanych COVID-19. Wysokość świadczenia nie będzie uzależniona od wysokości wynagrodzenia przewidzianego w umowie cywilnoprawnej jak również faktycznej wypłaty wynagrodzenia za ograniczone wykonanie umowy. W każdym przypadku wynosić będzie 80% minimalnego wynagrodzenia.

Świadczenie będzie wypłacane przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS) na podstawie wniosku zainteresowanego. W celu możliwości weryfikacji przychodu osiąganego przez osobę prowadzącą działalność gospodarczą proponuje się wprowadzić:

- obowiązek przekazania przez ZUS do Krajowej Administracji Skarbowej (KAS) informacji o zadeklarowanych - we wniosku o przyznanie świadczenia postojowego przez przedsiębiorców - wysokościach osiąganych przychodów w danym okresie. Rozwiązanie to powinno zapewnić spójność danych w systemach podatkowych i ubezpieczeń społecznych, jak również uszczelnienie systemu podatkowego;

- uprawnienie dla KAS weryfikowania i powiadamiania ZUS o wszelkich rozbieżnościach w zadeklarowanych przychodach, które będą podstawą dla ZUS wszczęcia postępowania o potwierdzenie prawidłowości przyznania prawa do świadczenia.

ZUS będzie mógł skorzystać z posiadanego uprawnienia badania prawidłowości zawartych umów cywilnoprawnych, a w konsekwencji odmowy wypłaty świadczenia jeżeli umowa nie została zgłoszona do ubezpieczeń społecznych pomimo istnienia takiego obowiązku wynikającego z charakteru tej umowy.

 

---

Zmiany w zakresie spełnienia świadczenia, załatwienia sprawy, wydania opinii, oraz wydania decyzji lub postanowienia kończącego postępowanie:

Obowiązujące przepisy nakładają na podmioty nadzorowane szeroki zakres obowiązków informacyjnych na rzecz nadzoru, przy czym przepisy te określają również terminy sporządzenia poszczególnych informacji bieżących i okresowych oraz ich przekazania organowi nadzoru. Jednocześnie w przypadku niedopełnieniach tych obowiązków ustawodawca przewidział znaczące sankcje administracyjne. Wypełnianie przedmiotowych obowiązków informacyjnych może być szczególne utrudnione w okresie stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii, tym bardziej, że nierzadko przedstawiane sprawozdania muszą być wcześniej zaopiniowane przez biegłych rewidentów. Problemy te są już zgłaszane Ministerstwu Finansów. Mając to na uwadze proponuje się umożliwienie Ministrowi Finansów określania, w drodze rozporządzenia, innych terminów m.in. przekazania danych, informacji, deklaracji, sprawozdań, raportów, zestawień, wniosków, składek, opłat oraz wpłat. Projektowane rozwiązanie ma przejściowo przyczynić się do wsparcia podmiotów w wypełnianiu obowiązków informacyjnych i sprawozdawczych wynikających z właściwych ustaw poprzez dostosowanie terminów do szczególnych okoliczności i warunków funkcjonowania związanych z ogłoszeniem stanu epidemicznego lub epidemii.

Obowiązujące przepisy nakładają na jednostki sektora prywatnego i publicznego określone obowiązki w zakresie szeroko rozumianej sprawozdawczości, a także w zakresie prowadzenia ewidencji wskazując jednocześnie terminy wykonania tych obowiązków. Wypełnianie przedmiotowych obowiązków ewidencyjnych i sprawozdawczych może być szczególne utrudnione w okresie stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii. Problemy te są już zgłaszane Ministerstwu Finansów. Mając to na uwadze proponuje się umożliwienie Ministrowi Finansów określania, w drodze rozporządzenia, innych terminów wypełniania obowiązków w zakresie ewidencji oraz w zakresie sporządzenia, zatwierdzenia, udostępnienia i przekazania do właściwego rejestru, jednostki lub organu określonych sprawozdań lub informacji. Projektowane rozwiązanie ma przejściowo przyczynić się do wsparcia jednostek w wypełnianiu obowiązków ewidencyjnych i sprawozdawczych wynikających z właściwych ustaw poprzez dostosowanie terminów do szczególnych okoliczności i warunków funkcjonowania związanych z ogłoszeniem stanu epidemicznego lub epidemii.

 

---

Zawieszenie postępowań podatkowych:

W związku z zagrożeniem epidemiologicznym wywołanym COVID-19 oraz ochroną obywateli może nastąpić brak możliwości kontynuowania postępowań, w szczególności podatkowych i kontroli oraz realizacji obowiązków bądź uprawnień stron postępowania i kontrolowanych. Z tego względu istnieje potrzeba zawieszenia toczących się postępowań i kontroli, w tym podatkowych, prowadzonych na podstawie Ordynacji podatkowej, kontroli celno-skarbowych oraz niektórych innych postępowań.

Postanowienie w sprawie zawieszenia postępowań i kontroli, o których mowa w ust. 1, będzie wywoływać skutki prawne już od chwili jego wydania. Organ wydający postanowienie o zawieszeniu procedury będzie miał obowiązek doręczenia tego postanowienia niezwłocznie. Jeśli nie będzie to możliwe postanowienie o zawieszeniu zostanie doręczone najpóźniej w terminie doręczenia postanowienia o podjęciu zawieszonego postępowania albo kontroli.

Z uwagi na rozwijającą się sytuację związaną z zagrożeniem epidemicznym zasadne jest wprowadzenie upoważnienia fakultatywnego do wydania przez ministra właściwego do spraw finansów publicznych rozporządzenia, które z mocy prawa zawiesi postępowania i kontrole, o którym mowa w ust. 1. W rozporządzeniu minister właściwy do spraw finansów publicznych określi zakres terytorialny zawieszenia, rodzaje postępowań i kontroli podlegających zawieszeniu oraz okres, na który następuje zawieszenie, mając na względzie okres obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii oraz skutki nimi wywołane. Rozporządzenie może dotyczyć zawieszenia postępowań i kontroli prowadzonych zarówno przez organy Krajowej Administracji Skarbowej np. naczelników urzędów skarbowych, naczelników urzędów celno-skarbowych i dyrektorów izb administracji skarbowej, jak i samorządowych organów podatkowych np. burmistrzów i prezydentów miast.

Do terminów postępowań i kontroli zawieszonych na podstawie ust. 1 lub 3, nie będzie się wliczać okresów ich zawieszenia.

W sprawach zawieszenia postępowań i kontroli, o których mowa w art. 4 projektu ustawy będą mieć odpowiednie zastosowanie przepisy działu IV rozdziału 12 ustawy - Ordynacja podatkowa, z wyłączeniem art. 201 § 3 oraz art. 205 § 2. Wyłączenia to oznaczają, że na postanowienia w sprawie zawieszenia postępowania i kontroli oraz postanowienia o odmowie podjęcia zawieszonego postępowania i kontroli nie będzie przysługiwać zażalenie. Postanowienia te będą jednak mogły być zaskarżone w odwołaniu od decyzji, co wynika z art. 237 Ordynacji podatkowej.

 

---

Wstrzymanie postępowań egzekucyjnych:

Celem wprowadzenia przepisu jest ochrona zobowiązanych, wobec których prowadzone jest postępowanie egzekucyjne, w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego lub epidemii. W tym okresie prowadzenie działalności gospodarczej czy zarobkowej jest niezwykle utrudnione, a w niektórych przypadkach - wręcz nie jest możliwe. W takiej sytuacji kontynuowanie postępowania egzekucyjnego mogłoby doprowadzić do pozbawienia zobowiązanych niezbędnych zasobów do zabezpieczenia funkcjonowania w okresie szczególnego zagrożenia bądź do podjęcia czy kontynuowania działalności po czasie, gdy zagrożenie minie. Z powyższego względu niezbędne jest umożliwienie Radzie Ministrów podejmowania niezbędnych środków dla zabezpieczenia kontynuowania lub odtworzenia działalności utrudnionej czy zupełnie niemożliwej w tym czasie.

Nie bez znaczenia pozostaje również, że w okresie stanu zagrożenia epidemicznego jest utrudnione podejmowanie działań mających na celu ochronę praw zobowiązanych jak np. wnoszenie środków zaskarżenia. Skierowanie wystąpienia do organu egzekucyjnego np. wniesienie skargi czy zarzutów wymaga wysłania pisma za pośrednictwem operatora pocztowego bądź osobistego stawiennictwa w siedzibie organu. W tym okresie podjęcie takich działań może wiązać się z dużym ryzykiem zarówno dla zobowiązanych bądź też może okazać się zupełnie niemożliwe (utrudnienia w dostępie do poczty). Jedynie część zobowiązanych dysponuje profilem zaufanym bądź podpisem elektronicznym, które umożliwiają kierowanie wystąpień do organu egzekucyjnego w postaci elektronicznej.

Ponadto proponowany przepis uprawnia zobowiązanych, wobec których były wszczęte postępowania egzekucyjne przed ich wstrzymaniem na podstawie rozporządzenia, do rozporządzania środkami pieniężnymi zgromadzonymi na zajętym rachunku bankowym lub rachunku bankowym prowadzonym przez SKOK. W przypadku uprzedniego zajęcia rachunku przez organ egzekucyjny, zobowiązany utracił prawo rozporządzania środkami zgromadzonymi na tym rachunku. Jeżeli następuje wstrzymanie postępowania egzekucyjnego na podstawie ogólnych przepisów ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji, środki pieniężne zobowiązanego są blokowane przez bank lub SKOK. W celu zapobieżenia blokowaniu tych środków przyznano zobowiązanym prawo do dysponowania tymi środkami, np. przeznaczenie ich na pilne wydatki związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, która z wielu względów jest utrudniona w okresie stanu epidemicznego lub epidemii.

 

---

Zmiany w zakresie biegu terminów przewidzianych w przepisach prawa cywilnego i administracyjnego:

Zgodnie z dodawanym przepisem, w czasie trwania stanu zagrożenia epidemicznego lub epidemii wstrzymaniu i zawieszeniu ulegną terminy przewidziane przepisami prawa cywilnego i administracyjnego, od których zależy udzielenie ochrony prawnej przed sądem lub organem oraz terminy do dokonania przez stronę czynności kształtujących prawa i obowiązki jej lub drugiej strony, terminy do zasiedzenia, przedawnienia, przemilczenia, terminy zawite, z niezachowaniem których ustawa wiąże ujemne skutki dla strony, terminy do dokonania przez podmioty lub jednostki organizacyjne podlegające wpisowi do rejestru przedsiębiorców lub rejestru stowarzyszeń, innych organizacji społecznych i zawodowych, fundacji oraz samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej Krajowego Rejestru Sądowego albo innego rejestru prowadzonego przez organ administracji publicznej czynności, które powodują obowiązek zgłoszenia do właściwego rejestru, a także terminów na wykonanie przez te podmioty obowiązków wynikających z przepisów o ich ustroju. Ponadto wyłącza się wstrzymanie i zawieszenie biegu tych terminów w przypadku postępowań sądowych zaliczonych do spraw pilnych i w przypadku postępowań sądowoadministracyjnych, w których ustawa określa termin ich rozpatrzenia przez sąd oraz wniosków o wstrzymanie wykonania aktu lub czynności. Nie ulegną wstrzymaniu lub zawieszeniu także terminy dla dokonania czynności przewidzianych kodeksem wyborczym. Wprowadzenie stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii w żaden sposób nie wpływa bowiem na zasady i tryb przeprowadzenia wyborów oraz nie pociąga za sobą wydłużenia kadencji konstytucyjnych organów państwa wynikających z art. 98 (Sejm i Senat) oraz art. 127 (Prezydent RP) Konstytucji RP, a także nie wpływa na kadencję oraz zasady i tryb przeprowadzenia wyborów do organów samorządu terytorialnego.

Dodawany przepis wprowadza w czasie trwania stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii zawieszenie biegu terminów w postępowaniach sądowych, w tym sądowoadministracyjnych, postępowaniach egzekucyjnych, karnych, karno-skarbowych, w sprawach o wykroczenia, administracyjnych, egzekucyjnych w administracji, a także w innych postępowaniach prowadzonych na podstawie ustaw. Jednocześnie przewidziano wyłączenie, zgodnie z którym nie ulegnie wstrzymaniu i zawieszeniu bieg terminów w postępowaniach sądowych zaliczonych do spraw pilnych i w postępowaniach sądowoadministracyjnych, w których ustawa określa termin ich rozpatrzenia przez sąd oraz wniosków o wstrzymanie wykonania aktu lub czynności. Nie ulegnie wstrzymaniu i zawieszeniu także bieg terminów dla dokonania czynności przewidzianych kodeksem wyborczym. Wprowadzenie stanu zagrożenia epidemicznego lub epidemii w żaden sposób nie wpływa bowiem na zasady i tryb przeprowadzenia wyborów oraz nie pociąga za sobą wydłużenia kadencji konstytucyjnych organów państwa wynikających z art. 98 (Sejm i Senat) oraz art. 127 (Prezydent RP) Konstytucji, a także nie wpływa na kadencję oraz zasady i tryb przeprowadzenia wyborów do organów samorządu terytorialnego.

 

---

Zmiany w zakresie planowania wydatków budżetowych i finansowania działań:

Proponuje się zmianę brzmienia art. 31 ust. 1 polegającą na wskazaniu, że to Prezes Rady Ministrów, a nie Rada Ministrów może, w drodze rozporządzenia, dokonywać przeniesienia planowanych wydatków budżetowych między częściami i działami budżetu państwa. Prezes Rady Ministrów może dokonać przeniesień wydatków, o których mowa w tym przepisie uwzględniając wysokość oraz rodzaj koniecznego wsparcia i bieżące wykonanie wydatków w poszczególnych częściach i działach budżetu państwa.

Ponadto zaproponowano rozwiązanie, zgodnie z którym w celu przeciwdziałania COVID-19 Prezes Rady Ministrów będzie mógł podjąć decyzję o zablokowaniu planowanych wydatków w zakresie całego budżetu państwa, określając część budżetu państwa oraz łączną kwotę wydatków, która podlega blokowaniu. Prezes Rady Ministrów powierzy Ministrowi Finansów wykonanie ww. decyzji, a szczegółową klasyfikację wydatków, które podlegają blokowaniu, ustalał będzie dysponent części budżetowej. Ze zablokowanych środków Minister Finansów będzie mógł utworzyć nową rezerwę celową z przeznaczeniem na przeciwdziałanie COVID-19. Podziału tej rezerwy celowej dokonywał będzie Minister Finansów na wniosek dysponenta realizującego zadanie związane z przeciwdziałaniem COVID-19, po akceptacji wniosku przez Prezesa Rady Ministrów.

 

---

Zmiana w zakresie wydawania interpretacji indywidualnych:

Proponuje się dodanie przepisu przewidującego przedłużenie terminu na wydanie interpretacji indywidualnych przepisów prawa podatkowego o okres jednego miesiąca w celu zminimalizowania negatywnych skutków związanych z wystąpieniem COVID-19. Działania podjęte na mocy zmienianej ustawy oraz wprowadzone szczególne rozwiązania mające na celu przeciwdziałanie COVID-19 skutkować będą utrudnieniami w dochowaniu przez organy podatkowe 3-miesięcznego terminu na wydanie interpretacji indywidualnej. Brak stanowiska w tym terminie oznacza stwierdzenie prawidłowości stanowiska wnioskodawcy w pełnym zakresie (art. 14o Ordynacji podatkowej). W celu umożliwienia realizacji zadań przez organy podatkowe konieczne jest przedłużenie terminu o 3 miesiące.

Proponuje się ponadto wyposażenie Ministra Finansów w kompetencję do ewentualnego przedłużenia okresu z art. 14a ust. 1 (czyli przedłużenia terminu wydania interpretacji indywidualnej z 3 do 4 miesięcy) o okres do 3 miesięcy. Minister Finansów może więcej niż jeden raz wydać rozporządzenie o przedłużeniu ustawowego przedłużenia. Ostatecznie jednak w drodze rozporządzenia będzie możliwe przedłużenie terminu o nie więcej niż 3 miesiące.

 

---

Zmiana w zakresie badań lekarskich:

Dodaje się przepis przejściowy, który zachowuje w mocy orzeczenia lekarskie wydane na podstawie zawieszanych przepisów, stanowiąc, że orzeczenia lekarskie wydane w ramach badań lekarskich, przeprowadzonych na podstawie przepisów art. 229 § 2 zdanie pierwsze i § 4 - 5 ustawy - Kodeks pracy oraz art. 39j i 39k ustawy o transporcie drogowym, których ważność skończyła po dniu 7 marca w 2020 r, w przypadku ogłoszenia stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii, zachowują ważność nie dłużej jednak niż do upływu 60 dni od dnia zniesienia danego stanu.

 

---

Zmiana terminu podziału rezerw celowych w 2020 r.:

Zgodnie z art. 154 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych, podziału rezerw celowych dokonuje, z zastrzeżeniem ust. 3-6, Minister Finansów w porozumieniu z właściwymi ministrami lub innymi dysponentami części budżetowych, nie później niż do dnia 15 października, z wyjątkiem rezerw, o których mowa w art. 140 ust. 2 pkt 2 i 3, oraz rezerw przeznaczonych na finansowanie zobowiązań Skarbu Państwa i rezerw przeznaczonych na przeciwdziałanie klęskom żywiołowym i usuwanie ich skutków. Projektowana regulacja ma na celu modyfikację terminu, w którym może nastąpić podział rezerw celowych - tj. w roku 2020 podział rezerw celowych może być dokonywany w terminie do dnia 31 grudnia 2020 r., a nie zaś do dnia 15 października.

 

---

Przekazywanie rezerw celowych na zadania związane z COVID-19:

Projektowane przepisy ma na celu umożliwienie przekazywania środków ujętych w rezerwach celowych budżetu państwa w roku 2020 na realizację zadań związanych z przeciwdziałaniem COVID- 19, niezależnie od przeznaczenia rezerw. Dokonanie podziału rezerwy celowej na realizację tych zadań, wówczas nie będzie wiązało się z koniecznością zmiany przeznaczenia rezerwy. W omawianym przypadku, podziału rezerwy celowej na wniosek właściwego dysponenta realizującego zadanie związane z przeciwdziałaniem COVID-19 dokonywał będzie Minister Finansów za zgodą Prezesa Rady Ministrów.

Zaproponowano również, że w przypadku realizacji przez samorządowy zakład budżetowy zadań związanych z przeciwdziałaniem COVID-19, zawiesi w 2020 r. ograniczenie dotyczące dotacji przekazywanych z budżetu jednostek samorządu terytorialnego do zakładu budżetowego. Dotacje będą mogły być wyższe niż 50% kosztów jego działalności.

 

---

Przepisy zawieszające terminy dotyczące informacji o schematach podatkowych:

W celu zapewnienia pomocy podmiotom zobowiązanym tj. promotorom, korzystającym oraz wspomagającym, w prawidłowym oraz terminowym wypełnieniu ustawowych obowiązków dotyczących raportowania do Szefa KAS informacji o schematach podatkowych, proponuje się, aby terminy wskazane w dziale III rozdziale 11a ustawy - Ordynacja podatkowa, nie rozpoczynały się a rozpoczęte podlegały zawieszeniu w okresie od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy do dnia 30 czerwca 2020 r. Proponowane regulacje dotyczą schematów podatkowych, w rozumieniu art. 86a § 1 pkt 10 oraz pkt 11 ustawy - Ordynacja podatkowa, innych niż schemat podatkowy transgraniczny w rozumieniu art. 86a § 1 pkt 12 tej ustawy.

 

---

Przepisy zawieszające terminy dotyczące informacji o cenach transferowych:

Proponuje się wydłużyć termin na złożenie informacji o cenach transferowych do 30 września 2020 r. Zgodnie z przedstawioną propozycją wydłużeniem terminu objęte zostaną podmioty powiązane, których rok obrotowy (dotyczy ustawy o CIT) lub podatkowy (dotyczy ustawy o PIT) rozpoczął się po 31 grudnia 2018 r. i dla których pierwotnie określony 9-miesięczy termin na złożenie informacji o cenach transferowych upływa najpóźniej w dniu 29 września 2020 r.

Pierwotny termin na złożenie informacji o cenach transferowych wynoszący 9 miesięcy po zakończeniu roku podatkowego/obrotowego został określony w art. 23zf ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i art. 11t ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, w brzmieniu nadanym ustawą o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy - Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw. Natomiast ze względu na:

- aktualną sytuację epidemiczną, która może wpłynąć na możliwości podatników w zakresie przygotowania informacji o cen transferowych, chociażby z uwagi na potencjalne ograniczenie dostępności zasobów kadrowych podatników w takiej sytuacji,

- a także na fakt, iż w Ministerstwie Finansów trwają obecnie prace nad opublikowaniem formularza interaktywnego ułatwiającego podmiotom powiązanym wypełnienie obowiązków w zakresie złożenia ww. informacji,

dotrzymanie pierwotnego 9-miesięcznego terminu przez podmioty powiązane mające skrócony rok podatkowych (tj. rok podatkowy, których rozpoczął się po 31 grudnia 2018 r., ale nie trwał pełne 12 miesięcy), może być utrudnione. Pierwotny 9-miesięczny termin upłynie bowiem w przypadku takich podmiotów w najbliższych miesiącach. Uzasadnione jest więc wydłużenie tego terminu.

Dla pozostałych podmiotów powiązanych, tj. dla podmiotów powiązanych, których rok obrotowy (dotyczy ustawy o CIT) lub podatkowy (dotyczy ustawy o PIT) rozpoczął się po 31 grudnia 2018 r. i dla których pierwotny 9-miesięczny termin na złożenie informacji o cenach transferowych upływa w dniu 30 września 2010 r. lub później, termin 9-miesięczny zostaje utrzymany.

 

---

Zmiany w sporządzania i przekazywania sprawozdań budżetowych i sprawozdań finansowych:

Mając na uwadze przypadki zamknięcia - w związku z potencjalnym zagrożeniem zarażeniem wirusem SARS-CoV-2 - jednostek podległych Ministrowi Sprawiedliwości oraz przez niego nadzorowanych, konieczne jest wprowadzenie uregulowań prawnych mających na celu wydłużenie terminów na sporządzenie i przekazanie sprawozdań budżetowych i sprawozdań finansowych określonych w rozporządzeniach wydanych na podstawie art. 40 ust. 4 pkt 1 lit. a oraz art. 41 ust. 2, 4 i 5 ustawy o finansach publicznych, art. 179 § 5 ustawy - Prawo o ustroju sądów powszechnych oraz rozdziale 5 ustawy o rachunkowości. W projektowanym przepisie proponuje się, aby powyższe terminy zostały wydłużone o 30 dni od odwołania stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii. W przepisie znosi się natomiast obowiązek sporządzenia przez prezesów sądów apelacyjnych informacji rocznej o działalności sądów oraz sporządzenia przez dyrektorów sądów apelacyjnych rocznego sprawozdania z działalności sądów działających na obszarze apelacji za 2019 r., których terminy sporządzenia również przypadają w okresie stanu zagrożenia epidemicznego. Sporządzenie tych informacji i sprawozdań po zakończeniu stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu zagrożenia byłoby spóźnione i zbędne. Przy uwzględnieniu zatem, że dane zawarte w informacjach i sprawozdaniach i tak są dostępne dla Ministerstwa Sprawiedliwości w ramach bieżącego nadzoru administracyjnego, wyjątkowe uchylenie obowiązku ich sporządzenia jest zasadne.

 

---

Zmiany w zakresie obecności kontrolującego w postępowaniach celno- skarbowych:

W obecnym stanie prawnym na podstawie przepisów wydanych na podstawie art. 90 ustawy o Krajowej Administracji Skarbowej w przypadku podmiotów dokonujących czynności dotyczących produkcji, przemieszczania i zużycia wyrobów akcyzowych, w szczególności ich wytwarzania, uszlachetniania, przerabiania, skażania, rozlewu, przyjmowania, magazynowania, wydawania, przewozu i niszczenia, oraz w zakresie stosowania i oznaczania tych wyrobów znakami akcyzy, kontrola celno-skarbowa może być wykonywana jako kontrola doraźna lub kontrola stała i polegać m.in. na bezpośrednim uczestniczeniu kontrolującego w czynnościach związanych z działalnością objętą kontrolą. Przepisy te przewidują obowiązek dokonywania niektórych czynności w obecności funkcjonariusza Służby Celno- Skarbowej albo dokonania niektórych czynności przez funkcjonariusza Służby Celno-Skarbowej. Zasadnym jest wprowadzenie w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego COVID-19 możliwości odstąpienia w niektórych przypadkach od obecności funkcjonariusza Służby Celno- Skarbowej. W każdym przypadku naczelnik urzędu celno-skarbowego będzie powiadamiał podmiot podlegający kontroli celno-skarbowej o takim odstąpieniu, które zostanie uprzednio poprzedzone analizą ryzyka. Regulacja ma na celu ułatwić wykonywanie działalności gospodarczej nieobarczonej ryzykiem w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego CONVID-19 oraz zminimalizować ryzyko rozprzestrzeniania się koronawirusa.

 

---

Zmiana w zakresie oświadczeń majątkowych:

Proponowana zmiana pozwoli na dopełnienie obowiązku ustawowego osobom, które np. z uwagi na kwarantannę, nie były w stanie terminowo złożyć oświadczenia majątkowego. Wydaje się natomiast, że możliwość ta powinna zostać ograniczona do przypadków „uzasadnionych”, a zatem to po stronie składającego oświadczenie powstanie konieczność uprawdopodobnienia zaistnienia okoliczności uniemożliwiających dochowanie terminu.

 

---

Zmiany w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Przepis art. 52k dotyczy szczególnych rozwiązań w zakresie rozliczania strat podatkowych przez podatników, którzy w związku z rozprzestrzenianiem się choroby zakaźnej wywołanej wirusem SARS- CoV-2, o którym mowa w specustawie, ponieśli stratę z pozarolniczej działalności gospodarczej w 2020 r.

W takim przypadku będą oni mogli o wysokość tej straty, nie więcej jednak niż do kwoty 5 mln zł, obniżyć dochód uzyskany z pozarolniczej działalności gospodarczej w 2019 roku, składając w tym celu korektę zeznania za ten rok. Z tego sposobu rozliczenia straty będą mogli skorzystać podatnicy, którzy w roku 2020 osiągną przychody z działalności gospodarczej niższe o co najmniej 50% od przychodów uzyskanych z tej działalności w 2019 r.

Nieodliczoną kwotę straty podatnicy będą rozliczać na dotychczas obowiązujących zasadach.

W projektowanym przepisie art. 52l podwyższa się limity zwolnień przedmiotowych:

-        z 1000 zł do 3 000 zł w odniesieniu do uzyskanych w 2020 r. zapomóg, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 9a, tj. zapomóg innych niż wymienionych w art. 21 ust. 1 pkt 26, wypłacanych z funduszy zakładowej lub międzyzakładowej organizacji związkowej pracownikom należącym do tej organizacji,

-        z 6 000 zł do 10 000 zł w odniesieniu do uzyskanych w 2020 r. zapomóg, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 26 lit. b, tj. zapomóg otrzymanych w przypadku indywidualnych zdarzeń losowych, klęsk żywiołowych, długotrwałej choroby lub śmierci, sfinansowanych z innych źródeł niż fundusz socjalny, Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych (ZFŚS), fundusze związków zawodowych lub zgodnie z odrębnymi przepisami wydanymi przez właściwego ministra,

-        z 1 000 zł do 2 000 zł w odniesieniu do uzyskanych w 2020 r. oraz 2021 r. świadczeń, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 67, tj. świadczeń rzeczowych (niebędących bonami, talonami lub innymi znakami uprawniającymi do ich wymiany na towary lub usługi) oraz świadczeń pieniężnych, otrzymanych przez pracownika w związku z finansowaniem działalności socjalnej, o której mowa w przepisach o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych, sfinansowanych w całości ze środków ZFŚS;

-        z 2 000 zł do 3 000 zł w odniesieniu do uzyskanych w 2020 r. oraz 2021 r. dopłat do zorganizowanego wypoczynku dzieci i młodzieży do lat 18, sfinansowanych ze źródeł innych niż fundusz socjalny, ZFŚS, lub zgodnie z odrębnymi przepisami wydanymi przez właściwego ministra.

Podwyższenie limitów pozwoli na nieopodatkowywanie ww. świadczeń w stopniu większym niż ma to miejsce obecnie. Wyższe limity będą co do zasady obowiązywać w 2020 r. W przypadku zwolnień wymienionych w art. 21 ust. 1 pkt 67 i 78 będą również miały zastosowanie do dochodów uzyskanych w 2021 r. co powinno przyczynić się do pośredniego wparcia branży turystycznej, która obecnie, z powodu COVID-19, boryka się z trudnościami finansowymi.

W proponowanych zmianach przewiduje się zwolnienie od podatku dochodowego otrzymanych w 2020 r. przez podatników prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą przychodów z tytułu:

-        świadczenia postojowego otrzymanego na podstawie ustawy o COVID-19;

-        świadczenia polegającego na zakwaterowaniu i wyżywieniu, o których mowa w art. 15w ust. 3 pkt 1 ustawy o COVID-19.

Dodawany przepis art. 52n umożliwia odliczenie darowizn przez podatników podatku PIT, w tym podatników prowadzących działalność gospodarczą (na ogólnych zasadach przy zastosowaniu skali podatkowej lub liniowej 19% stawki podatku), przekazanych w 2020 r. na przeciwdziałanie COVID- 19. Odliczeniu będą podlegały darowizny (pieniężne lub rzeczowe) przekazane podmiotom wykonującym działalność leczniczą polegającą na świadczeniu opieki zdrowotnej, w tym transportu sanitarnego, a także przekazane Agencji Rezerw Materiałowych oraz Centralnej Bazie Rezerw Sanitarno-Przeciwepidemicznych.

Darowizna będzie odliczana w pełnej wysokości. Darowizny pieniężne dokumentowane będą dowodem wpłaty na rachunek płatniczy lub rachunek bankowy obdarowanego, z kolei darowizny rzeczowe - oświadczeniem obdarowanego o ich przyjęciu oraz dowodem, z którego wynikać będzie wartość oraz dane identyfikujące darczyńcę.

Co do zasady, odliczenie będzie dokonywane w zeznaniu podatkowym. Wyjątek stanowić będą podatnicy uzyskujący przychody z działalności gospodarczej, najmu lub dzierżawy, którzy będą mogli stosować ulgę w trakcie roku przy obliczaniu zaliczek na podatek.

Odliczeniu nie będą podlegały darowizny zaliczone do kosztów uzyskania przychodów, zwrócone w jakiejkolwiek formie lub odliczone na podstawie innych przepisów o podatku dochodowym, np. przepisów ustawy o ryczałcie.

W zeznaniu podatkowym darczyńca będzie wskazywał kwotę dokonanej darowizny, kwotę, dane obdarowanego.

W przypadku zwrotu dokonanej darowizny, obdarowany będzie obowiązany przekazać urzędowi skarbowemu informację o zwróconej podatnikowi darowiźnie, a podatnik doliczyć do dochodu kwoty uprzednio odliczone w zeznaniu składanym za rok, w którym otrzymał zwrot.

Na podstawie art. 38 ust. 1 ustawy PIT płatnicy, o których mowa między innymi w art. 31 (zakłady pracy), kwoty pobranych zaliczek na podatek przekazują w terminie do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym pobrano zaliczki, na rachunek urzędu skarbowego, przy pomocy którego naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania płatnika wykonuje swoje zadania, a jeżeli płatnik nie jest osobą fizyczną, według siedziby bądź miejsca prowadzenia działalności, gdy płatnik nie posiada siedziby.

Takie same terminy - na podstawie art. 42 ust. 1 ustawy PIT - obowiązują osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują świadczeń z tytułu działalności, o której mowa w art. 13 pkt 8 ustawy PIT (przychody z tytułu wykonywania usług na podstawie umowy zlecenia i o dzieło zawartych z firmą).

Wprowadza się ponadto prolongatę terminu przekazania zaliczek na podatek od przychodów z szeroko rozumianej pracy pobranych w marcu i kwietniu. Zatem zapłata zaliczki, zamiast odpowiednio do 20 kwietnia i 20 maja, może być dokonana do dnia 1 czerwca 2020 r. Celem regulacji jest pomoc w zapewnieniu płynności finansowej firm zatrudniających pracowników, aby zapewnić ochronę miejsc pracy.

Proponuje się również przesunięcie terminu do zapłaty podatku od przychodów z budynków za miesiące marzec-maj 2020 r. do 20 lipca 2020 roku. Rozwiązanie to będzie fakultatywne, tzn. że podatnik będzie mógł, ale nie musiał, z niego skorzystać.

Z rozwiązania tego będą mogli korzystać podatnicy, jeżeli w danym miesiącu osiągnięte przez nich przychody w stosunku do analogicznego okresu poprzedniego roku podatkowego będą niższe o co najmniej 50%. Podatnicy, którzy rozpoczęli w trakcie 2019 r. prowadzenie działalności, będą mogli skorzystać z przesunięcia terminu zapłaty podatku od przychodów z budynków, jeżeli w danym miesiącu osiągnięte przychody będą niższe o co najmniej 50% w stosunku do średnich przychodów w 2019 roku przypadających na miesiące. Z proponowanego rozwiązania będą mogli skorzystać również podatnicy, którzy rozpoczęli prowadzenie działalności w ostatnim kwartale 2019 r. i nie osiągnęli w tym okresie przychodów albo rozpoczęli działalność w trakcie 2020 r. albo w 2019 r. stosowali opodatkowanie w formie, w której nie ustala się przychodów, np. w formie karty podatkowej. Do ustalenia wskaźnika będą uwzględniane przychody określone w art. 14 ustawy PIT.

Wprowadza się także zwolnienie z obowiązku stosowania przepisów dotyczących tzw. złych długów podatników podatku dochodowego od osób fizycznych, którzy obowiązani są do zwiększania dochodu będącego podstawą obliczenia należnych w 2020 roku zaliczek miesięcznych (kwartalnych) z pozarolniczej działalności gospodarczej o niezapłacone w terminie zobowiązania. Ze zwolnienia z tego obowiązku będą mogli skorzystać podatnicy, których przychody osiągnięte w okresach rozliczeniowych (miesięcznych albo kwartalnych) w stosunku do analogicznych okresów w 2019 roku zmniejszą się o co najmniej 50%. Zobowiązania, które nie zostaną uregulowane w trakcie roku i przed złożeniem zeznania rocznego za 2020 rok, podatnicy ci uwzględnią w zeznaniu na podstawie art. 26i ustawy o PIT.

Podatnicy, którzy rozpoczęli działalność w trakcie 2019 roku, w celu ustalenia poziomu spadku przychodów w 2020 roku, obliczą średnie przychody przypadające na miesiące albo kwartały 2019 roku. Natomiast podatnicy, którzy rozpoczęli działalność w ostatnim kwartale 2019 roku i nie osiągnęli przychodów albo rozpoczęli działalność w 2020 roku, albo w 2019 r. stosowali opodatkowanie w formie, w której nie ustala się przychodów, np. w formie karty podatkowej, nie będą zobowiązani do stosowania przepisów dotyczących tzw. złych długów przy obliczaniu należnych w 2020 roku zaliczek na podatek dochodowy, jeżeli do powstania zaległości w spłacie zobowiązań przyczynił się COVID- 19.

Ponadto proponuje się umożliwienie podatnikom PIT, opłacającym w 2020 roku zaliczki miesięczne w formie uproszczonej na podstawie art. 44 ust. 6b-6i ustawy PIT, rezygnację z tej formy w odniesieniu do zaliczek należnych za okres marzec-maj 2020 roku. Zaliczki za te miesiące, podatnicy będą mogli obliczyć na ogólnych zasadach, uwzględniając zaliczki należne za poprzednie miesiące, które obliczone były w formie uproszczonej. Za kolejne miesiące, czyli czerwiec-grudzień 2020 roku, podatnicy opłacać będą zaliczki w formie uproszczonej. Rozwiązanie to dotyczyć będzie wyłącznie „małych podatników”, zdefiniowanych w art. 5a pkt 20 ustawy PIT. Podatnicy, którzy zdecydują się na to rozwiązanie, poinformują o tym w zeznaniu rocznym.

 

---

Zmiany w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych:

Proponowane przepisy zawierają analogiczne rozwiązania jak w przypadku rozwiązań proponowanych dla podatników podatku PIT w zakresie:

-        rozliczania strat podatkowych za 2020 r. przez podatników podatku CIT,

-        odliczania darowizn dla podatników podatku CIT,

-        odroczenia w płatności podatku od przychodów z budynków,

•        tzw. złych długów, z uwzględnieniem specyfiki tego podatku w zakresie roku podatkowego,
•  zaliczek uproszczonych, z uwzględnieniem specyfiki tego podatku w zakresie roku podatkowego.

 

---

Zmiana ustawy o rachunkowości:

W związku z uchyleniem w ustawie o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym art. 134 ust. 1 ustawy zasadne jest nadanie nowego brzmienia art. 66 ust. 6 pkt 1 i 2 ustawy o rachunkowości tak aby nadal z mocy prawa przewidziany był skutek nieważności badania sprawozdania finansowego w przypadku naruszenia przepisów unijnych o rotacji firmy audytorskiej. Z uwagi na wydłużenie maksymalnego okresu rotacji z 5 do 10 lat, postępowania administracyjne czy też sądowo-administracyjne będące w toku należy umorzyć.

 

---

         

Zmiany w ustawie o Krajowej Administracji Skarbowej:

Zmiana do ustawy o Krajowej Administracji Skarbowej w zakresie art. 2 ust. 4 odnosi się do przypadków wprowadzenia stanu klęski żywiołowej lub ogłoszenia stanu zagrożenia epidemicznego i pozwala na zapewnienie właściwego wykonywania zadań przez KAS w sytuacji gdy rozmiar stanu klęski żywiołowej lub stanu zagrożenia epidemicznego przekroczy możliwość wykonywania zadań przez funkcjonariuszy. Proponowany przepis przyznaje ministrowi właściwemu do spraw finansów publicznych uprawnienie do określenia, w drodze rozporządzenia, zadań KAS, które nie będą wymagać wykonywania wyłącznie przez funkcjonariuszy. Wprowadzone rozwiązanie będzie obowiązywało w określonym w rozporządzeniu czasie.

Zmiana w zakresie art. 153 dotyczy skrócenia czasu trwania postępowania kwalifikacyjnego do służby w Służbie Celno-Skarbowej i umożliwienia szybszego zasilenia kadr w Służbie Celno-Skarbowej. Obecnie postępowanie sprawdzające w ramach ww. postępowania kwalifikacyjnego, przeprowadzane przez ABW, jest procesem kilkumiesięcznym, co w sytuacjach nadzwyczajnych, np. stanu klęski żywiołowej lub stanu zagrożenia epidemicznego, rodzi uzasadnione zagrożenie w zapewnieniu ciągłości działania Służby Celno-Skarbowej.

Zmiany w zakresie art. 2 ust. 2 pkt 4 oraz art. 162 ust. 5a maja na celu efektywne wykorzystanie zasobów kadrowych Służby Celno-Skarbowej w sytuacjach nadzwyczajnych, np. stanu klęski żywiołowej lub stanu zagrożenia epidemicznego.

 

---

Zmiany w ustawie z dnia 4 lipca 2019 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw:

Z uwagi na to, że podatnicy ponoszą duże obciążenia związane z zagrożeniem koronawirusem, przewiduje się odroczenie obowiązku składania nowego pliku JPK_VAT (deklaracja wraz z ewidencją) z 1 kwietnia 2020 r. na dzień 1 lipca 2020 r. dla wszystkich podatników. Dodatkowo projekt przewiduje uchylenie wiążących się z obowiązkiem składania JPK_VAT przepisów znoszących informacje podsumowujące w obrocie krajowym, ponieważ już wcześniej zostały one zniesione z dniem 1 listopada 2019 r. ustawą o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw.

 

---

Zmiany w ustawie o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw:

Celem projektowanych zmian jest przesunięcie terminu stosowania nowej matrycy stawek podatku VAT wprowadzonej ustawą z dnia 9 sierpnia 2019 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw.

Potrzeba wprowadzenia takiego rozwiązania spowodowana jest zaistniałą sytuacją związaną z zagrożeniem rozprzestrzeniania się zakażeń wirusem SARS CoV-2, która już obecnie powoduje wymierne straty dla podatników - wielu z nich jest zmuszonych do ograniczenia prowadzonej działalności. W związku z tym, że nowa matryca stawek podatku VAT miała być stosowana od 1 kwietnia 2020 r., gdy najpewniej trwać jeszcze będzie okres zagrożenia epidemicznego w kraju, konieczność dostosowania się do obowiązków i wymagań związanych z nowymi zasadami może powodować realne problemy dla ogromnej liczby podatników. Konieczne bowiem w tym zakresie będzie np. zaktualizowanie danych księgowych oraz magazynowych związanych z weryfikacją nowych symboli klasyfikacyjnych i nowych stawek podatku VAT, czy też wprowadzenie odpowiednich zmian w zakresie ewidencjonowania sprzedaży przy użyciu kas rejestrujących (z czym w wielu przypadkach wiąże się konieczność fizycznej obecności serwisantów w firmach kontrahentów).

W takiej sytuacji za uzasadnione uznano - również w związku z wystąpieniem Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców, jak i licznymi wystąpieniami producentów i serwisantów kas rejestrujących - przesunięcie terminu stosowania nowych zasad dotyczących stosowania stawek podatku o 3 miesiące. Wprowadzane zatem w ustawie z dnia 9 sierpnia 2019 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw zmiany (art. 20) oznaczają, że w tym zakresie do 30 czerwca 2020 r. będą stosowane dotychczasowe przepisy ustawy o VAT i przepisów wykonawczych do tej ustawy.

Odpowiedniemu przesunięciu w czasie będą podlegały również zasady związane z wydawaniem i stosowaniem (moc wiążąca i ochrona dla podatników) wiążących informacji stawkowych (WIS). Wydane zatem przed 1 lipca 2020 r. WIS będą wiązać organy podatkowe w odniesieniu do transakcji dokonanych po dniu 30 czerwca 2020 r.

Zmiany zaproponowane w ustawie z dnia 22 listopada 2018 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług wiążą się z proponowanym przesunięciem obecnie stosowanych zasad dotyczących stawek podatku VAT i polegają w istocie na umożliwieniu stosowania do 30 czerwca 2020 r. przepisów wykonawczych wydanych na podstawie upoważnienia ustawowego do wydania przepisów wykonawczych obowiązującego przed jego zmianą dokonaną ww. ustawą z dnia 22 listopada 2018 r. W praktyce oznacza to, że do końca czerwca br. będą stosowane przepisy rozporządzenia z dnia 23 grudnia 2013 r. w sprawie towarów i usług, dla których obniża się stawkę podatku od towarów i usług, oraz warunków stosowania stawek obniżonych.