Moim zdaniem umorzyć. Bo postępowanie wyjaśniające stało się bezprzedmiotowe. Postępowanie toczy się wobec członka korpusu służby cywilnej - art. 113 ustawy "Członek korpusu służby cywilnej odpowiada dyscyplinarnie za naruszenie obowiązków członka korpusu służby cywilnej". Postępowanie wyjaśniające wszczął rzecznik na wniosek dyrektora generalnego urzędu. Jeśli "niedoszły obwiniony" został zwolniony z tego urzędu, to nie można już go ukarać w wyniku tego wszczętego postępowania. Co ma do niego rzecznik albo dyrektor generalny? Poza tym obaj zostali  już  ukarani: jeden został ukarany przez dyrektora generalnego, drugi "sam się ukarał". Najwyższą karą.
Chyba, że to było przestępstwo, to pozostaje jeszcze prokurator.

Zobaczymy jeszcze co inni o tym sądzą

Zastanawia mnie jeszcze taka sytuacja:
- jeden jest pracownikiem korpusu służby cywilnej - można go wydalić z pracy w urzędzie,
- drugi jest urzędnikiem korpusu służby cywilnej - można go wydalić ze służby cywilnej.
Urzędnika nie można ukarać tylko wydaleniem z pracy w urzędzie, a wydaleniem ze służby cywilnej.
Pracownika, z kolei, można wydalić z pracy w urzędzie, nie wydalając ze służby cywilnej.
Czyli  zwolniony pracownik może ubiegać się o przyjęcie w innym urzędzie natychmiast, natomiast zwolniony urzędnik dopiero po 5 latach?...

Chyba nie za bardzo... Jeżeli zostaną ukarani karą wydalenia ze służby cywilnej (urzędnik) albo z pracy w urzędzie (pracownik) to OBAJ nie mogą się ubiegać o zatrudnienie w KSC przez 5 lat (art. 114 ust 4 ustawy o sc)

I choćby z tego względu czasem korzystniej jest samemu odejść...

A co do umorzenia - się zgadzam. Dla rzecznika ważne jest by mieć zgodę dyr. gen. na umorzenie postępowania. Problematyczne będzie wskazanie właściwej podstawy prawnej tego umorzenia, ale to raczej nie będzie miało znaczenia dla losów sprawy (i rzecznika)

Czy automatycznie?
Art. 113. ust. 3 ustawy z dnia 21 listopada 2008 r. o służbie cywilnej (Dz. U. z 2008 r. nr 227, poz. 1505)
„jeżeli członek korpusu służby cywilnej z powodu nieobecności w pracy nie ma możliwości złożenia wyjaśnień, bieg trzymiesięcznego terminu nie rozpoczyna się, a rozpoczęty ulega zawieszeniu do dnia jego stawienia się do pracy”
§ 8 ust. 4 Rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 9 kwietnia 2009 r. w sprawie postępowania wyjaśniającego i postępowania dyscyplinarnego w służbie cywilnej (Dz. U. z 2009 r. Nr 60, poz. 493)
„w przypadku nieobecności osoby, której dotyczy postępowanie wyjaśniające, postępowanie to ulega zawieszeniu do czasu umożliwienia tej osobie złożenia wyjaśnień”


Wygląda na to, że zawieszenie postępowania wyjaśniającego nie jest automatyczne.
Warunkiem jest brak  możliwości złożenia wyjaśnień przez OKDPW (osobę, której dotyczy postępowanie wyjaśniające) - w sytuacji kiedy ta osoba złożyła wyjaśnienia nie ma konieczności (a może nawet podstawy?) do zawieszania PW.
W takim przypadku (chyba) nic nie stoi na przeszkodzie, aby prowadzić PW podczas nieobecności w pracy tej osoby czyli zbierać wszelkie dowody, w tym przesłuchiwać świadków.

Zastanawiam się tylko po co dwa przepisy? I w ustawie, i w rozporządzeniu.

Możliwa jest też taka sytuacja, w której osoba, której dotyczy postępowanie oświadczy rzecznikowi, iż będzie nieobecna w pracy, co nie stoi na przeszkodzie prowadzenia postępowania dot. jej osoby....
I prowadzić trzeba....  

, ,
Postępowanie dyscyplinarne
– zasady i tryb prowadzenia

Postępowanie dyscyplinarne związane jest z zależnością służbową, z której wynika także prawo stosowania kar dyscyplinarnych. Warto nadmienić, iż zakres odpowiedzialności dyscyplinarnej wykracza poza obszar działań i czynności wyłącznie pracowniczych. Przykładowo – art. 76 ust. 1 pkt 7 ustawy o służbie cywilnej stanowi, że członek służby cywilnej jest zobowiązany w szczególności godnie zachowywać się w służbie oraz poza nią.

Zgodnie z art. 113 ust. 2 ustawy o służbie cywilnej postępowanie dyscyplinarne nie może być wszczęte po upływie trzech miesięcy od dnia powzięcia przez dyrektora generalnego urzędu wiadomości o naruszeniu obowiązków przez członka korpusu służby cywilnej ani po upływie dwóch lat od popełnienia tego czynu. Należy podkreślić, że  momentem powzięcia przez dyrektora generalnego urzędu wiadomości o naruszeniu obowiązków członka korpusu służby cywilnej może być otrzymanie informacji pisemnej, ustnej lub choćby anonimowej. Moment powzięcia wiadomości o naruszeniu obowiązków może wyznaczyć także upłynięcie terminu, na wykonanie obowiązku np. obowiązek złożenia oświadczenia o stanie majątkowym w określonym terminie. W ten sposób wyznaczone ramy czasowe, dotyczące wszczęcia postępowania dyscyplinarnego wobec członka korpusu służby cywilnej, oznaczają, że w przypadku przekroczenia tego terminu dyrektor generalny urzędu nie ma możliwości rozpoczęcia procedury dyscyplinarnej.
W przypadku gdy członek korpusu służby cywilnej nie ma możliwości złożenia wyjaśnień z uwagi na nieobecność w pracy, bieg trzymiesięcznego terminu nie rozpoczyna się, a rozpoczęty ulega zawieszeniu do dnia jego stawienia się do pracy (art. 113 ust. 3 ustawy o służbie cywilnej).  

Przykład

Nieobecność członka korpusu służby cywilnej  - w stosunku do którego zostało wszczęte postępowanie wyjaśniające - przebywającego na zwolnieniu lekarskim  powoduje zawieszenie biegu trzymiesięcznego terminu na wszczęcie postępowania dyscyplinarnego.
Ponadto ustawa o służbie cywilnej w art. 113 ust. 5 określa, że karalność przewinienia dyscyplinarnego ustaje, jeżeli od czasu jego popełnienia upłynęły 4 lata. W związku z powyższym po przekroczeniu tego terminu również nie istnieje możliwość wszczęcia postępowania dyscyplinarnego, a wszczęte postępowanie dyscyplinarne powinno zostać umorzone.
W przypadku, kiedy czyn popełniony przez członka korpusu służby cywilnej zawiera znamiona przestępstwa, przedawnienie następuje nie wcześniej niż przedawnienie wynikające z regulacji Kodeksu karnego.
Przedmiotem postępowania dyscyplinarnego jest naruszenie przez urzędnika lub pracownika służby cywilnej obowiązków członka korpusu służby cywilnej. Ocena, czy dany czyn członka korpusu służby cywilnej mieści się w kategorii naruszenia obowiązków członka korpusu służby cywilnej, należy do dyrektora generalnego urzędu. Ocena ta jest następnie weryfikowana przez komisję dyscyplinarną.

Zgodnie z art. 126 ustawy o służbie cywilnej komisja dyscyplinarna wszczyna postępowanie z dniem zgłoszenia wniosku rzecznika dyscyplinarnego o wszczęcie postępowania dyscyplinarnego. Po otrzymaniu wniosku przewodniczący komisji dyscyplinarnej wyznacza skład orzekający i kieruje sprawę do rozpoznania na rozprawie.
Należy podkreślić, iż komisja dyscyplinarna nie może z własnej inicjatywy wszcząć postępowania dyscyplinarnego, o ile nie złożył wniosku w tej kwestii rzecznik dyscyplinarny. W sytuacji, gdy zachodzą przesłanki do przekazania sprawy rzecznikowi dyscyplinarnemu do uzupełnienia postępowania wyjaśniającego, przewodniczący komisji dyscyplinarnej może skierować sprawę do rozpatrzenia na posiedzeniu składu orzekającego. W omawianym przypadku komisja dyscyplinarna wydaje postanowienie o przekazaniu sprawy rzecznikowi dyscyplinarnemu w celu uzupełnienia braków w postępowaniu wyjaśniającym albo o skierowaniu sprawy do rozpoznania na rozprawie, które doręcza się obwinionemu i rzecznikowi dyscyplinarnemu. Postanowienie takie powinno wskazywać braki w postępowaniu wyjaśniającym oraz określać termin ich uzupełnienia nie krótszy niż 7 dni i nie dłuższy niż 14 dni od dnia doręczenia postanowienia. Na uzasadniony wniosek rzecznika dyscyplinarnego komisja dyscyplinarna może określić dłuższy niż 14-dniowy termin uzupełnienia braków w postępowaniu wyjaśniającym. Na to postanowienie nie przysługuje zażalenie. W przypadku, gdy sprawę skierowano do rozpoznania na rozprawie, przewodniczący komisji dyscyplinarnej zarządza doręczenie obwinionemu egzemplarza wniosku rzecznika dyscyplinarnego o wszczęcie postępowania dyscyplinarnego.

Zgodnie z §17 rozporządzenia na rozprawę wzywa się strony oraz zawiadamia o jej terminie obrońcę, jeżeli został ustanowiony. W wezwaniu oznacza się komisję dyscyplinarną, wymienia się skład orzekający oraz podaje, w jakiej sprawie, w jakim charakterze, miejscu oraz czasie ma się stawić adresat. Ponadto wskazuje się, czy jego stawiennictwo jest obowiązkowe, oraz uprzedza o skutkach wynikających z niestawiennictwa.
Doręczenie wezwania obwinionemu powinno nastąpić co najmniej 7 dni przed terminem rozprawy. W kwestii doręczania wezwań i innych pism stosuje się odpowiednio przepisy rozdziału 8 działu I Kodeksu postępowania administracyjnego.

Przebieg postępowania dyscyplinarnego

Zgodnie z art. 126 ust. 5 ustawy o służbie cywilnej rozprawa przed komisją dyscyplinarną ma charakter jawny. W uzasadnionych przypadkach skład orzekający może wyłączyć jawność rozprawy, jednakże ogłoszenie orzeczenia jest jawne. Rozprawą kieruje oraz czuwa nad jej przebiegiem przewodniczący składu orzekającego. Przewodniczący składu orzekającego komisji dyscyplinarnej wzywa obwinionego i rzecznika dyscyplinarnego, a w razie potrzeby świadków i inne osoby, do stawienia się na rozprawę. Otwiera on również i prowadzi rozprawę, mając za zadanie zapewnić stronom możliwość składania wyjaśnień i wniosków w sprawie oraz umożliwia im zadawanie pytań, a także wypowiadanie się co do wniosków strony przeciwnej i zebranych w sprawie dowodów. Rozprawa rozpoczyna się z chwilą odczytania przez rzecznika dyscyplinarnego wniosku o wszczęcie postępowania dyscyplinarnego, a następnie przewodniczący składu orzekającego zwraca się do obwinionego z pytaniem, czy przyznaje się do zarzucanego mu czynu, oraz wzywa go do złożenia wyjaśnień. W dalszej kolejności komisja dyscyplinarna przeprowadza postępowanie dowodowe. Wnioski i oświadczenia stron (tj. rzecznika dyscyplinarnego oraz obwinionego) składane są na piśmie lub ustnie do protokołu.

Należy podkreślić, że komisja dyscyplinarna powinna wyczerpująco zebrać i wszechstronnie wyjaśnić materiał dowodowy (§ 22 rozporządzenia w sprawie postępowania wyjaśniającego i postępowania wyjaśniającego w służbie cywilnej).
Przedmiotem dowodu w postępowaniu dyscyplinarnym są fakty mające istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy. Fakty powszechnie znane nie wymagają dowodu. Tak samo jest w przypadku faktów znanych komisji dyscyplinarnej z urzędu. Należy jednak zwrócić na nie uwagę stron. W toku postępowania dyscyplinarnego można składać wnioski dowodowe. We wniosku dowodowym podaje się oznaczenie dowodu oraz określa okoliczności, które mają być udowodnione, oraz można określić proponowany sposób przeprowadzenia dowodu.
W myśl § 23 ust. 3 rozporządzenia komisja dyscyplinarna może oddalić wniosek dowodowy w sytuacji, gdy:
1) okoliczność, która ma zostać udowodniona, nie ma znaczenia dla sprawy,
2) okoliczność, której dotyczy wniosek, została już udowodniona zgodnie z twierdzeniem wnioskodawcy,
3) dowód nie jest przydatny do stwierdzenia danej okoliczności,
4) wniosek dowodowy w sposób oczywisty zmierza do przedłużenia postępowania,
5) dowodu nie da się przeprowadzić.

Należy podkreślić, iż podstawą oddalenia wniosku nie może być okoliczność, że dotychczasowe dowody wskazują fakty odmienne od tych, które wnioskodawca zamierza udowodnić. Oddalenie wniosku dowodowego nie stoi na przeszkodzie późniejszemu dopuszczeniu dowodu, nawet wówczas gdy nie ujawniono nowych okoliczności.
Zgodnie z obowiązującym stanem prawnym istnieje szereg okoliczności, w przypadku których komisja dyscyplinarna odracza rozprawę. W myśl § 24 ust. 1 rozporządzenia są to:
1) niestawiennictwo rzecznika dyscyplinarnego,
2) usprawiedliwione niestawiennictwo obwinionego,
3) niestawiennictwo obwinionego, któremu wezwanie nie zostało prawidłowo doręczone,
4) zmiana składu orzekającego.

Ponadto zgodnie z § 24 ust. 2 rozporządzenia komisja dyscyplinarna może odroczyć rozprawę w przypadku niestawiennictwa świadka lub biegłego albo z innej ważnej przyczyny.
Należy zauważyć, iż nieusprawiedliwione niestawiennictwo obwinionego lub jego obrońcy nie wstrzymuje rozpoznania sprawy.

Rozpoznanie sprawy może być kontynuowane w przypadku uzyskania potwierdzenia, że obwiniony został skutecznie powiadomiony o terminie rozprawy, oraz załączenia do akt zwrotnego poświadczenia odbioru wezwania. Dzięki takiej regulacji ustawodawca eliminuje problem przeciągania postępowań dyscyplinarnych przez obwinionych lub ich obrońców.
Okres na jaki komisja dyscyplinarna może odroczyć rozprawę, wynosi nie więcej niż 30 dni. W sytuacji, gdy skład orzekający uległ zmianie, rozprawę odroczoną prowadzi się od początku, chyba że przewodniczący składu orzekającego za zgodą stron (tj. rzecznika dyscyplinarnego oraz obwinionego) zarządzi jej kontynuowanie.

Z ważnych przyczyn komisja dyscyplinarna może zarządzić przerwę w rozprawie, jednak nie dłuższą niż 48 godzin. Komisja dyscyplinarna może wzywać i przesłuchiwać świadków i wzywać biegłych w celu zasięgnięcia opinii. W sytuacji, kiedy świadek nie może stawić się z powodu zbyt trudnej do usunięcia przeszkody, komisja dyscyplinarna może zlecić jego przesłuchanie członkowi składu orzekającego. Wówczas strony mogą brać udział w przesłuchaniu.
Ponadto określone zostały okoliczności skutkujące umorzeniem przez komisję postępowania dyscyplinarnego:
1) ustanie stosunku pracy obwinionego,
2) przedawnienie karalności,
3) w sprawie o ten sam czyn zostało wydane prawomocne postanowienie lub orzeczenie komisji dyscyplinarnej albo w tej samej sprawie i przeciwko temu samemu obwinionemu toczy się przed komisją dyscyplinarną wcześniej wszczęte postępowanie,
4) zachodzą okoliczności wykluczające z mocy ustawy orzekanie w sprawie.

Na podstawie okoliczności, które zostały ujawnione dopiero w toku rozprawy, rzecznik dyscyplinarny może zarzucić obwinionemu inny czyn oprócz tego, który objęty jest wnioskiem o wszczęcie postępowania dyscyplinarnego. Komisja dyscyplinarna zawiesza wówczas postępowanie, chyba że za zgodą stron (rzecznika dyscyplinarnego i obwinionego) rozpozna sprawę na tej samej rozprawie w zakresie rozszerzonym o nowe zarzuty. W sytuacji, gdy jednak dojdzie do zawieszenia postępowania, w związku z pojawieniem się nowych zarzutów, rzecznik dyscyplinarny w terminie 10 dni uzupełnia wniosek o wszczęcie postępowania dyscyplinarnego oraz informuje obwinionego o nowych zarzutach oraz przysługujących mu uprawnieniach.

Rozprawę kończą przemówienia stron i obrońcy, a ostatni głos przysługuje obwinionemu. Przewodniczący składu orzekającego zamyka rozprawę. Niezwłocznie po zamknięciu rozprawy rozpoczyna się narada, w której uczestniczą tylko członkowie składu orzekającego.
W sprawach szczególnie zawiłych ogłoszenie orzeczenia może być odroczone na czas nieprzekraczający 7 dni od dnia zamknięcia rozprawy.

Orzeczenie komisji dyscyplinarnej

Komisja dyscyplinarna orzeka na podstawie materiału dowodowego ujawnionego w toku rozprawy. Wymierzając karę komisja dyscyplinarna bierze po uwagę stopień winy i rodzaj czynu stanowiącego naruszenie obowiązków członka korpusu służby cywilnej, jego skutki oraz zachowanie się obwinionego przed popełnieniem czynu stanowiącego naruszenie obowiązków członka korpusu służby cywilnej i po jego popełnieniu.
Komisja dyscyplinarna orzeka większością głosów, jednakże w przypadku zgłoszenia zdania odrębnego przez jednego z członków komisji dyscyplinarnej, po sporządzeniu jego uzasadnienia dołącza się je do akt sprawy, obok wydanego orzeczenia

Komisja dyscyplinarna orzeka o:
1)  uniewinnieniu obwinionego od zarzucanego mu czynu stanowiącego naruszenie obowiązków członka korpusu służby cywilnej, albo
2) uznaniu obwinionego za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu stanowiącego naruszenie obowiązków członka korpusu służby cywilnej i wymierzeniu jednej z przewidzianych w ustawie kar dyscyplinarnych, albo
3) umorzeniu postępowania dyscyplinarnego.
Sytuacja jest jednak odmienna, gdy postępowanie dyscyplinarne dotyczyło obwinionego ukaranego karą upomnienia na piśmie. Wówczas komisja dyscyplinarna orzeka o:
1) utrzymaniu w mocy kary upomnienia na piśmie, lub
2)uniewinnieniu członka korpusu służby cywilnej od zarzucanego mu czynu.

Zgodnie z treścią przepisu § 32 rozporządzenia orzeczenie komisji dyscyplinarnej musi zawierać:
1) oznaczenie komisji dyscyplinarnej, która je wydała, oraz imiona i nazwiska członków składu orzekającego i rzecznika dyscyplinarnego;
2) datę oraz miejsce rozpoznania sprawy i wydania orzeczenia;
3) imię i nazwisko obwinionego, jego miejsce pracy i zajmowane stanowisko służbowe;
4) opis czynu stanowiącego naruszenie obowiązków członka korpusu służby cywilnej;
5) orzeczenie o winie i rozstrzygnięcie co do kary wraz z podaniem kwalifikacji prawnej albo uznanie za niewinnego.

Do wydanego orzeczenia dołącza się uzasadnienie faktyczne i prawne. Orzeczenie wraz z uzasadnieniem podpisują wszyscy członkowie składu orzekającego.

Orzeczenie wraz z uzasadnieniem doręcza się stronom w terminie 7 dni od dnia ogłoszenia orzeczenia. Wydane orzeczenie komisji dyscyplinarnej lub Wyższej Komisji Dyscyplinarnej Służby Cywilnej musi zawierać pouczenie o dopuszczalnych środkach zaskarżenia oraz o terminach w jakich przedmiotowe środki mogą być złożone. Orzeczenie komisji dyscyplinarnej wydane w I instancji uprawomocnia się z dniem upływu terminu 14 dni od dnia doręczenia, o ile nie został złożony środek odwoławczy. Natomiast orzeczenie Wyższej Komisji Dyscyplinarnej Służby Cywilnej wydane w II instancji uprawomocnia się z dniem upływu terminu na złożenie odwołania do sądu apelacyjnego − sądu pracy i ubezpieczeń społecznych, o ile nie został złożony środek odwoławczy.

Odwołanie

Zgodnie z art. 126 ust. 7 ustawy o służbie cywilnej od orzeczenia komisji dyscyplinarnej stronom (obwinionemu i rzecznikowi dyscyplinarnemu) przysługuje odwołanie, za pośrednictwem komisji dyscyplinarnej I instancji, do Wyższej Komisji Dyscyplinarnej Służby Cywilnej w ciągu 14 dni od dnia doręczenia orzeczenia. Komisja dyscyplinarna I instancji przekazuje odwołanie wraz z aktami sprawy Wyższej Komisji Dyscyplinarnej w terminie 14 dni od dnia otrzymania odwołania.

Postępowanie przed Wyższą Komisją Dyscyplinarną

Wyższa Komisja Dyscyplinarna Służby Cywilnej rozpatruje odwołania od orzeczeń komisji dyscyplinarnych wydanych w I instancji w granicach zarzutów podniesionych w odwołaniu. Powyższe oznacza, iż w trakcie postępowania dyscyplinarnego przed składem orzekającym tej komisji nie ma możliwości rozszerzenia zarzutów stawianych obwinionemu, nawet jeśli w tym czasie pojawiły się nowe okoliczności dotyczące sprawy.
Wyższa Komisja Dyscyplinarna Służby Cywilnej, po przeprowadzeniu rozprawy orzeka o:
1) utrzymaniu w mocy orzeczenia komisji dyscyplinarnej, wydanego w I instancji,
2) zmianie orzeczenia komisji dyscyplinarnej, wydanego w I instancji, w całości lub części, albo
3)  uchyleniu orzeczenia komisji dyscyplinarnej, wydanego w I instancji w całości lub części.
Jeżeli jednak materiał dowodowy zgromadzony przez komisję dyscyplinarną orzekającą w I instancji nie pozwala na wydanie jednego z ww. orzeczeń, Wyższa Komisja Dyscyplinarna Służby Cywilnej orzeka o uchyleniu orzeczenia komisji dyscyplinarnej wydanego w I instancji i przekazaniu sprawy do ponownego rozpoznania. Należy podkreślić, że w tej sytuacji środek odwoławczy nie przysługuje.
Od orzeczeń Wyższej Komisji Dyscyplinarnej Służby Cywilnej stronom postępowania, a także Szefowi Służby Cywilnej przysługuje odwołanie do właściwego ze względu na miejsce zamieszkania obwinionego sądu apelacyjnego – sądu pracy i ubezpieczeń społecznych, za pośrednictwem WKDSC. Dzięki tej regulacji możliwe jest zweryfikowanie orzeczeń WKDSC na sądowej drodze odwoławczej.
Odwołanie przysługuje również Szefowi Służby Cywilnej, pomimo iż nie jest on stroną postępowania dyscyplinarnego. Oznacza to, iż swego rodzaju nadzór nad przestrzeganiem zasad służby cywilnej w związku z przebiegiem postępowania dyscyplinarnego został powierzony Szefowi Służby Cywilnej. Nadzór ów sprowadza się jednak tylko i wyłącznie do złożenia środka odwoławczego od orzeczenia Wyższej Komisji Dyscyplinarnej Służby Cywilnej do właściwego sądu apelacyjnego – sądu pracy i ubezpieczeń społecznych.

Protokół

Zgodnie z § 33 rozporządzenia z przebiegu rozprawy sporządza się protokół, który podpisuje przewodniczący składu orzekającego. Może on również zarządzić utrwalenie przebiegu rozprawy za pomocą urządzenia rejestrującego dźwięk niezależnie od sporządzania protokołu, o czym uprzedza uczestników rozprawy. Ponadto do protokołu można dołączyć stenogram z przebiegu rozprawy.

Proszę jeszcze o rozjaśnienie sytuacji, gdy zostało wszczęte postępowanie wyjaśniające, jednak w trakcie postępowania osoba "obwiniona" został zwolniona z pracy na podstawie kodeksu pracy. Powinienem umorzyć postępowanie ze względu na jego bezprzedmiotowość. Czy to umorzenie musi być zaakceptowane przez dyrektora generalnego i czy powinienem wysłać to postanowienie do osoby której dotyczyło postępowanie, czy tylko pozostawić je w aktach sprawy.

W toku prowadzonego przez Ciebie postępowania nie została potwierdzona zasadność zarzutów (bo nie zostało ono doprowadzone do końca). W takiej sytuacji - zgodnie z par. 12 rozporządzenia - musisz mieć zgodę dyr.gen. na umorzenie, a postanowienie wydane w tym przedmiocie musisz doręczyć osobie, której dotyczyło postępowanie.

. .
Strony postępowania dyscyplinarnego w służbie cywilnej
– rzecznik dyscyplinarny i obwiniony  

Stronami postępowania dyscyplinarnego są:
1) obwiniony,
2 rzecznik dyscyplinarny.
Należy również zauważyć, że do postępowania dyscyplinarnego może przystąpić także Szef Służby Cywilnej, któremu przysługuje prawo złożenia odwołania od orzeczeń Wyższej Komisji Dyscyplinarnej Służby Cywilnej do sądu apelacyjnego – sądu pracy i ubezpieczeń społecznych właściwego ze względu na miejsce zamieszkania obwinionego.

Rzecznik dyscyplinarny

Rzecznik dyscyplinarny posiada pozycję zbliżoną do oskarżyciela w postępowaniu karnym. Jest on powoływany przez dyrektora generalnego urzędu spośród podległych mu członków korpusu służby cywilnej (art. 124 ust. 1 ustawy o służbie cywilnej). Rzecznika dyscyplinarnego dla spraw dyscyplinarnych osób zajmujących stanowiska dyrektorów generalnych urzędów powołuje Szef Służby Cywilnej spośród członków korpusu służby cywilnej (art. 124 ust. 2 ustawy o służbie cywilnej). Rzecznik dyscyplinarny do spraw dyscyplinarnych osób zajmujących stanowiska wojewódzkich lekarzy weterynarii i ich zastępców powoływany jest przez Głównego Lekarza Weterynarii spośród podległych mu członków korpusu służby cywilnej (art. 124 ust. 3 ustawy o służbie cywilnej). W ustawie została przewidziana również w uzasadnionych przypadkach możliwość powołania zastępcy rzecznika dyscyplinarnego. Ponadto w przypadku powołania wspólnej komisji dyscyplinarnej porozumienie może przewidywać powołanie wspólnego rzecznika dyscyplinarnego (art. 117 ust. 5 ustawy o służbie cywilnej).

Szczegółowe kwestie dotyczące powołania i odwołania rzecznika dyscyplinarnego określa powołane rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów w sprawie postępowania wyjaśniającego i postępowania dyscyplinarnego w służbie cywilnej. W świetle tego aktu normatywnego rzecznikiem dyscyplinarnym może być członek korpusu służby cywilnej, który posiada wyższe wykształcenie oraz wiedzę i doświadczenie zawodowe niezbędne do właściwego wykonywania obowiązków rzecznika dyscyplinarnego. Ponadto osoba powoływana na rzecznika dyscyplinarnego nie może być karana za przestępstwo lub przestępstwo skarbowe oraz dyscyplinarnie w służbie cywilnej. Trzeba nadmienić, iż zgodnie z obowiązującym stanem prawnym rzecznik dyscyplinarny nie musi legitymować się wykształceniem prawniczym. Wymagania stawiane przed rzecznikiem dyscyplinarnym nie odbiegają od stawianych członkom komisji dyscyplinarnych, co oznacza, że dyrektor generalny urzędu posiada znaczną swobodę wyboru osoby, która ma pełnić tę funkcję.

Rzecznik dyscyplinarny może być odwołany w każdym czasie. Natomiast obligatoryjne odwołanie rzecznika dyscyplinarnego – zgodnie z § 7 ust. 2 rozporządzenia - następuje w przypadku złożenia przez niego rezygnacji, ustania jego stosunku pracy lub w sytuacji wszczęcia przeciwko niemu postępowania karnego lub postępowania karnego skarbowego oraz powołania w skład komisji dyscyplinarnej.
Rzecznik dyscyplinarny podlega wyłączeniu od udziału w sprawie, w przypadku gdy sprawa dotyczy go bezpośrednio, jego krewnego albo powinowatego w linii prostej lub osoby pozostającej z nim w stosunku przysposobienia. Ponadto rzecznik dyscyplinarny podlega również wyłączeniu na jego pisemny wniosek o wyłączenie go od udziału w sprawie. Rzecznik dyscyplinarny może zostać wyłączony od udziału w sprawie, jeżeli zostanie uprawdopodobnione istnienie między nim a obwinionym lub jego obrońcą okoliczności, które mogą wywoływać wątpliwości co do jego bezstronności. O wyłączeniu rzecznika od udziału w sprawie decyduje osoba, która go powołała. O powołaniu i odwołaniu rzecznika dyscyplinarnego, a także o wyłączeniu go od udziału w sprawie niezwłocznie informuje się właściwą komisję dyscyplinarną.

Należy pamiętać, że o wyniku postępowania dyscyplinarnego w dużej mierze decyduje rzetelność przeprowadzonego przez rzecznika dyscyplinarnego postępowania wyjaśniającego oraz jakość pracy rzecznika w całym toku tego postępowania.
Należy zauważyć też, że w myśl obowiązujących przepisów rzecznikowi dyscyplinarnemu do spraw dyscyplinarnych osób zajmujących stanowiska wojewódzkich lekarzy weterynarii i ich zastępców, wspólnemu rzecznikowi dyscyplinarnemu oraz rzecznikowi dyscyplinarnemu urzędu przysługuje wynagrodzenie za przeprowadzenie postępowania wyjaśniającego w wysokości 30 % minimalnego wynagrodzenia. Powyższe przepisy stosuje się odpowiednio do zastępcy rzecznika dyscyplinarnego.

Ponadto rzecznikom dyscyplinarnym, którzy stawili się na rozprawie, przysługują dieta oraz zwrot kosztów przejazdu, obliczone zgodnie z przepisami o należnościach przysługujących pracownikom zatrudnionym w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju  (§ 38 rozporządzenia). To samo uregulowanie dotyczy również członków składu orzekającego komisji dyscyplinarnych.
Obsługę organizacyjno-biurową rzecznika dyscyplinarnego urzędu zapewnia właściwy urząd, a w przypadku wspólnego rzecznika dyscyplinarnego − urząd określony w porozumieniu dyrektorów generalnych urzędów powołującym wspólnego rzecznika dyscyplinarnego. W sytuacji rzecznika dyscyplinarnego do spraw osób zajmujących stanowiska wojewódzkich lekarzy weterynarii i ich zastępców obsługę organizacyjno-biurową zapewnia Główny Inspektorat Weterynarii, natomiast obsługę rzecznika dyscyplinarnego do spraw dyscyplinarnych osób zajmujących stanowiska dyrektorów generalnych urzędów − Kancelaria Prezesa Rady Ministrów.


Obwiniony

Drugą ze stron postępowania dyscyplinarnego jest obwiniony. Obwinionym jest członek korpusu służby cywilnej, w stosunku do którego rzecznik dyscyplinarny skierował do komisji dyscyplinarnej wniosek o wszczęcie postępowania dyscyplinarnego. Obwiniony, jako strona postępowania dyscyplinarnego, ma prawo do korzystania z pomocy wybranego przez siebie obrońcy (np. adwokata, radcy prawnego, innego członka korpusu służby cywilnej) z zastrzeżeniem przepisów o ochronie tajemnicy ustawowo chronionej z ustawy o ochronie informacji niejawnych z dnia 5 sierpnia 2010 r.

W przypadku, gdy rzecznik dyscyplinarny wniósł o orzeczenie kary wydalenia ze służby cywilnej albo kary wydalenia z pracy w urzędzie (najbardziej dolegliwych kar), a obwiniony nie ma obrońcy z wyboru, przewodniczący składu orzekającego wyznacza obrońcę spośród członków korpusu służby cywilnej. Koszty ustanowienia obrońcy z wybory ponosi obwiniony.

A mnie pojawił się taki problem: pracownik urzędu popełnił przewinienie dyscyplinarne w lipcu po czym poszedł na urlop, a potem chorobowe. W trakcie jego absencji ktoś ze współpracowników dopatrzył się błędu polegającego na najogólniej mówiąc "nieterminowości" i zgłosił sprawę do DG ten nakazał RD wszczęcie postępowania wyjaśniającego. Pracownik ten o niczym nie wiedząc bo był na chorobowym stawił się pierwszy dzień do pracy w sierpniu w stanie "po spożyciu" . Po wykonaniu badania potwierdzającego stan nietrzeźwości DG polecił wszcząć kolejne postępowanie wyjaśniające.
I teraz właśnie nie wiem jak pokierować ta sprawą, dwa oddzielne czyny wobec tego samego pracownika. Jak dotąd prowadzę dwa osobne PW jednak zastanawia mnie skierowanie wniosku do KD. Dwa wnioski czy jeden z prośbą o rozpoznanie na jednym posiedzeniu? Czy ktoś z was miał podobny problem?

Skoro już zostały wszczęte 2 postępowania, to muszą być kontynuowane oba oddzielnie, natomiast  wniosek do KD jeden - bez sensu byłoby prowadzenie dwóch postępowań dyscyplinarnych w stosunku do jednej osoby mimo dwóch różnych przewinień dyscyplinarnych.
Inna sprawa, że gdyby KD otrzymała 2 wnioski, to mogłaby wszcząć jedno PD. Chyba, że zanim otrzymała drugi, to już wszczęła na pierwszy wniosek. Ale być może wtedy mogłaby rozszerzyć PD o drugi wniosek. Przepisy milczą w tej kwestii, ale co nie jest prawem zabronione, jest dozwolone.

Taka jest moja opinia.

I jeszcze zastanawia mnie jedno, czy we wniosku do KD wskazywać wymierzenie jednej kary łącznej czy dwóch oddzielnych?

Jak zwykle "przepisy milczą w tej kwestii", ale - moim zdaniem - wnioskowanie o wymierzenie dwóch oddzielnych kar byłoby pozbawione sensu. Bo karać np. i naganą, i upomnieniem? Uważam, że wystarczy jedna kara za "całokształt".





Rodzaje kar dyscyplinarnych

Urzędnik służby cywilnej oraz pracownik służby cywilnej odpowiadają dyscyplinarnie za naruszenie obowiązków członka korpusu służby cywilnej. Przepis art. 114 ustawy o służbie cywilnej określa rodzaje kar dyscyplinarnych stosowanych w służbie cywilnej, w oparciu o podział na dwie kategorie pracownicze:
- pracowników służby cywilnej oraz
- urzędników służby cywilnej.
Wspólnymi karami dla obu grup są: upomnienie, nagana oraz obniżenie wynagrodzenia zasadniczego o nie więcej niż 25% przez okres nie dłuższy niż sześć miesięcy.

W przypadku urzędników służby cywilnej orzekanymi karami mogą być ponadto: pozbawienie możliwości awansowania przez okres dwóch lat na wyższy stopień służbowy, obniżenie stopnia służbowego służby cywilnej oraz wydalenie ze służby cywilnej, które w przypadku uprawomocnienia skutkuje zakazem ubiegania się o zatrudnienie w służbie przez okres pięciu lat. Względem pracowników służby cywilnej ustawodawca przewidział karę wydalenia z pracy w urzędzie, która, podobnie jak w przypadku wydalenia ze służby cywilnej, po uprawomocnieniu skutkuje wygaśnięciem stosunku pracy, a nadto zakazem ubiegania się o zatrudnienie w służbie cywilnej przez okres pięciu lat.
Na szersze omówienie zasługuje kwestia kary obniżenia wynagrodzenia zasadniczego. Ustanowienie takiego rodzaju kary mającej wymiar finansowy w ograniczonym zakresie ma za zadanie urzeczywistniać postulowaną w doktrynie, jak również podnoszoną w opinii publicznej, potrzebę odpowiedzialności finansowej członków korpusu służby cywilnej, a w ogólnym kontekście – funkcjonariuszy publicznych.

Karami dyscyplinarnymi stosowanymi wobec urzędników służby cywilnej są:

- upomnienie,
- nagana,
- pozbawienie możliwości awansowania przez okres 2 lat na wyższy stopień służbowy,
- obniżenie wynagrodzenia zasadniczego, nie więcej niż o 25% przez okres nie dłuższy niż sześć miesięcy,
- obniżenie stopnia służbowego służby cywilnej,
- wydalenie ze służby cywilnej.

      
Karami dyscyplinarnymi stosowanymi wobec pracowników służby cywilnej są:

- upomnienie,
- nagana,
- obniżenie wynagrodzenia zasadniczego, nie więcej niż o 25% przez okres nie dłuższy niż sześć miesięcy
- wydalenie z pracy w urzędzie.

Powyższe wyliczenie kar ma charakter enumeratywny, co oznacza, że komisje dyscyplinarne nie mogą orzekać kar innych niż wskazane w komentowanym artykule. Rodzaj orzeczonej przez komisję dyscyplinarną kary powinien być adekwatny do naruszenia obowiązków przez członka korpusu służby cywilnej. Istotny pozostaje również fakt, iż w ustawie nie wprowadzono zasady łączenia kar w przypadku udowodnienia winy członkowi korpusu służby cywilnej. Kary wymienione w ustawie ułożone są w sposób stopniowalny, od najłagodniejszej do najsurowszej.

Kara upomnienia na piśmie

Ustawa o służbie cywilnej nie dokonuje podziału całej odpowiedzialności służbowej na odpowiedzialność dyscyplinarną i porządkową, odnoszoną do przewinień mniejszej wagi. Jednakże znamiona takiej właśnie odpowiedzialności porządkowej nosi możliwość ukarania członka korpusu służby cywilnej karą upomnienia na piśmie za mniejszej wagi naruszenie jego obowiązków (art. 115 ust. 1 ustawy o służbie cywilnej). Kara upomnienia na piśmie znajduje zastosowanie zarówno do urzędnika, jak i pracownika służby cywilnej, a jej wymierzenie należy do kompetencji dyrektora generalnego urzędu. Kara upomnienia na piśmie określona jest jako sankcja za przewinienia opisane bardzo ogólnie, a więc naruszenie obowiązków członka korpusu służby cywilnej, ale „naruszenie mniejszej wagi”. Przy braku innych wskazówek co do naruszeń, które uzasadniają zastosowanie tej kary, o zaistnieniu przesłanki jej wymierzenia będzie decydować w istocie dyrektor generalny urzędu. Do niego należy ocena, czy zachowanie członka korpusu służby cywilnej powinno być kwalifikowane jako naruszenie obowiązków, a następnie czy owo naruszenie ma „mniejszą wagę” umożliwiającą zastosowanie kary upomnienia na piśmie zamiast uruchomienia postępowania wyjaśniającego i wymierzenia kary dyscyplinarnej.

Wymierzenie kary upomnienia na piśmie jest jednostronnym aktem władzy zwierzchniej, tj. dyrektora generalnego urzędu, dla którego wydania przepisy nie przewidują odrębnej, swoistej procedury. Dyrektor generalny urzędu stosuje tę karę na podstawie własnego rozeznania i oceny dotyczącej zachowania członka korpusu służby cywilnej, w kontekście dochowania bądź naruszenia obowiązków. Ukaranie karą upomnienia na piśmie może być jednakże poprzedzone postępowaniem mającym na celu wyjaśnienie okoliczności sprawy. Takie postępowanie przed nałożeniem kary porządkowej nie jest tożsame z postępowaniem wyjaśniającym prowadzonym przez rzecznika dyscyplinarnego i poprzedzającym postępowanie dyscyplinarne w ścisłym sensie, tj. przed komisją dyscyplinarną. Postępowanie w celu wyjaśnienia okoliczności sprawy podejmowane jest przez dyrektora generalnego urzędu i ma służyć jego pełniejszemu rozeznaniu w zakresie dokonanego naruszenia obowiązków, za które to naruszenie ma być wymierzona kara upomnienia na piśmie. Ma ono wyjaśnić dyrektorowi generalnemu urzędu, czy naruszenie obowiązków miało rzeczywiście miejsce, jaka była treść tego naruszenia i jaka była jego waga. Jeżeli dyrektor generalny urzędu nie ma wątpliwości, to wymierza karę upomnienia na piśmie bez dodatkowego wyjaśnienia okoliczności sprawy.
W celu zapewnienia członkom korpusu służby cywilnej ochrony przed niczym nieskrępowanym stosowaniem kary upomnienia na piśmie przez dyrektorów generalnych urzędów, ustawa o służbie cywilnej kształtuje środek prawny w postaci sprzeciwu (art. 115 ust. 2 ustawy o służbie cywilnej). W ciągu siedmiu dni od wymierzenia kary osoba ukarana może wnieść sprzeciw do dyrektora generalnego urzędu. Termin 7 dni jest terminem zawitym i wniesienie sprzeciwu z niedochowaniem tego terminu czyni sprzeciw bezskutecznym. Przewidziany termin na złożenie sprzeciwu biegnie od momentu wymierzenia kary, którego przepis nie dookreśla. Należy w tej sytuacji przyjąć, iż wymierzenie kary następuje wraz z dniem wręczenia ukaranemu upomnienia na piśmie i od tego dnia biegnie siedmiodniowy termin na złożenie sprzeciwu.

Istota sprzeciwu jako środka prawnego służącego ochronie interesu ukaranego polega na tym, że umożliwia on zweryfikowanie wymierzonej kary przez skierowanie sprawy do postępowania wyjaśniającego, z możliwością rozpatrzenia jej następnie przez komisję dyscyplinarną. Złożenie sprzeciwu w przewidzianym terminie zobowiązuje dyrektora generalnego urzędu do niezwłocznego przekazania sprawy rzecznikowi dyscyplinarnemu (art. 115 ust. 3 ustawy o służbie cywilnej). Przekazanie sprawy rzecznikowi wszczyna z mocy prawa postępowanie wyjaśniające, które rzecznik prowadzi dalej i kończy postanowieniem o umorzeniu postępowania wyjaśniającego albo o przekazaniu komisji dyscyplinarnej wniosku o wszczęcie postępowania dyscyplinarnego.
Podstawą postanowienia o umorzeniu postępowania wyjaśniającego jest brak potwierdzenia się − przez rzecznika dyscyplinarnego − zasadności zarzutów stawianych osobie, której dotyczyło postępowanie wyjaśniające .
Postanowienie o umorzeniu postępowania wyjaśniającego następuje za zgodą dyrektora generalnego urzędu. Fakt umorzenia postępowania wyjaśniającego oznacza, że karę upomnienia na piśmie uważa się za niebyłą.
Jeżeli natomiast w wyniku postępowania wyjaśniającego potwierdzona zostanie zasadność zarzutów stawianych osobie ukaranej karą upomnienia na piśmie, rzecznik dyscyplinarny sporządza wniosek o wszczęcie postępowania dyscyplinarnego. W tym przypadku w rezultacie rozpoznania sprawy komisja dyscyplinarna orzeka o utrzymaniu w mocy kary upomnienia na piśmie bądź też o uniewinnieniu obwinionego od zarzucanego mu czynu, stanowiącego naruszenie obowiązków członka korpusu służby cywilnej (§ 31 ust. 2 rozporządzenia). Kara upomnienia na piśmie ulega zatarciu po upływie roku od dnia uprawomocnienia.

Pozbawienie możliwości awansowania

Omawiając stosowanie wyłącznie wobec urzędników służby cywilnej kary pozbawienia możliwości awansowania na okres 2 lat na wyższy stopień służbowy, należy zauważyć, że kara ta w istocie oznacza zakaz awansowania ukaranego na wyższy stopień służbowy w przeciągu 2 lat od dnia prawomocnego orzeczenia kary. Jeżeli więc urzędnik służby cywilnej po orzeczeniu kary i w czasie jej trwania znalazłby się w sytuacji umożliwiającej awans na wyższy stopień służbowy przez spełnienie wymogów ustawowych, to do tego awansu nie może dojść. Kara, o której mowa, ma charakter samoistny i wiąże się zawsze z określonym skutkiem finansowym, ponieważ z tytułu posiadanego stopnia służbowego urzędnik otrzymuje dodatek służby cywilnej.
Kara obniżenia wynagrodzenia

Kara obniżenia wynagrodzenia zasadniczego nie więcej niż o 25% przez okres nie dłuższy niż sześć miesięcy znajduje zastosowanie zarówno wobec urzędników, jak i pracowników służby cywilnej. Ma ona wymiar finansowy, a jej sens polega na tym, aby przez zastosowanie w stosunku do członka korpusu służby cywilnej dolegliwości o charakterze materialnym (ściślej: finansowym) uzyskać efekt represyjny, ale przede wszystkim wychowawczy wobec danej osoby, polegający z jednej strony na odpłacie za określone przewiny, z drugiej zaś na przymuszeniu do sumiennego przestrzegania obowiązków członka korpusu służby cywilnej oraz właściwej realizacji zadań. Warto podkreślić, że komisja dyscyplinarna orzekając tę karę powinna wskazać: o ile (np. o 15%) przez jaki okres (np. 3 miesiące) wynagrodzenie ulega obniżeniu.

Obniżenie stopnia służbowego służby cywilnej

Wskazany w opisie kary pozbawienia możliwości awansowania efekt finansowy występuje także − i to w sposób jeszcze bardziej wyrazisty − w przypadku kary obniżenia stopnia służbowego służby cywilnej. Na tle tej kary może powstać pytanie o zasięg („głębokość”) degradacji, a w konsekwencji także o to, czy tą karą są objęci urzędnicy mający najniższy stopień służbowy. W literaturze  broniony jest pogląd, iż wobec tych urzędników kara ta praktycznie nie znajduje zastosowania, bowiem, jak się wskazuje, dla możliwości zastosowania tej kary konieczne jest istnienie stopnia służbowego niższego niż posiadany przez ukaranego. Należy zauważyć, że w sytuacji posiadania przez określoną osobę najniższego stopnia służbowego nie ma możliwości jego obniżenia. Obniżenie stopnia służbowego służby cywilnej może więc jedynie polegać na obniżeniu w ramach istniejącej hierarchii stopni.
Przepis art. 114 ustawy o służbie cywilnej nie rozstrzyga jednak kwestii, czy obniżenie stopnia służbowego oznacza obniżenie na poziom bezpośrednio niższy, czy też może być dokonane o więcej niż jeden poziom w dół. Biorąc pod uwagę brzmienie przepisu formułującego omawianą karę („obniżenie stopnia”), a także ustalenie katalogu kar wedle stopnia dolegliwości, trzeba przyjąć, że obniżenie stopnia służbowego służby cywilnej następuje na stopień bezpośrednio niższy.

Kara wydalenia ze służby cywilnej oraz wydalenia z pracy urzędzie

Odnosząc się do kary wydalenia ze służby cywilnej oraz wydalenia z pracy w urzędzie, należy podkreślić, że w obu przypadkach prawomocna kara skutkuje wygaśnięciem stosunku pracy. Gdy chodzi o wydalenie z pracy w urzędzie, to rozstrzyga o tym wprost art. 114 ust. 3 ustawy o służbie cywilnej, w odniesieniu zaś do wydalenia ze służby cywilnej wspomniany skutek przewidziany jest w art. 70 pkt 3 ustawy. Skutki kary wydalenia ze służby cywilnej oraz wydalenia z pracy w urzędzie idą jeszcze dalej niż wygaśnięcie stosunku pracy, bowiem prawomocne orzeczenie tych kar powoduje także zakaz ubiegania się o zatrudnienie w korpusie służby cywilnej przez okres 5 lat. Wspomniany zakaz może zabraniać określonej osobie nie tyle ubiegania się o zatrudnienie w służbie cywilnej, co wyklucza możliwość zatrudnienia w korpusie służby cywilnej (zarówno na podstawie mianowania jak i umowy o pracę) w okresie 5 lat, licząc od uprawomocnienia się kary.

Wykonanie i zatarcie kar dyscyplinarnych

Zgodnie z art. 128 ust. 1 ustawy o służbie cywilnej odpis prawomocnego orzeczenia komisji dyscyplinarnej o ukaraniu dołącza się do akt osobowych członka korpusu służby cywilnej.
Odesłanie do katalogu kar wykonywanych przez dyrektora generalnego urzędu z chwilą uprawomocnienia się orzeczenia jest spowodowane zróżnicowaniem sankcji karnych na te, które wywołują skutek bezpośredni, oraz pozostałe, wymagające dla swej skuteczności egzekucji ze strony dyrektora generalnego urzędu.

Zatarcie kar dyscyplinarnych polega na uznaniu orzeczonej kary za niebyłą po wymaganym okresie oraz zniszczeniu odpisu prawomocnego orzeczenia o ukaraniu, dołączonego do akt osobowych członka korpusu służby cywilnej. Dla jego skuteczności nie jest wymagane działanie jakiegoś organu, które potwierdzałoby akt zatarcia kary.
Przepis art. 129 ustawy o służbie cywilnej różnicuje terminy zatarcia w zależności od rodzaju orzeczonej kary. W przypadku kary upomnienia, nagany, pozbawienia możliwości awansowania przez okres dwóch lat na wyższy stopień służbowy, obniżenia stopnia służbowego służby cywilnej oraz obniżenia wynagrodzenia zasadniczego nie więcej niż o 25% przez okres nie dłuższy niż sześć miesięcy – w stosunku do urzędników służby cywilnej – oraz upomnienia, nagany oraz obniżenia wynagrodzenia zasadniczego nie więcej niż o 25% przez okres nie dłuższy niż sześć miesięcy – w stosunku do pracowników służby cywilnej – zatarcie następuje po upływie trzech lat od dnia doręczenia prawomocnego orzeczenia o ukaraniu. Jednocześnie ustawodawca przewiduje możliwość skrócenia tego okresu do dwóch lat na wniosek obwinionego. Niestety ustawa nie precyzuje jednak, kto powinien być adresatem takiego wniosku, a także na jakiej podstawie oraz według jakich kryteriów ma się dokonać ocena owego wniosku. Należy jednak uznać, iż podmiotem, do którego powinno się skierować wniosek, z uwagi na strukturę i określony w ustawie sposób funkcjonowania służby cywilnej, powinien być dyrektor generalny urzędu.

Podsumowanie

Ustawa o służbie cywilnej wyposażyła dyrektorów generalnych (kierowników) urzędów w prawo do powoływania komisji dyscyplinarnych w swoich urzędach lub, w drodze porozumienia, wspólnej komisji dyscyplinarnej. Wydłużyła kadencje komisji dyscyplinarnych z trzech do czterech lat. Zrównała wykonywanie zadań w komisji dyscyplinarnej przez jej członków z wykonywaniem obowiązków pracowniczych. Ustawodawca zniósł nakaz stanowiący, że w sprawie dotyczącej urzędników służby cywilnej przewodniczącym składu orzekającego musi być urzędnik służby cywilnej. W ustawie o służbie cywilnej z 2008 roku wprowadzono między innymi możliwość powoływania w urzędzie zastępcy rzecznika dyscyplinarnego oraz powołania wspólnego rzecznika dyscyplinarnego.
Ponadto została uregulowana kwestia odpowiedzialności dyscyplinarnej osób zajmujących wyższe stanowiska w służbie cywilnej oraz kwestie dotyczące rzeczników dyscyplinarnych i komisji dyscyplinarnych właściwych w sprawach dyrektorów generalnych urzędów oraz wojewódzkich lekarzy weterynarii i ich zastępców.
Na straży działania komisji dyscyplinarnych stoi sformalizowana procedura postępowania dyscyplinarnego z takimi jej zasadami, jak: prawo do obrony, kontradyktoryjność, dwuinstancyjność, jawność postępowania i inne. Gwarantem praworządności działania organów dyscyplinarnych jest sądowy nadzór judykacyjny nad orzecznictwem dyscyplinarnym.

...  

Przegląd przykładowego orzecznictwa

Odpowiedzialność dyscyplinarna będąca przedmiotem omówienia w niniejszym poradniku i orzeczenia wydawane w wyniku rozpoznania poszczególnych spraw przez Wyższą Komisję Dyscyplinarną Służby Cywilnej, podlegają na mocy art. 127 ust. 2 ustawy o służbie cywilnej kontroli przez władzę sądowniczą, a mianowicie przez sąd apelacyjny – sąd pracy i ubezpieczeń społecznych. Sądem właściwym dla rozpoznawania tego typu spraw jest sąd właściwy ze względu na miejsce zamieszkania obwinionego. Odwołanie wnosi się za pośrednictwem Wyższej Komisji Dyscyplinarnej Służby Cywilnej.

Wskazać należy, iż pomimo wynikającej ze wskazanego przepisu ustawy kognicji sądu apelacyjnego, sprawy rozpatrywane w wyniku wniesienia odwołania przez strony postępowania dyscyplinarnego lub Szefa Służby Cywilnej nie mają charakteru spraw cywilnych. Oznacza to, iż przepisy postępowania cywilnego mogą być stosowane przy rozpatrywaniu odwołań od orzeczeń WKDSC jedynie na mocy wyraźnej dyspozycji ustawy. Taką dyspozycją nakazującą stosowanie do rozpoznawania odwołań przepisów Kodeksu postępowania cywilnego o apelacji jest art. 127 ust. 3 ustawy o służbie cywilnej, który w zdaniu drugim stanowi również, iż od orzeczeń sądu apelacyjnego kasacja nie przysługuje.
Wynikiem poddania orzeczeń Wyższej Komisji Dyscyplinarnej Służby Cywilnej kontroli sądu apelacyjnego stało się powstanie zasobu orzecznictwa mającego znaczenie dla rozstrzygania i usuwania powstających wątpliwości na tle rozstrzygania spraw dyscyplinarnych członków korpusu służby cywilnej.

Poniżej przytoczone zostaną wybrane orzeczenia jakie zapadły na skutek wniesienia odwołań od orzeczeń Wyższej Komisji Dyscyplinarnej Służby Cywilnej.
Odpowiedzialność dyscyplinarna wynikająca z ustawy o służbie cywilnej, a odpowiedzialność porządkowa w Kodeksie pracy
Powyższe zagadnienie było przedmiotem analizy Sądu Apelacyjnego - Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Warszawie w wyroku z dnia 13 lutego 2002 roku, sygn. akt: III APo 18/01.

Sprawa dotyczyła naruszenia obowiązków członka korpusu służby cywilnej poprzez samowolne opuszczenie stanowiska pracy w godzinach służbowych bez uprzedniego zezwolenia udzielonego przez zwierzchnika. Obwiniona została ukarana przez dyrektora generalnego urzędu karą upomnienia na piśmie, na podstawie art. 108 ust. 1 ustawy z dnia 18 grudnia 1998 r. o służbie cywilnej (Dz. U. z 1999 r. Nr 49, poz. 483, z późn. zm.).  W wyniku sprzeciwu obwinionej sprawę skierowano do właściwej komisji dyscyplinarnej, która uznała obwinioną winną tego, że samowolnie opuściła stanowisko pracy w godzinach służbowych bez uprzedniego zwolnienia  się i dokonania wpisu do „książki wyjść w godzinach służbowych” i utrzymała karę upomnienia w mocy. W wyniku odwołania obwinionej Wyższa Komisja Dyscyplinarna Służby Cywilnej utrzymała w mocy zaskarżone orzeczenie uznając decyzję komisji dyscyplinarnej I instancji za zasadną, zarówno pod względem prawnym, jak i merytorycznym. Odwołanie od powyższego orzeczenia złożyła obwiniona zaskarżając je w całości i zarzucając: błędną wykładnię prawa art. 106 ust. 3 i art. 7 ust. 1 ustawy o służbie cywilnej w związku z art. 109 § 2 Kodeksu pracy. W uzasadnieniu odwołania obwiniona podnosiła, że miała prawo do złożenia wyjaśnień przed wszczęciem postępowania dyscyplinarnego i wymierzeniem kary upomnienia na piśmie. Od ww. orzeczenia obwiniona odwołała się do Sądu Apelacyjnego – Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Warszawie, który rozpoznając odwołanie obwinionej uznał je za niezasadne i stwierdził, że „Kwestia odpowiedzialności dyscyplinarnej członków korpusu służby cywilnej została szczegółowo uregulowana w art. 106 i następnych ustawy z dnia 18 grudnia 1998 r. o służbie cywilnej, w związku z czym do obwinionej nie będzie miał zastosowania art. 109 § 2 Kodeksu pracy, co podnoszono w odwołaniu. Kodeks pracy i inne przepisy prawa pracy mają zastosowanie do członków korpusu służby cywilnej tylko wtedy, jeżeli ich prawa czy obowiązki wynikające ze stosunku pracy nie są uregulowane w ustawie o służbie cywilnej…”. Ponadto Sąd wyjaśnił, że „obowiązkiem pracownika jest pozostawanie w godzinach pracy w dyspozycji pracodawcy. Pracownik nie może samowolnie opuścić stanowiska pracy, jeżeli uprzednio nie otrzyma na to zgody swojego przełożonego. Obwiniona miała możliwość uzyskania takiej zgody, chociażby telefonicznie, lecz próby takiej nawet nie podjęła”.

Przedawnienie
Jednym z kluczowych zagadnień związanych z odpowiedzialnością dyscyplinarną członków korpusu służby cywilnej jest kwestia ustalenia do kiedy istnieje możliwość wystąpienia przez rzecznika dyscyplinarnego o wszczęcie postępowania dyscyplinarnego.
Przedmiotową kwestię reguluje art. 113 ustawy o służbie cywilnej, który stanowi, iż postępowanie dyscyplinarne nie może być wszczęte po upływie 3 miesięcy od powzięcia przez dyrektora generalnego urzędu wiadomości o naruszeniu obowiązków członka korpusu służby cywilnej, ani po upływie 2 lat od popełnienia tego czynu. Karalność przewinienia dyscyplinarnego ustaje w każdym przypadku, jeżeli od czasu jego popełnienia upłynęły 4 lata.
Przedmiotowa kwestia była również przedmiotem rozważań Sądu Najwyższego oraz sądów apelacyjnych w kilku wydanych orzeczeniach. Sąd Najwyższy - Izba Karna wyrokiem z dnia 8 czerwca 1977 r. sygn. akt: I KR 87/77 (LexPolonica nr 1521222) OSNPG 1977/11 poz. 114 str. 15 stwierdził, iż „Jeżeli sąd w toku postępowania stwierdza, że nastąpiło przedawnienie ścigania oskarżonego,(a więc upłynął okres 3 miesięcy od  powzięcia wiadomości przez dyrektora generalnego urzędu, lub też okres 2 lat od chwili popełnienia czynu – przyp. autora) to nie wolno mu wydać ani wyroku skazującego, ani też wyroku uniewinniającego. Przedawnienie ścigania jest bowiem przesłanką procesową bezwzględnie ujemną i wystąpienie takiej przesłanki powoduje konieczność wydania orzeczenia umarzającego postępowanie”. Cytowane orzeczenie mimo, iż wydane jako reguła interpretacyjna odnosząca się do prawa karnego ma pełne zastosowanie do odpowiedzialności dyscyplinarnej członków służby cywilnej. Jest ono również często powoływane wprost lub, też w samych tezach w orzeczeniach wydawanych przez sądy apelacyjne na kanwie spraw, w których istotną kwestią jest ustalenie momentu powzięcia wiadomości o naruszeniu obowiązków przez dyrektora generalnego urzędu, a tym samym powstania możliwości wszczęcia postępowania dyscyplinarnego względem członka korpusu służby cywilnej. Przedmiotowe zagadnienie było przedmiotem rozważań w wyroku Sądu Apelacyjnego III Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Katowicach z dnia 6 czerwca 2007 roku, sygn. akt: III APa 36/06, wyroku Sądu Apelacyjnego Wydział III Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Krakowie z dnia 23 września 2008 roku, sygn. akt: APo 4/08, oraz w wyroku Sądu Apelacyjnego – Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Warszawie z dnia 9 października 2008 roku, sygn. akt: III APo 11/08.

Zawieszenie biegu terminu wszczęcia postępowania dyscyplinarnego
Zagadnienie zawieszenia biegu terminu wszczęcia postępowania dyscyplinarnego było przedmiotem rozpoznania przez Sąd Apelacyjny III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Gdańsku w sprawie o sygn. akt III APo 7/06. W wyroku z dnia 18 lipca 2006 r. Sąd stwierdził, że nieobecność obwinionego pracownika w pracy powoduje zawieszenie biegu terminu przedawnienia, który zaczyna biec dopiero z chwilą, gdy członek korpusu służby cywilnej stawi się do pracy. Istota zawieszenia biegu przedawnienia – jak wyjaśnił Sąd – polega na tym, że zawieszenie przesuwa skutek przedawnienia o czas zawieszenia. Jeżeli zatem obwiniony był nieobecny w pracy od dnia 10 do 23 czerwca 2005 r. to skutek przedawnienia należało przesunąć o 14 dni jego absencji. Ponadto Sąd stwierdził, że instytucja przedłużenia terminu przedawnienia w razie nieobecności członka korpusu służby cywilnej w pracy o czas owej nieobecności została skonstruowana przez prawodawcę w interesie obu stron postępowania, a wiec zarówno obwinionego, jak i Urzędu.

Jak wskazał Sąd rzecznik dyscyplinarny nie ma bowiem możliwości prowadzenia postępowania wyjaśniającego w danej sprawie w sytuacji, gdy pracownik jest nieobecny. Ponadto wydłużenie terminu przedawnienia o czas nieobecności w pracy służyć winno także ochronie interesów pracodawcy, zabezpieczając go przed przedawnieniem postępowań dyscyplinarnych z powodu różnego rodzaju nieobecności, np. z uwagi na długotrwałe zwolnienia lekarskie. Przyjęcie odmiennej interpretacji, zdaniem Sądu, mogłoby doprowadzić do zablokowania rozpoznania znacznej części postępowań dyscyplinarnych, albowiem obwinieni, po złożeniu wyjaśnień mogliby korzystać z długotrwałych zwolnień lekarskich (np. trzymiesięcznych), czym uniemożliwialiby merytoryczne rozpoznanie ich spraw, które ulegałyby przedawnieniu. Zatem art. 106  (analogicznie brzmienie ma art. 113 obowiązującej ustawy) mówi o każdej nieobecności, bez względu na jej przyczynę. W świetle powyższego, jak podkreślił Sąd, zasadne jest więc stwierdzenie, że przedawnienie biegnie wtedy, gdy pracownik jest obecny w pracy, gdyż wtedy jest on do dyspozycji zarówno pracodawcy, jak i rzecznika dyscyplinarnego. Zatem każda nieobecność wydłuża bieg terminu przedawnienia o czas tej nieobecności.
Powyższe stanowisko Sąd Apelacyjny wywiódł z brzmienia art. 106 ust. 2 zdanie 1 i ust. 3 ustawy z dnia 18 grudnia 1998 r. o służbie cywilnej.

Pozbawienie obwinionego możliwości obrony swoich praw
W kwestii pozbawienia obwinionego możliwości obrony swoich praw wypowiedział się Sąd Apelacyjny III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Gdańsku w wyroku z dnia 28 września 2004 r., sygn. akt III APo 3/04.
Sąd w przedmiotowym wyroku powołując się m.in. na orzeczenie Sądu Najwyższego z dnia 21 czerwca 1961 r., sygn. akt III CR 953/60, stwierdził, iż pozbawienie możności obrony swych praw, aby mogło stanowić przyczynę nieważności, musi być całkowite i w sposób bezwzględny wyłączyć możność obrony. Pozbawienie możności obrony przez stronę swych praw w procesie powoduje, iż sąd nie powinien w ogóle przystępować do merytorycznego rozstrzygnięcia sprawy, jednakże – jak podkreślono – chodzi tylko o takie wypadki, gdy strona rzeczywiście była pozbawiona możności obrony swych praw i na skutek tego nie brała udziału w postępowaniu sądowym.  
O nieważności postępowania z uwagi na pozbawienie możności obrony swych praw – jak wyjaśnił Sąd – można mówić wówczas, gdy strona została pozbawiona uprawnień procesowych wskutek wadliwego postępowania sądu, a nie wtedy, gdy strona na skutek własnego działania z uprawnień tych nie skorzystała. Sąd Apelacyjny wskazując na treść art. 214 Kodeksu postępowania cywilnego podkreślił, iż nieobecność strony na rozprawie stanowi przesłankę jej odroczenia wówczas, gdy jest wywołana nadzwyczajną przyczyną lub inną znaną sądowi przeszkodą, której nie można przezwyciężyć. O przyczynach odroczenia decyduje sąd, który może zwłaszcza ocenić, czy wniosek został złożony we właściwym czasie, czy strona wykazała zaistnienie przeszkody, na którą się powołuje, a także czy dotychczasowe jej działania nie wskazują na zamiar przedłużenia postępowania. Mimo, iż orzeczenie zapadło w oparciu o regulację poprzedniej ustawy o służbie cywilnej, jednak zawarte w nim tezy zachowują pełną aktualność w obecnym stanie prawnym.

Prawo stron do odwołania od orzeczeń Wyższej Komisji Dyscyplinarnej Służby Cywilnej rozstrzygających co do istoty sprawy
Kolejna kwestią jaka była objęta analizą przez sądy apelacyjne była kwestia dopuszczalności złożenia odwołania przez strony i Szefa Służby Cywilnej od orzeczeń Wyższej Komisji Dyscyplinarnej Służby Cywilnej. Sąd Apelacyjny - Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Warszawie w postanowieniu z dnia 14 listopada 2000 roku, sygn. akt: III APo 15/00, stwierdził, iż warunkiem dopuszczalności zaskarżenia orzeczeń WKDSC jest orzeczenie przez WKDSC co do istoty sprawy. Takiego warunku nie spełnia natomiast, zdaniem Sądu, postanowienie WKDSC ustalające właściwość rzeczową, lub też orzeczenie o charakterze kasacyjnym (tak w wyroku Sądu Apelacyjnego Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Warszawie z dnia 21 sierpnia 2000 roku, sygn. akt: III APo 10/00). Uzasadnieniem powyższego poglądu wyrażonego przez Sąd Apelacyjny w Warszawie jest fakt, iż w obu wskazanych przypadkach nie następuje de facto zakończenie postępowania dyscyplinarnego i mimo wydania orzeczenia przez WKDSC postępowanie dyscyplinarne toczy się nadal, co w sposób oczywisty wyklucza kontrolę tegoż orzeczenia przez właściwy sąd apelacyjny.

Potwierdzenie powyższego poglądu można znaleźć w wyroku Sądu Apelacyjnego Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Warszawie z dnia 29 listopada 2000 roku, sygn. akt: III APo 16/00, w uzasadnieniu którego sąd wskazał, iż środek odwoławczy adresowany do właściwego sądu apelacyjnego od orzeczenia WKDSC stosowany jest jedynie w przypadku prawomocnych orzeczeń, rozstrzygających istotę sprawy. Jeżeli zaskarżone orzeczenie WKDSC nie zawiera rozstrzygnięcia co do istoty sprawy i nie kończy postępowania w sprawie, a jedynie uchyla zaskarżone orzeczenie i przekazuje sprawę do ponownego rozpoznania to zaskarżenie takiego orzeczenia do właściwego sądu apelacyjnego nie jest dopuszczalne. Sąd wskazał również, iż istotą instytucji odwołania od orzeczeń WKDSC jest jedynie zapewnienie nadzoru judykacyjnego przez Sąd Apelacyjny nad orzecznictwem dyscyplinarnym, a nie zastępowanie komisji dyscyplinarnych w ich ustawowych działaniach, czy zastąpienie postępowania dyscyplinarnego postępowaniem sądowym.

Całość:
viewtopic.php?p=89040#p89040