<!--sizeo:3--><span style="font-size:12pt;line-height:100%"><!--/sizeo-->FUNDUSZ SOCJALNY - JAKIE ODPISY, NA CO WYDATKI : <!--sizec--></span><!--/sizec-->
<!--quoteo--><div class='quotetop'></div><div class='quotemain'><!--quotec-->
NA CO WYDAWAĆ
Czy można kupić dla naszych pracownic ze środków zfśs drobne upominki z okazji święta kobiet?
Nie. Ze środków funduszu socjalnego nie finansuje się prezentów. Z funduszu tego zakład finansuje ustawowo określoną działalność socjalną. Polega ona na świadczeniu przez pracodawców na rzecz osób uprawnionych usług, m.in. w zakresie różnych form krajowego wypoczynku, działalności kulturalno-oświatowej, sportowo-rekreacyjnej, udzielaniu pomocy materialnej w formie finansowej lub rzeczowej oraz zwrotnej lub bezzwrotnej pomocy na cele mieszkaniowe. Ponadto przy udzielaniu pomocy socjalnej firma musi się kierować sytuacją materialną i rodzinną zainteresowanego, czyli kryteriami socjalnymi (głównie dochodem przypadającym na jednego członka rodziny). Wyklucza to dokonywanie wydatków z zfśs z okazji obchodów różnych świąt.

Jestem prezesem spółki z o.o. zatrudniającej 10 pracowników. Wypłacamy świadczenia urlopowe. W tym roku ich jeszcze nie daliśmy, bo zabrakło pieniędzy. Chcemy je jednak wypłacać począwszy od kwietnia. Problem w tym, że niektórzy pracownicy wykorzystali już tyle urlopu wypoczynkowego, że reszta nie zapewni sekwencji 14 kolejnych dni kalendarzowych. Co robić?
Mali pracodawcy spoza sfery budżetowej, zatrudniający 1 stycznia mniej niż 20 pracowników w przeliczeniu na pełne etaty, mogą tworzyć zfśs albo wypłacać raz w roku świadczenia urlopowe każdemu pracownikowi idącemu na urlop wypoczynkowy obejmujący przynajmniej 14 kolejnych dni kalendarzowych. Mogą oni również postanowić - zmieniając uzp lub regulamin wynagradzania - o nietworzeniu funduszu lub niewypłacaniu świadczeń urlopowych. Jeśli nie mają uzp lub regulaminu wynagradzania (a tak jest prawdopodobnie w tej sytuacji), informację taką przekazują załodze w sposób przyjęty w zakładzie, do końca stycznia danego roku. Skoro opisany pracodawca tego nie uczynił, to np. zdaniem Państwowej Inspekcji Pracy powinien wypłacać w tym roku świadczenia urlopowe. Termin wypłaty tego świadczenia jest ustawowo określony - najpóźniej ostatniego dnia przed rozpoczęciem 14-dniowego wypoczynku.

KIEDY NALICZAĆ
Czy pracownika przebywającego na świadczeniu rehabilitacyjnym wlicza się do przeciętnej liczby zatrudnionych potrzebnej do wyliczenia odpisów na zfśs?
Tak. W liczbie tej uwzględnia się wszystkich zatrudnionych 1 stycznia w danej firmie na podstawie umowy o pracę, powołania, wyboru, mianowania czy spółdzielczej umowy o pracę, także przebywających na urlopach wychowawczych. Pracownik pobierający świadczenie rehabilitacyjne pozostaje w zatrudnieniu i nie jest w tym czasie ograniczony w zakresie praw pracowniczych.

Kilka osób zwolnionych przez zakład w zeszłym roku przebywa obecnie na świadczeniach przedemerytalnych? Czy w odniesieniu do nich możemy naliczać odpisy na fundusz?
Nie. Obowiązkowe odpisy nalicza się jedynie za osoby aktualnie zatrudnione w zakładzie, a dobrowolne - jedynie za byłego pracownika będącego emerytem lub rencistą. Osoba przebywająca na świadczeniu przedemerytalnym nie jest już pracownikiem, ale też nie emerytem lub rencistą. Wobec tego nie można naliczyć odpisu za tę osobę. Co najwyżej, pracodawca może - ze względu na trudną sytuację materialną byłego pracownika pobierającego obecnie świadczenie przedemerytalne - przyznać mu uprawnienie do korzystania z pomocy socjalnej. W tym celu trzeba wprowadzić stosowne postanowienie do regulaminu zfśs.

Czy nalicza się odpisy na zfśs za osobę zatrudnioną na czas określony? Jeśli tak, to czy słusznie pozbawiono takiego pracownika bonów towarowych wydawanych z okazji świąt? A może reguluje to wyłącznie regulamin funduszu?
Odpisów na zfśs dokonuje się na każdego pracownika bez względu na to, jak jest zatrudniony: na czas określony czy bezterminowo. Natomiast o tym, czy dana osoba dostanie świadczenie socjalne, np. bon towarowy z zfśs, rozstrzyga regulamin funduszu obowiązujący w firmie. Musi on bowiem uwzględniać tzw. kryteria socjalne, z których najbardziej miarodajnym jest dochód na członka rodziny uprawnionego, a nie pensja pracownika w firmie. Może więc zdarzyć się i tak, że osoby zarabiające relatywnie więcej od innych pracowników nie otrzymają bonu lub otrzymają go, ale o niższej wartości.

ODPIS W GÓRĘ, ODPIS W DÓŁ
W zeszłym roku prezes spółki zdecydował wspólnie ze związkiem zawodowym o nietworzeniu zfśs. Takie postanowienie wprowadzono do regulaminu wynagradzania. 1 marca br. strony postanowiły reaktywować fundusz. Od kiedy należy dokonać odpisów: od stycznia czy marca 2005 r.?
W tym przypadku podstawę prawną do naliczania odpisu nazfśs w 2005 r. powinien stanowić aneks do regulaminu wynagradzania, przywracający tworzenie zfśs, wchodzący w życie np. 1 marca br. W celu naliczenia odpisu należy ustalić sumę planowanych, przeciętnych, miesięcznych liczb osób zatrudnionych u tego pracodawcy w przeliczeniu na pełne etaty od marca do grudnia 2005 r. Następnie trzeba ją podzielić przez 12 zgodnie z § 2 ust. 2 rozporządzeniem ministra pracy i polityki socjalnej z 14 marca 1994 r. w sprawie sposobu ustalania przeciętnej liczby zatrudnionych w celu naliczania odpisu na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych (DzU nr 43, poz. 168 ze zm.). Wprawdzie przepis ten dotyczy zakładów niedziałających cały rok kalendarzowy, ale można go zastosować per analogiam w opisanej sprawie. Tak ustaloną przeciętną liczbę zatrudnionych (podlegającą w końcu roku obowiązkowej korekcie do faktycznego wykonania) mnoży się przez wysokość odpisu na zfśś na 2005 r., czyli przez 733,25 zł. Daje to wstępne naliczenie odpisu na bieżący rok.

Spółka akcyjna tworzy odpisy na zfśs w wysokości ustawowej, czyli np. 37,5 proc. przeciętnego wynagrodzenia na zatrudnionego w normalnych warunkach. Od kwietnia chce zwiększyć odpis podstawowy o 100 proc., czyli do 75 proc. przeciętnego wynagrodzenia. Jaką część odpisu może uznać za koszty uzyskania przychodu?
W świetle art. 16 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych kosztami uzyskania przychodów są odpisy i zwiększenia, które w rozumieniu ustawy o zfśs obciążają koszty działalności pracodawcy, jeżeli przekazano je na odrębny rachunek funduszu. Z kolei - według art. 6 ust. 1 ustawy o zfśs - koszty działalności przedsiębiorcy obciążają nie tylko ustawowo określone odpisy podstawowe na zfśs, ale również odpisy ustalone dowolnie przez strony w układzie zbiorowym pracy (uzp) albo - w razie jego braku - w regulaminie wynagradzania.

DANUTA FYSZEMBERG, SPECJALISTKA Z DEPARTAMENTU WYNAGRODZEŃ W MINISTERSTWIE GOSPODARKI I PRACY; JADWIGA STEFANIAK, SPECJALISTKA Z DEPARTAMENTU WYNAGRODZEŃ W MINISTERSTWIE GOSPODARKI I PRACY
Notowała RENATA MAJEWSKA-Rzeczpospolita <!--QuoteEnd--></div><!--QuoteEEnd-->

<!--sizeo:3--><span style="font-size:12pt;line-height:100%"><!--/sizeo--> Pieniądze za dłuższy wypoczynek : <!--sizec--></span><!--/sizec--> <!--quoteo--><div class='quotetop'></div><div class='quotemain'><!--quotec-->Pracownik, zatrudniony u pracodawcy wypłacającego świadczenie urlopowe, będzie miał prawo do wspomnianego świadczenia tylko wówczas, gdy w danym roku kalendarzowym skorzysta z urlopu wypoczynkowego w wymiarze co najmniej 14 dni kalendarzowych.
Jeden z naszych czytelników zaplanował swój wypoczynek na przełomie 2005 i 2006 r. Ani w grudniu br., ani w styczniu 2006 r. jego urlop nie przekraczałby wymaganych do otrzymania świadczenia 14 dni. Łącznie jednak wynosiłby 20 dni.
Według Departamentu Wynagrodzeń w Ministerstwie Gospodarki i Pracy, osoba, która w ten sposób zaplanuje swój urlop, zgodnie z art. 3 ust. 5 ustawy z dnia 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (t.j. Dz.U. z 1996 r. nr 70, poz. 335 z późn. zm.), nie może liczyć na świadczenie urlopowe w 2005 r. W tym roku bowiem jej urlop nie będzie przekraczał co najmniej 14 dni kalendarzowych. Będzie miała prawo do wspomnianego świadczenia w 2006 r., pod warunkiem jednak, że wówczas czas jej wypoczynku będzie przekraczał 14 dni kalendarzowych.

Pracownik, jak przypomina Departament Wynagrodzeń MGiP, ma prawo do takiego świadczenia tylko raz w roku. Wyjątkiem jest sytuacja, w której pracownik w ciągu roku zmienia pracę. Nawet jeśli były pracodawca wypłacił mu w danym roku świadczenie urlopowe, będzie miał do niego prawo również u nowego pracodawcy (o ile on je wypłaca), jeżeli również u niego nabędzie prawo do skorzystania w tym roku z co najmniej 14-dniowego wypoczynku.
Warto pamiętać, że wspomniane świadczenie wypłaca, na zasadzie dobrowolności, ten pracodawca, który nie tworzy zakładowego funduszu świadczeń socjalnych, a zatrudnia co najmniej 20 pracowników w przeliczeniu na pełne etaty na dzień 1 stycznia danego roku kalendarzowego. Jeśli nie zdecyduje się na jego wypłatę, wówczas musi poinformować o tym podwładnych do końca stycznia każdego roku. Jeżeli jednak zatrudnia więcej niż 20 pracowników i nie chce wypłacać im świadczenia urlopowego, musi zapisać to w układzie zbiorowym pracy lub (gdy nie jest nim objęty) w regulaminie wynagradzania.

Izabela Rakowska-Boroń /GAZETA PRAWNA 24.08.2005r./ <!--QuoteEnd--></div><!--QuoteEEnd-->

<!--sizeo:3--><span style="font-size:12pt;line-height:100%"><!--/sizeo-->Pożyczka mieszkaniowa z firmy <!--sizec--></span><!--/sizec-->
<!--quoteo--><div class='quotetop'></div><div class='quotemain'><!--quotec-->Pożyczka z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych nie jest dochodem pracownika, skoro ten musi ją zwrócić. Ale jej umorzenie jest już opodatkowane .
Pożyczki z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych (zfśs) przeznaczone na cele mieszkaniowe pracowników, w tym na remonty, nie są obciążone żadnym podatkiem (także VAT, o czym pisaliśmy w DF z 28 września br.). Jeśliby jednak zostały w całości lub części umorzone, to kwota umorzenia będzie dochodem pracownika.
Takie umorzenie traktuje się jak dochód ze stosunku pracy i jest ono tak samo jak ten dochód opodatkowane. Pracodawca dolicza umorzoną kwotę pożyczki do innych dochodów z pracy danego pracownika i potrąca od niej zaliczkę na podatek dochodowy. W miesiącu zatem, w którym pracodawca umorzył część pożyczki, wynagrodzenie pracownika będzie dodatkowo pomniejszone o zaliczkę na podatek przypadającą od kwoty umorzenia.
Zasady te odnoszą się do wszystkich sytuacji, gdy umorzona zostaje pożyczka udzielona pracownikowi przez zakład pracy. Natomiast fakt, że część czy nawet całość wydatków mieszkaniowych została przez daną osobę pokryta pożyczką z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych, nie wypływa na prawo danej osoby do ulgi mieszkaniowej (a w zasadzie już tylko ulgi remontowej). To samo odnosić się będzie do korzystania ze zwrotu VAT od materiałów budowlanych. Uzyskanie pożyczki mieszkaniowej z zfśs nie ma też wpływu na prawo do ulgi na spłatę odsetek od kredytów mieszkaniowych.
Rzeczpospolita 05.10.2005 <!--QuoteEnd--></div><!--QuoteEEnd-->

[<!--sizeo:3--><span style="font-size:12pt;line-height:100%"><!--/sizeo-->b]Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych :[/b] <!--sizec--></span><!--/sizec-->
<!--quoteo--><div class='quotetop'></div><div class='quotemain'><!--quotec-->Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych jest stałym elementem u pracodawców zatrudniających według stanu na dzień 1 stycznia danego roku co najmniej 20 pracowników w przeliczeniu na pełne etaty. Jego środki przeznaczane są na działalność socjalną na rzecz osób uprawnionych do korzystania z Funduszu oraz na dofinansowanie zakładowych obiektów socjalnych. Jak utworzyć ten fundusz oraz jak dysponować jego środkami - o tym dowiesz się z niniejszej porady.

Co to jest zakładowy fundusz świadczeń socjalnych i na co go przeznaczyć?
Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych jest Funduszem, którego środki przeznaczone są na finansowanie przez pracodawcę działalności socjalnej, czyli usługi świadczone przez pracodawców na rzecz różnych form krajowego wypoczynku, działalności kulturalno-oświatowej, sportowo-rekreacyjnej, udzielanie pomocy materialnej - rzeczowej lub finansowej, a także zwrotnej lub bezzwrotnej pomocy na cele mieszkaniowe na warunkach określonych umową.
Uprawnionymi są pracownicy, członkowie ich rodzin, byli pracownicy-emeryci, renciści i ich rodziny, a także inne osoby, którym pracodawca przyznał prawo do korzystania z tej formy opieki w regulaminie funduszu.
Pieniądze z Funduszu muszą być wydatkowane zgodnie z celem, na który zostały zebrane czyli na różne rodzaje działalności:
-kulturalno-oświatowej (zakup biletów do kina, teatru, galerii, na koncerty),
-sportowo-rekreacyjnej (zakup biletów na imprezy sportowe),
-organizowanie różnych form wypoczynku (wycieczki, obozy, zimowiska),
-udzielanie pomocy materialnej, rzeczowej lub finansowej (bony towarowe, paczki świąteczne dla dzieci),
-zwrotnej lub bezzwrotnej pomocy na cele mieszkaniowe na warunkach określonych w umowie między stronami.
Zasady rozporządzania środkami Funduszu, warunki korzystania z nich, określa pracodawca w regulaminie wynagradzania uzgodnionym z zakładową organizacją związkową, a jeśli taka nie została powołana, uzgadnia regulamin z pracownikiem wybranym przez załogę zakładu do reprezentowania jej interesów.

Kto ma obowiązek tworzyć Fundusz?
Obowiązek tworzenia Funduszu zależy od liczby zatrudnionych osób w danym zakładzie pracy. Muszą go tworzyć podmioty zatrudniające 1 stycznia danego roku co najmniej 20 lub więcej pracowników w przeliczeniu na pełne etaty.
Natomiast pracodawcy, którzy zatrudniają 20 pracowników lub więcej, ale pracownicy ci nie zajmują pełnych 20 etatów, nie mają obowiązku tworzyć Funduszu. Raz w roku jednak, muszą wypłacać świadczenie urlopowe każdemu pracownikowi idącemu na co najmniej 14-dniowy urlop wypoczynkowy. Zakłady pracy z personelem liczącym mniej niż 20 pracowników również nie są zobligowane do tworzenia Funduszu, ale mogą go utworzyć dobrowolnie. Ci, którzy tego nie zrobią, wypłacają pracownikom świadczenia urlopowe. Bez względu na stan zatrudnienia, Fundusz muszą tworzyć jednostki sektora finansów publicznych czyli sfera budżetowa. Należy przy tym pamiętać, iż pracodawcy, którzy zatrudniając według stanu na dzień 1 stycznia danego roku mniej niż 20 pracowników w przeliczeniu na pełne etaty, nieobjęci układem zbiorowym pracy oraz niezobowiązani do wydania regulaminu wynagradzania, informacje w sprawie nietworzenia Funduszu i niewypłacania świadczenia urlopowego przekazują pracownikom w pierwszym miesiącu danego roku kalendarzowego, w sposób przyjęty u danego pracodawcy. Jednak u takich pracodawców zatrudniających co najmniej 20 pracowników, objętych układem zbiorowym pracy, postanowienia w sprawie nietworzenia Funduszu i niewypłacania świadczenia urlopowego zawiera się w układzie zbiorowym pracy. Jeżeli u takich pracodawców pracownicy nie są objęci układem zbiorowym pracy, postanowienia w sprawie nietworzenia Funduszu i niewypłacania świadczenia urlopowego zawiera się w regulaminie wynagradzania.

Z czego tworzony jest Fundusz?
Fundusz powstaje z corocznego odpisu podstawowego, naliczanego w stosunku do przeciętnej liczby zatrudnionych. Wysokość tego odpisu wynosi na jednego zatrudnionego 37,5% przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej w roku poprzednim lub w drugim półroczu roku poprzedniego, jeżeli przeciętne wynagrodzenie z tego okresu stanowiło kwotę wyższą. Nie jest to jednak sztywna wielkość, bowiem wysokość odpisu podstawowego może być zwiększona o 6,25% przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego na każdą zatrudnioną osobę, w stosunku do której orzeczono znaczny lub umiarkowany stopień niepełnosprawności. Poza tym pracodawcy sprawujący opiekę socjalną nad emerytami i rencistami, w tym także ze zlikwidowanych zakładów pracy, mogą zwiększyć Fundusz o 6,25% przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego na każdego emeryta i rencistę uprawnionego do tej opieki.
Środki Funduszu muszą być gromadzone na osobnym rachunku bankowym, nie podlegają one egzekucji, a niewykorzystane w danym roku kalendarzowym, przechodzą na rok następny. Zarówno odpisy jak i wypłacone świadczenia urlopowe stanowią koszt uzyskania przychodu dla zakładu pracy.
Inaczej nieco kształtuje się wysokość odpisu w przypadku niektórych szczególnych pracowników. I tak wysokość odpisu podstawowego na jednego pracownika młodocianego wynosi w pierwszym roku nauki 5%, w drugim roku nauki 6%, a w trzecim roku nauki 7% przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego, Natomiast wysokość odpisu podstawowego na jednego pracownika zatrudnionego w szczególnie uciążliwych warunkach pracy wynosi 50% przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego.

Komu przyznać środki z Funduszu?
Pracodawca, udzielając pomocy w formie ulgowych usług i świadczeń oraz określając wysokość dopłat z Funduszu, musi pamiętać o rozpatrzeniu sytuacji życiowej, rodzinnej i materialnej zainteresowanych. Nie można przyznać wszystkim, świadczeń w jednakowej wysokości. Osoby osiągające mniejsze dochody i będące w trudnej sytuacji rodzinnej, powinny otrzymać większą pomoc np. bony towarowe o wyższej wartości niż osoby zamożniejsze. Jeśli pracodawca nie chce kierować się kryteriami socjalnymi przy obdarowywaniu podopiecznych, nie może finansować „prezentów” ze środków Funduszu, lecz ze środków własnych. Tak czy inaczej generalnie zasady i warunki korzystania z usług i świadczeń finansowanych z Funduszu oraz zasady przeznaczania środków Funduszu na poszczególne cele i rodzaje działalności socjalnej określa sam pracodawca w regulaminie.
Bardzo istotne jest przy tym to, iż ulgowe usługi i świadczenia w zakresie różnych form wypoczynku, działalności kulturalno-oświatowej i sportowo-rekreacyjnej - mogą być finansowane z Funduszu, jeżeli są świadczone wyłącznie na terenie kraju. Zasada ta dotyczy także dopłat z Funduszu do takich usług lub świadczeń.

Czy opodatkować i oskładkować świadczenia z Funduszu?
Świadczenia w dowolnej wysokości, sfinansowane w całości ze środków zfśs, nie stanowią podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne. Oznacza to, że nie nalicza się i nie odprowadza od nich żadnych składek na ZUS. Jeśli natomiast chodzi o podatek dochodowy od osób fizycznych, to wolne od podatku dochodowego jest – między innymi - wartość rzeczowych świadczeń otrzymywanych przez pracownika, sfinansowanych w całości ze środków zakładowego funduszu świadczeń socjalnych lub funduszy związków zawodowych - do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 380 zł. Nie dotyczy to jednak: bonów, talonów i innych znaków uprawniających do ich wymiany na towary lub usługi, gdyż nie są one świadczeniami rzeczowymi.

Pamiętaj, że:
Wysokość świadczenia urlopowego nie może przekroczyć wysokości odpisu podstawowego, odpowiedniego do rodzaju zatrudnienia pracownika, z tym że wysokość świadczenia dla zatrudnionych na przykład w szczególnie uciążliwych , ustala się proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy pracownika,
Świadczenie urlopowe wypłaca pracodawca raz w roku każdemu pracownikowi korzystającemu w danym roku kalendarzowym z urlopu wypoczynkowego w wymiarze co najmniej 14 kolejnych dni kalendarzowych nie później niż w ostatnim dniu poprzedzającym rozpoczęcie urlopu wypoczynkowego,
Środki funduszu pracodawca ma obowiązek przekazać na rachunek bankowy założony w tym konkretnym celu w terminie do dnia 30 września tego roku, z tym że w terminie do dnia 31 maja tego roku przekazuje kwotę stanowiącą co najmniej 75% równowartości odpisów,
Pracodawca, rozpoczynający działalność w roku kalendarzowym, zobowiązany do utworzenia Funduszu, dokonuje odpisu na Fundusz od następnego roku kalendarzowego,
Środkami Funduszu administruje pracodawca, uwzględnia przy tym zasadę, iż środki Funduszu nie wykorzystane w danym roku kalendarzowym przechodzą na rok następny,
Środki Funduszu nie podlegają egzekucji, z wyjątkiem przypadków, gdy egzekucja jest prowadzona w związku z zobowiązaniami Funduszu.

Podstawa prawna:
Ustawa z dnia 4 marca 1994 r. o Zakładowym Funduszu Świadczeń Socjalnych (Dz. U. 2002 r., Nr 135, poz. 1146),
Ustawa z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jednolity: Dz. U. 2000 r., Nr 14, poz. 176 ze zmianami),
Rozporządzenie ministra pracy i polityki socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (Dz. U. 2001 r., Nr 95, poz. 1043 ze zmianami).
[b]Data: 06.10.2005 r. e-Prawnik <!--QuoteEnd--></div><!--QuoteEEnd-->

<!--sizeo:3--><span style="font-size:12pt;line-height:100%"><!--/sizeo-->Które wypłaty z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych podlegają opodatkowaniu? <!--sizec--></span><!--/sizec-->
<!--quoteo--><div class='quotetop'></div><div class='quotemain'><!--quotec-->W myśl art. 12 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.jedn. Dz. U. 2000 r. Nr 14 poz. 176; dalej jako - ustawa) przychody ze stosunku służbowego lub stosunku pracy, a więc wszystkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężna świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, są objęte podatkiem dochodowym.
Zatem nawet dopłaty z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych dla pracownika na wczasy stanowią przychód pracownika i podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym, a przy ich wypłacie zakład pracy, jako płatnik, ma obowiązek pobrać należną zaliczkę na ten podatek.
Jedynie dopłaty dla dzieci i młodzieży do lat 18 do zorganizowanego wypoczynku w formie wczasów, kolonii, obozów i zimowisk, w tym również połączonego z nauką, pobytu na leczeniu sanatoryjnym w placówkach leczniczo - sanatoryjnych, rehabilitacyjno - szkoleniowych i leczniczo - opiekuńczych oraz dopłaty do przejazdów związanych z ww. wypoczynkiem i pobytem na leczeniu korzystają ze zwolnienia od podatku dochodowego - art. 21 ust. 1 pkt 78 ustawy.
Na podstawie przepisów art. 21 ust. 1 pkt 67 ustawy zwolniona została od podatku dochodowego od osób fizycznych wartość rzeczowych świadczeń udzielonych pracownikowi, sfinansowanych w całości ze środków zakładowego funduszu świadczeń socjalnych lub funduszy związków zawodowych. Do 31 grudnia 2002 r. zwolnienie to ograniczone było do połowy kwoty najniższego wynagrodzenia pracowników obowiązującego w grudniu roku poprzedzającego rok podatkowy. Od 1 stycznia 2003 r. zwolnienie to jest ograniczone do wysokości 380,00 zł. Od dnia 1 stycznia 2004 r. rzeczowymi świadczeniami nie są bony, talony i inne znaki, uprawniające do ich wymiany na towary lub usługi.
W przypadku pomocy rzeczowej świadczonej z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych byłemu pracownikowi - emerytowi lub renciście - od dnia 1 stycznia 2004 r. zwolnione są świadczenia rzeczowe lub ekwiwalenty pieniężne w zamian tych świadczeń do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 2280,00 zł. (art. 21 ust. 1 pkt 38 ustawy).

Autor: Tomasz Niedziński LEX POLONICA <!--QuoteEnd--></div><!--QuoteEEnd-->

<!--sizeo:3--><span style="font-size:12pt;line-height:100%"><!--/sizeo-->Jaki podatek od wycieczki <!--sizec--></span><!--/sizec-->
<!--quoteo--><div class='quotetop'></div><div class='quotemain'><!--quotec-->Sfinansowanie pracownikowi przez zakład pracy wycieczki zakupionej w biurze podróży stanowi dla pracownika przychód, który podlega opodatkowaniu. Jeśli pracodawca zorganizuje wycieczkę dla pracowników we własnym zakresie, opodatkowanie zależy od możliwości przypisania kwoty przeznaczonej dla konkretnej osoby.
Pracodawcy często fundują swoim pracownikom różne dodatkowe świadczenia w formie tzw. grantów, aby w ten sposób związać pracownika z firmą lub wyróżnić jego zaangażowanie w pracy. Może to przybrać formę nagrody (np. wykupienie wycieczki na Teneryfę) lub zorganizowanego wyjazdu (np. impreza turystyczna połączona ze zwiedzaniem). Tylko w nielicznych przypadkach istnieje możliwość zwolnienia takich świadczeń z podatku.

Przychód z pracy
Zgodnie z art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń. W szczególności przychodami takimi są: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona. Trzeba pamiętać, że świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych też kwalifikuje się do wymienionych przychodów.

Zwolnienie z funduszu
W art. 21 ust. 1 pkt 67 ustawy o PIT wprowadzono zwolnienie dla rzeczowych świadczeń otrzymywanych przez pracownika, sfinansowanych w całości ze środków zakładowego funduszu świadczeń socjalnych lub funduszy związków zawodowych. Zwolnienie przysługuje do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 380 zł. Ze zwolnienia w limitowanej części korzystają jedynie świadczenia o charakterze rzeczowym, do których można zaliczyć np. wartość biletu do kina czy do teatru lub wartość karnetu na basen, siłownię czy paczki świąteczne dla dzieci. W przypadku wycieczki finansowanej przez zakład pracy mamy do czynienia z dwoma odmiennymi przypadkami.

Zakup usługi
W przypadku zorganizowania przez pracodawcę wycieczki na rzecz pracowników polegającej na zakupie usług turystycznej nie mamy do czynienia ze świadczeniem rzeczowym. Przedmiotem świadczenia jest konkretna usługa, która nie podlega zwolnieniu z podatku dochodowego nawet jeśli została sfinansowana z funduszu świadczeń socjalnych.
Trzeba pamiętać, że w sytuacji gdy świadczenia z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych lub funduszy związków zawodowych są imiennie adresowane do pracownika, stanowią one przychód pracownika. Pracodawca – jako płatnik – ma obowiązek obliczyć, pobierać i odprowadzić zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych. Podobnie ma się rzecz, gdy następuje częściowa odpłatność pracownika za ufundowaną przez pracodawcę wycieczkę. Jeżeli świadczenia są częściowo odpłatne, przychodem podatnika jest różnica pomiędzy wartością tych świadczeń, ustaloną według zasad określonych w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych, a odpłatnością ponoszoną przez podatnika. Oznacza to, że część finansowana przez zakład pracy jest przychodem pracownika, którego wartość ustala się w oparciu o cenę zakupu usługi.

Wycieczka na grzyby
Nieco inaczej będzie się przedstawiała sytuacja podatkowa pracowników, którzy udali się na wycieczkę organizowaną we własnym zakresie przez pracodawcę i z której mogli skorzystać wszyscy pracownicy. Nie ustala się przychodu, jeżeli wycieczka będzie polegała na zorganizowaniu wspólnego wyjazdu na imprezę kulturalną, grzybobranie, zawody itp. i przychodu z tego tytułu nie będzie można przypisać konkretnej osobie. W konsekwencji nie będzie to stanowiło nieodpłatnego świadczenia dla pracownika i nie będzie opodatkowane.
Warto zwrócić uwagę, że wartość wycieczki w postaci kosztów przewozu, noclegu, wyżywienia, itp. zorganizowanej i w całości sfinansowanej przez zakład pracy nie korzysta ze zwolnienia, gdy jest możliwość ustalenia kosztów takiej wycieczki na każdego pracownika – uczestnika wycieczki. Oznacza to, że wartość tego świadczenia stanowi przychód pracownika zgodnie z art. 12 ust. 1 ustawy o PIT i nie podlega zwolnieniu na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 67 tej ustawy.
• PRZYKŁAD
Pracodawca spółka z o.o. zorganizował wycieczkę krajową dla swoich pracowników w całości sfinansowaną z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych. Do kosztów wycieczki został wliczony transport, noclegi, ubezpieczenie. Faktura została wystawiona na spółkę z ogólną sumą, bez wyszczególniania osób uczestniczących w wycieczce. Jednak po rozliczeniu wycieczki pracownicy zostali zobowiązani do częściowego pokrycia kosztów zgodnie z wyliczonym na każdego kosztem wycieczki. Wartość nieodpłatnego świadczenia stanowi przychód pracownika i podlega opodatkowaniu.

Pracodawca opodatkowuje
Jeśli koszt wycieczki przypisany konkretnemu pracownikowi stanowi jego przychód, pracodawca jest zobowiązany pobrać zaliczkę na podatek. Uznając to jako przychód (dochód) ze stosunku pracy należy opodatkować go według obowiązującej skali. Trzeba też pamiętać, że jeżeli świadczenia w naturze, świadczenia ponoszone za podatnika lub inne nieodpłatne świadczenia przysługują podatnikowi za okres dłuższy niż miesiąc, przy obliczaniu zaliczek za poszczególne miesiące przyjmuje się ich wartość w wysokości przypadającej na jeden miesiąc. Jeżeli nie jest możliwe określenie, jaka część tych świadczeń przypada na jeden miesiąc, a doliczenie całej wartości w miesiącu ich uzyskania spowodowałoby niewspółmiernie wysoką zaliczkę w stosunku do wypłaty pieniężnej, zakład pracy, na wniosek podatnika, ograniczy pobór zaliczki za dany miesiąc i pobierze pozostałą część zaliczki w następnych miesiącach roku podatkowego. Wartość przychodu z tytułu wycieczki, który uzyska w ciągu roku pracownik, zostanie wykazana przez pracodawcę w informacji PIT-11, która jest podstawą rozliczenia rocznego. Może więc się zdarzyć, że pracownik, którego łączne dochody za cały rok mieszczą się w drugim progu podatkowym, będzie faktycznie musiał opodatkować wartość darmowej wycieczki według 30-proc. stawki podatku dochodowego.
PAMIĘTAJ
Rzeczowymi świadczeniami nie są bony, talony i inne znaki, uprawniające do ich wymiany na towary lub usługi i nie korzystają ze zwolnienia z podatku dochodowego.
Bogdan Świąder
Źródło: Gazeta Prawna Nr 034/2006 z dnia 2006-02-16 <!--QuoteEnd--></div><!--QuoteEEnd-->