W dzisiejszym Dzienniku Telewizyjnym słuchając o budżecie na przyszły rok usłyszałem, że rząd planuje likwidację zwrotu VAT za materiały budowlane. Czyżby to miało wejść od przyszłego roku?

w kilku artykułach, które czytałam na ten temat, informowano o likwidacji zwrotu za materiały budowlane od 1 stycznia 2014

jeszcze sami nie wiedzą co z tym robią ale zrobili analizy kwot zwrotów; jest sygnał chyba z Ministerstwa Infrastruktury, że te pieniądze przydałyby się gdzie indziej i faktycznie jest mowa o dwóch datach: 2011, 2014 - tak ja usłyszałem

Bardzo bym chciał aby już w 2011 roku wycofano VZM-y. W moim urzędzie termin wrześniowy, gdzie zbiegają się dwa terminy zwrotu 6-cio i 4-ro miesięczny, położył nas na łopatki. Mamy już dość tych wniosków i dziesiątek faktur a tym bardziej nieczytelnych przepisów. Powiedzcie jak u Was w urzedach?

TRA GE DIA    

Witam, a ja mam pytanie:  podatnik ma miejsce zamieszkania w Polsce a buduje dom w Niemczech (oczywiście materiały budowlane kupione w Polsce)-co myślicie!?

P.S. Popieram wszystkich-jestem za likwidacją tego g.....posting.php?mode=reply&f=13&t=44# (vzm)

Ma faktury wydane w Polsce to nie ma problemu - może składać VZMa i zwrot mu przysługuje. Że buduje w Niemczech? Unia, Unia uber alles - swoboda przepływu usług, kapitału, ludzi, itd.

Mamy nietypową sprawę. Wnioskodawca , osoba samotna, zmarł przed wydaniem decyzji .Informacja pochodzi od listonosza (było wezwanie nie doręczone) potwierdzona z bazy danych EP. Nie wiemy czy miał spadkobierców, bo nikt nie zgłosił się aby skorzystać ze zwrotu należnego po zmarłym. Nie wiem czy powinno się wydać decyzję i pozostawić ją w aktach bez dokonania zwrotu a wprowadzić do Poltax-u jako informację. Taki tryb załatwienia sprawy kołacze mi w pamięci ale nie wiem czego dotyczył-jakiego typu postępowania i jaka mogła być podstawa. Na dzień dzisiejszy nie doszukałam się rozwiązania w Ordynacji. Art.sto czterdziesty któryś nie rozwiązuje problemu (nie ustalono spadkobierców) a problem jest, ponieważ wniosek zarejestrowany a nie załatwiony- brak decyzji, a czas leci.
A propos spadkobierców, czy mieliście taką sytuację w jakimś innym postępowaniu, że po zgonie podatnika urząd ustalał spadkobierców? Jeżeli tak, to jakich czynności dokonywaliście żeby ich ustalić?

Witam,

mam pytanie do znawców tematu. Przestudiowałam już wszystkie możliwe materiały na temat zwrotu VAT za materiały budowlane i mam dwie wątpliwości:
1. czy wykańczanie mieszkania od dewelopera tez można zakwalifikować jako remont?
2. czy w tym przypadku mam brać pod uwagę limit dla inwestycji, która nie wymaga pozwolenia na budowę?

z góry dziękuję za odpowiedź.
Kasia

Witam, pare dni temu pokazało się stanowisko Izby w Szczecinie dot. spatkobierców-postaram się wkleić!!! a następnym wyśle Wam całe ich opracowanie-pozdrawiam!

III.  ZAGADNIENIE ŚMIERCI INWESTORA I UPRAWNIEŃ SPADKOBIERCÓW
(na bazie pytań urzędów skarbowych ? US Białogard, US Gryfice, US Pyrzyce, Trzeci US Szczecin,
US Szczecinek)

Uprawnienie do zwrotu niektórych wydatków związanych z realizacją własnych potrzeb mieszkaniowym przechodzi na spadkobierców Inwestora.
Art. 7 ustawy VZM odsyła bowiem do stosowania ?odpowiednio? przepisów Ordynacji podatkowej, w sprawach nieuregulowanych w tej ustawie. Przy czym przepis ten nie wskazuje konkretnych rozdziałów, czy działów Ordynacji podatkowej, zatem uznać należy, że teoretycznie każdy przepis obejmujący materię, nie objętą samodzielną regulacją ustawy
o zwrocie niektórych wydatków związanych z budownictwem mieszkaniowym, może wziąć udział w procesie subsumpcji w toku postępowania w sprawie zwrotu.
Przepisy ustawy VZM nie regulują samodzielnie kwestii przechodzenia prawa do zwrotu VAT w budownictwie mieszkaniowym. Natomiast w przepisie art. 97 § 1 Ordynacji podatkowej wskazuje się, że spadkobiercy podatnika, z zastrzeżeniem § 2 przejmują przewidziane w przepisach prawa podatkowego majątkowe prawa i obowiązki spadkodawcy.
Dotychczasowe, ubogie orzecznictwo sądowo-administracyjne obejmujące tę tematykę (por. wyrok WSA w Poznaniu z dnia 02.12.2008r. sygn. akt I SA/Po 1228/08) wskazuje,
że prawo do zwrotu VAT w budownictwie jest prawem majątkowym, do którego odnosi się art. 97 § 1 Ordynacji podatkowej: ?Prawa i obowiązki majątkowe podatnika
w dziedzinie prawa podatkowego nie mają charakteru osobistego, ponieważ nie są związane
z osobą podmiotu tych praw, są natomiast związane z majątkiem danej osoby. Pomimo zupełnie odmiennego charakteru prawnego, tworzą z punktu widzenia gospodarczego jedną całość z prawami i obowiązkami majątkowymi cywilnoprawnymi. Z tego względu - zgodnie
z przepisami Ordynacji podatkowej - majątkowe prawa i obowiązki podatnika przewidziane
w przepisach podatkowych przechodzą na spadkobiercę i w tym kontekście nie ma podstaw do wyłączania ich z zakresu ochrony konstytucyjnego prawa do dziedziczenia.?
W kontekście wątpliwości, czy ustawa o zwrocie osobom fizycznym niektórych wydatków związanych z budownictwem mieszkaniowym zalicza się do kategorii ?przepisów prawa podatkowego? zauważyć należy, że zgodnie z art. 14b Ordynacji podatkowej ?Minister właściwy do spraw finansów publicznych, na pisemny wniosek zainteresowanego, wydaje,
w jego indywidualnej sprawie, pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego. (interpretację indywidualną)?.
Dotychczas Minister Finansów wydał kilkadziesiąt indywidualnych interpretacji z zakresu ustawy VZM, brak jest zatem podstaw do akceptacji stanowiska, że przepisy regulujące kwestię zwrotu wydatków związanych z budownictwem mieszkaniowym nie są przepisami prawa podatkowego.
Istotne jest również to, że zgodnie z poglądem literatury prawniczej ?Prawa
i obowiązki wynikające z przepisów prawa podatkowego nie należą do spadku. Ich sukcesja jest możliwa jedynie na podstawie i w granicach przepisów Ordynacji podatkowej.? [Komentarz do art. 97 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r. Nr 8 poz. 60 ze zm.) [w:] C. Kosikowski, L. Etel R. Dowgier i inni , Ordynacja podatkowa, Komentarz, LEX 2009, wyd. III.].
Przysługujące kwoty zwrotu nie będą zatem wchodziły w skład masy spadkowej.

Na bazie zgłoszonych wątpliwości wyróżnić można cztery scenariusze i sposoby postępowania w zależności od osoby inwestora i daty jego śmierci, tj.:

1.Śmierć jednego z małżonków (inwestorów) w toku postępowania o zwrot.
2.Śmierć jednego z małżonków (inwestorów) przed złożeniem wniosku o zwrot.
3.Śmierć inwestora indywidualnego w toku postępowania o zwrot.
4.Śmierć inwestora indywidualnego przed złożeniem wniosku o zwrot.

Ad. 1.
Śmierć jednego z małżonków, którzy złożyli wniosek wspólny dotyczący ich wspólnej inwestycji nie wstrzymuje postępowania. Drugi z wnioskodawców nie traci charakteru strony postępowania, zachowuje uprawnienie do samodzielnego aktywnego w nim uczestnictwa,
w tym, składania oświadczeń, korekt danych zawartych we wniosku itp. Zakończenie postępowania może nastąpić w trybie bezdecyzyjnym (po spełnieniu warunku, o którym mowa w art. 6 ust. 3 ustawy VZM).

Ad. 2.
Dyrektor Izby Skarbowej w Szczecinie po przeanalizowaniu zaprezentowanych stanowisk urzędów skarbowych oraz argumentów uczestników dyskusji - wynikłej podczas szkolenia, uznał za właściwe przyznanie uprawnienia do ubiegania się o zwrot niektórych wydatków poczynionych z majątku wspólnego - małżonkowi zmarłej osoby, bez konieczności zawieszenia postępowania czy ustalenia kręgu spadkobierców.
Wniosek o zwrot wydatków może zatem złożyć osoba fizyczna, której współmałżonek zmarł przed dniem składania wniosku i na jego nazwisko są wystawione faktury VAT,
a między małżonkami istniała wspólność majątkowa małżeńska.
W przekonaniu tut. organu nie należy różnicować sytuacji prawnej w zakresie zwrotu VZM tych małżonków, którzy z majątku wspólnego dokonali wydatków na remont lub budowę budynku (lokalu) mieszkalnego. W toku wspólnego procesu inwestycyjnego
i wystąpienia zdarzenia losowego może bowiem wystąpić stan faktyczny, w którym zarówno zmarł małżonek, na którego były wystawiane faktury VAT jak również taki stan faktyczny,
w którym zmarł ten z małżonków, który zakupów materiałów budowlanych nie dokonywał, ograniczając się do finansowania wspólnej inwestycji.
Należy mieć na uwadze, że w tym drugim wypadku wnioskodawca złoży wniosek indywidualny i otrzyma cały zwrot bez dodatkowych warunków z uwagi na fakt posiadania wszystkich faktur, w których określony jest jako nabywca. W tej sytuacji brak podstaw prawnych do zawieszania postępowania czy jego rozbudowywania o ?wątki spadkowe?.
Zasadne jest zatem przyjęcie, że małżonkowie realizowali inwestycję wspólnie ze swojego majątku wspólnego i każdemu przysługuje zwrot całości kwoty poniesionych wydatków, niezależnie od okoliczności, kto odbierał faktury za zakupiony materiał budowlany.
Domniemywać należy w takich okolicznościach, że wydatki ponoszono ze wspólnego majątku i każdy z małżonków miał uprawnienie do wystąpienia z wnioskiem o ich zwrot. Wydatki te mogą być rozliczone przez drugiego z inwestorów w dowolnym okresie. Istotne jest jednak, że możliwość ta dotyczy ich wspólnej inwestycji związanej z zaspokajaniem własnych potrzeb mieszkaniowych. Możliwości tej jednak nie mają wdowcy i wdowy, których małżonek dokonywał wydatków związanych z realizacją potrzeb mieszkaniowych
z majątku odrębnego w ramach rozdzielności majątkowej.
W przypadku śmierci małżonka nie jest możliwe złożenie przez wnioskodawcę wniosku wspólnego. Taki wniosek będzie indywidualny.       
Trzeba mieć na uwadze to, że fakt wystawienia faktury tylko na jednego z małżonków nie neguje okoliczności zaspokojenia potrzeb mieszkaniowych także drugiego małżonka. Brak jest podstaw do orzekania o niespełnieniu warunku, o którym mowa w art. 3 ust. 4 ustawy VZM - ?faktura wystawiona dla osoby fizycznej? - ze względu na pozostający z nim w związku przepis § 5 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur (...). Ustawodawca określając bowiem zasady wystawiania faktur VAT wymienia w nim strony transakcji,
tj. podatnika i nabywcę, jako pojedyncze podmioty (zapis ten zrodził w praktyce, wśród wystawców faktur dokumentujących transakcje, w których nabywcą jest kilka podmiotów, opór przed ich wystawianiem z uwzględnieniem wszystkich tych osób).
Zatem w przypadku, gdy w toku postępowania organ ustali, że faktury VAT dokumentujące zakup materiałów budowlanych zostały wystawione na imię i nazwisko zmarłego małżonka wnioskodawcy - winien odebrać oświadczenie o zakupach dokonywanych z majątku wspólnego i dotyczących wspólnej nieruchomości, uwzględniając wszystkie prawa wnioskodawcy z faktur tych wynikające.
Postępowania w takim względzie należy jednakże zakończyć decyzją. Nie sposób bowiem uznać, iż w sytuacji odrębności w zakresie podmiotu wnioskującego i wyszczególnionego
na fakturze ziszcza się warunek, o którym mowa w przepisie art. 6 ust. 3 ustawy VZM.

Ad. 3.
W przypadku śmierci inwestora indywidualnego w toku postępowania organy
w pierwszej kolejności zawieszają to postępowanie. Stosownie bowiem do przepisu art. 201
§ 1 pkt 1 Ordynacji podatkowej ?Organ podatkowy zawiesza postępowanie w razie śmierci strony, jeżeli postępowanie nie podlega umorzeniu jako bezprzedmiotowe;?
W sprawie zawieszenia postępowania organ podatkowy wydaje postanowienie, gdyż jak wskazuje art. 201 § 2 Ordynacji podatkowej ?Postanowienie w sprawie zawieszenia postępowania organ podatkowy doręcza stronie lub jej spadkobiercom.?
Organ prowadzący postępowanie w chwili powzięcia wiadomości o śmierci wnioskodawcy najprawdopodobniej nie będzie miał wiadomości o osobie spadkobiercy bądź osobach spadkobierców. Powinien zatem postanowienie doręczyć prawdopodobnym spadkobiercom, a w braku takich postanowienie pozostawić w aktach spawy.
Jednocześnie organ zawiadamia ewentualnych spadkobierców o złożonym przez wnioskodawcę wniosku o wszczęcie postępowania (art. 103 § 1 pkt 5 Ordynacji podatkowej)
i o przysługujących im uprawnieniach w związku ze złożonym przez zmarłego wnioskiem.
Stosownie do przepisu art. 202 Ordynacji podatkowej ?Organ podatkowy, który zawiesił postępowanie z przyczyn określonych w art. 201 § 1 pkt 1, 3 i 4, nie podejmuje żadnych czynności, z wyjątkiem tych, które mają na celu podjęcie postępowania albo zabezpieczenie dowodu.?  Zatem po zawieszeniu postępowania organ samodzielnie nie szuka spadkobierców Wnioskodawcy.
Jednakże, jak wskazuje art. 205a § 2 Ordynacji podatkowej ?Jeżeli w ciągu roku od dnia wydania postanowienia o zawieszeniu postępowania nie zgłoszą się lub nie zostaną ustaleni spadkobiercy zmarłej strony, organ podatkowy może zwrócić się do sądu
o ustanowienie kuratora spadku, chyba że kurator taki już wcześniej został ustanowiony.? Zatem po upływie tego okresu organ podatkowy ma uprawnienie do samodzielnego działania w celu dalszego prowadzenia postępowania, nie jest jednak zobligowany do takiego działania. Ustawodawca, posługując się bowiem zwrotem ?może?, umożliwił organowi ocenę zasadności zwrócenia się do sądu z takim wnioskiem.
Dalszych czynności nie prowadzi się. Termin wskazany w art. 6 ustawy VZM nie biegnie o czym przesądza ust. 7 tego artykułu.
Stosownie do art. 205 § 1 Ordynacji podatkowej ?Organ podatkowy podejmuje
z urzędu lub na wniosek strony, w drodze postanowienia, zawieszone postępowanie, gdy ustąpiły przyczyny uzasadniające jego zawieszenie.?, co zgodnie z przepisem art.  205a § 1 pkt 1 Ordynacji podatkowej nastąpi ?(...) po zgłoszeniu się lub po ustaleniu spadkobierców zmarłego albo po ustanowieniu, w trybie określonym odrębnymi przepisami, kuratora spadku;?
Zgodnie z przepisem art. 102 § 2 Ordynacji podatkowej ?W razie śmierci strony w toku postępowania w sprawach dotyczących praw lub obowiązków wymienionych w art. 97
w miejsce dotychczasowej strony wstępują jej spadkobiercy.?
W świetle wskazanych przepisów spadkobiercy mogą wspólnie dokonywać korekt we wniosku, w tym w zakresie pozycji uwzględniających wydatki nie podlegające częściowemu zwrotowi, sposobu wypłaty czy numeru rachunku bankowego.
Przypadające na rzecz spadkobierców kwoty zwrotu mogą być także podzielone
i zwrócone wedle ich uznania, pod warunkiem złożenia w organie zgodnego oświadczenia woli w tym zakresie (art. 105 § 2 Ordynacji podatkowej w zw. z art. 7 ustawy VZM).
Niemniej jednak nawet po stwierdzeniu przez organ, że skorygowany wniosek jest prawidłowy obowiązany on jest zakończyć postępowanie decyzją administracyjną, w której określony zostanie zwrot w części przypadającej na poszczególnych spadkobierców. Organ wydaje przy tym tylko jedną decyzję obejmującą zwrot dla wszystkich spadkobierców. Podstawą prawną takiej decyzji będzie art. 6 ust. 1 i art. 7 ustawy VZM w związku z art. 102 § 2 i art. 207 Ordynacji podatkowej.
Nie sposób natomiast uznać, iż w sytuacji zmian w zakresie podmiotu wnioskującego
i otrzymującego zwrot ziszcza się warunek, o którym mowa w przepisie art. 6 ust. 3 ustawy
o zwrocie osobom fizycznym niektórych wydatków związanych z budownictwem mieszkaniowym (dokonywanie zwrotu bez wydania decyzji).
Postępowania nie można też zakończyć jako bezprzedmiotowego umorzeniem sprawy, jedynie w razie cofnięcia wniosku przez spadkobierców jest to możliwe.

Ad. 4.
W przypadku, kiedy inwestor zmarł przed złożeniem wniosku, jego następcom prawnym przysługuje uprawnienie do żądania przysługujących proporcjonalnie na ich rzecz kwot zwrotu.
Jeżeli z wnioskiem o zwrot występuje jeden z wielu spadkobierców decyzję wydaje się tylko na osobę wnioskodawcy, wyliczając przypadającą na jego rzecz kwotę zwrotu zgodnie
z przedłożonym przez niego postanowieniem o stwierdzeniu nabycia spadku. Jest przy tym możliwe uwzględnienie przepisu art. 105 § 2 Ordynacji podatkowej, tzn. przyznanie wnioskodawcy całości kwoty zwrotu przypadającej na spadkodawcę, pod warunkiem legitymowania się strony zgodnym oświadczeniem woli w tym zakresie pozostałych spadkobierców. W przypadku zgodnego oświadczenia woli niektórych spadkobierców, co do podziału przypadającej na nich kwoty zwrotu, także należałoby je zaakceptować.
Zgodnie z art. 100 § 1 w związku z art. 102 § 1 pkt 1 Ordynacji podatkowej i art. 7 ustawy VZM, właściwym w sprawie określenia kwoty zwrotu jest urząd skarbowy właściwy
ze względu na ostatnie miejsce zamieszkania spadkodawcy, zatem osoby, która tych wydatków dokonywała. Przepis art. 100 § 1 Ordynacji podatkowej wskazuje także,
że określenie kwoty zwrotu następuje dla poszczególnych spadkobierców w odrębnych decyzjach.
Podstawą prawną każdej z tych decyzji będzie art. 6 ust. 1 i art. 7 ustawy VZM
w zw. z art. 102 § 1 pkt 1 i art. 100 § 1 Ordynacji podatkowej. Nie sposób natomiast uznać,
iż w sytuacji zmian w zakresie podmiotu inwestora i dokonującego wydatku oraz otrzymującego zwrot ziszcza się warunek, o którym mowa w przepisie art. 6 ust. 3 ustawy VZM, nawet w sytuacji poprawności złożonego wniosku (dokonywanie zwrotu bez wydawania decyzji).

A o to całość!!!


V Z M

Problematyka
praktycznego stosowania przepisów ustawy o zwrocie osobom fizycznym niektórych wydatków związanych
z budownictwem mieszkaniowym
- Opracowanie sporządzone w oparciu o przeprowadzone w dniu 28 czerwca 2010r. spotkanie instruktażowe -


I.Wnioski VZM składane przez małżonków
II.Prawo do zwrotu oraz problematyka tytułów prawnych
Zagadnienie śmierci inwestora i uprawnień spadkobierców
Zagadnienie stawek na materiały budowlane i rodzaju robót uprawniających do zwrotu
III.Wątpliwości dotyczące kwalifikacji faktur załączanych do wniosku
IV.Limity

I.        WNIOSKI VZM SKŁADANE PRZEZ MAŁŻONKÓW
(na bazie pytań urzędów skarbowych ? US Drawsko Pomorskie, US Goleniów, US Stargard Szczeciński, Pierwszy US Szczecin, Trzeci US Szczecin, US Świnoujście, US Wałcz)

Wśród pytań zgłoszonych na spotkanie ? dotyczących choćby pośrednio małżonków, dominowały wątpliwości związane z wpływem na postępowanie w sprawie zwrotu ? ustroju majątkowego małżonków oraz faktu ustania małżeństwa.
Z Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego (dalej KRO) wynika, iż z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (art. 31 § 1 KRO). Istotą tej wspólności, jest fakt, iż przedmioty nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich stanowią ich majątek wspólny, w którym oboje mają równe udziały (art. 43 § 1 KRO). Małżonkowie mogą jednak przez umowę zawartą w formie aktu notarialnego (również przed zawarciem małżeństwa) ustanowić rozdzielność majątkową i wówczas każdy z małżonków zarządza samodzielnie swoim majątkiem (art. 47 § 1
w zw. z art. 511 KRO).
Przepisy ustawy z dnia 29 sierpnia 2005r. o zwrocie osobom fizycznym niektórych wydatków związanych z budownictwem mieszkaniowym (Dz.U. Nr 177, poz. 1468 ze zm., dalej ustawa VZM) stanowią jedynie, iż ilekroć jest mowa o małżonkach ? rozumie się przez to osoby fizyczne pozostające w związku małżeńskim, z wyjątkiem małżonków w stosunku do których sąd orzekł separację (art. 2 pkt 6 ustawy VZM). W ocenie tutejszego organu podatkowego ustawodawca słusznie nie odniósł się w powyższej definicji do stosunków majątkowych małżeńskich, co nie oznacza bynajmniej, iż ich rodzaj zawsze pozostaje bez znaczenia w postępowaniach w sprawie zwrotu.
Rodzaj stosunków majątkowych pomiędzy małżonkami z pewnością pozostaje bez znaczenia dla instytucji zwrotu w sytuacji, gdy wydatki poczynione przez małżonków, udokumentowane zostały fakturą wystawioną na imię ich obojga. Wówczas niezależnie od ustroju majątkowego ? prawo do zwrotu przysługuje obojgu małżonkom (przy spełnieniu pozostałych przesłanek ustawowych). Należy zauważyć, iż również w przypadku indywidualnych wniosków osób pozostających w związku małżeńskim ? ustawa wymaga podpisu małżonka. Swoim podpisem małżonek potwierdza więc prawidłowość wysokości żądania wyrażonego we wniosku a jego późniejsze wystąpienie z wnioskiem o zwrot na podstawie tych samych faktur należałoby uznać za bezskuteczne.  
Inaczej rzecz się ma w tych przypadkach, kiedy wydatki zafakturowane zostały wyłącznie na imię jednego z małżonków. Wówczas to z istoty wspólności majątkowej należy przyjąć, iż wydatek został poniesiony z majątku wspólnego, a więc przez każdego z małżonków ? niezależnie od tego, który z nich został ujęty na fakturze. W takiej sytuacji prawo do zwrotu, podobnie jak w przypadku wyżej opisanym (oboje małżonkowie ujęci na fakturze), przysługuje obojgu małżonkom, choć tylko z uwagi na łączący ich ustrój majątkowy. W przypadku bowiem gdy małżonkowie zawarli umowę o rozdzielności majątkowej (lub wspólność majątkowa została zniesiona przez sąd), a wydatek udokumentowany został fakturą wystawioną na osobę fizyczną, wówczas nie powinien on stanowić podstawy zwrotu u małżonka tej osoby. Za bezcelowy w takiej sytuacji należałoby uznać także obowiązek złożenia przez niego podpisu na wniosku VZM, gdyż z natury rzeczy (rozdzielne majątki) małżonkowi temu nie przysługuje legitymacja do ubiegania się o zwrot (szerzej na s. 4).
W przypadku więc wniosków, w których wydatki udokumentowane są fakturami wystawionymi wyłącznie na jedną osobę fizyczną, organy podatkowe w postępowaniu w sprawie o zwrot powinny ? jak się wydaje ? dążyć do ustalenia ustroju majątkowego występującego pomiędzy małżonkami w momencie dokonywania wydatków. Biorąc jednak pod uwagę zgłaszaną przez organy podatkowe tendencję podpisywania wniosków VZM przez obojga małżonków, tutejszy organ podatkowy uważa, iż w takich przypadkach ? bez potrzeby ustalania rodzaju stosunków majątkowych panujących między małżonkami ? można potraktować wydatki zgłoszone we wniosku jako wspólnie poniesione, o czym świadczą ich wspólne oświadczenia woli wyrażone poprzez wspólne podpisanie wniosku. Przyjęciu takiej reguły postępowania nie sprzeciwia się treść obowiązujących przepisów ustawy VZM i pozostaje to w zgodzie ze stosowaną aktualnie praktyką w postępowaniach w sprawie zwrotu.
Jeszcze większe trudności może nastręczać interpretacja wniosków VZM składanych przez byłych małżonków a dotyczących wydatków poniesionych w trakcie małżeństwa. W ustawie VZM przyjęto formułę kodeksową (KRO), iż przyczynami ustania małżeństwa są rozwód i separacja (art. 2 pkt 6 ustawy VZM). Z chwilą rozwodu (separacji) ustaje wspólność majątkowa (o ile wcześniej nie zawarto umowy małżeńskiej). Bez względu na datę poniesienia wydatków (przed, czy po ustaniu małżeństwa) byli małżonkowie mają uprawnienie do złożenia jedynie wniosku jako osoby niepozostające w związku małżeńskim. Ustawodawca wyraźnie wskazał, iż możliwość złożenia wniosku przez małżonków (wspólnego lub indywidualnego) dotyczy osoby fizycznej pozostającej (w dniu składania wniosku) w związku małżeńskim (art. 5 ust. 2 ustawy VZM). Zasad postępowania w przypadkach, gdy wniosek VZM ? składany przez byłych małżonków ? dotyczy wydatków dokonanych w trakcie małżeństwa ? ustawa VZM nie reguluje.
W ocenie Dyrektora Izby Skarbowej w Szczecinie, w takich sytuacjach (niezależnie od faktu, na kogo została wystawiona faktura), organy podatkowe powinny honorować wolę byłych małżonków w zakresie kwalifikacji wspólnie poniesionych wydatków. Koniecznym wydaję się więc w takiej sytuacji ? żądanie przedstawienia przez wnioskodawcę stosownego oświadczenia od byłego współmałżonka. W przeciwnym wypadku (to jest braku porozumienia między byłymi małżonkami), organy podatkowe powinny ustalić ustrój majątkowy małżonków i dokonać stosownych ustaleń:
w przypadku, gdy w trakcie dokonywania wydatków pomiędzy małżonkami istniała wspólność majątkowa ? uznać 50% zafakturowanej kwoty wydatków (niezależnie od faktu, kto został ujęty na fakturze), natomiast
w przypadku, gdy w trakcie dokonywania wydatków pomiędzy małżonkami istniała rozdzielność majątkowa ? uznać wydatki zafakturowane na imię wnioskodawcy oraz 50% wydatków udokumentowanych fakturą wystawioną na imię obojga.
Część pytań nadesłanych w związku ze spotkaniem dotyczyła problematyki podpisu małżonka na wnioskach indywidualnych. Przepis art. 5 ust. 4 pkt 9 ustawy VZM stanowi, iż wniosek VZM powinien zawierać co najmniej podpis osoby fizycznej ubiegającej się o zwrot, a w przypadku małżonków ? podpisy obojga małżonków bez względu na sposób złożenia wniosku: wspólnie z małżonkiem albo odrębnie przez każdego z małżonków.
Uzasadnione jest takie rozumienie powyższego przepisu, iż w przypadku osoby pozostającej w związku małżeńskim podpis małżonka na wniosku jest zawsze obligatoryjny. Jednak taka wykładnia powyższego przepisu w pewnych sytuacjach mogłaby dawać rezultaty, których nie można pogodzić z zasadą racjonalnego ustawodawcy np. gdy małżonkowie pozostają w rozdzielności majątkowej. Wówczas małżonek dokonujący wydatków na własne imię, z własnego odrębnego majątku musiałby zabiegać o podpis współmałżonka, co przeczy ratio legis istocie tego ustroju majątkowego. Należy także zauważyć, iż często uzyskanie takiego podpisu mogłoby okazać się utrudnione (np. gdy małżonkowie pozostają w separacji faktycznej). Na taką sytuację zwrócił uwagę Wojewódzki Sąd Administracyjny w Bydgoszczy, który w wyroku z dnia 18 grudnia 2006r., sygn. akt I SA/Bd 702/06 stwierdził, iż ?w przypadku wspólności majątkowej można powiedzieć, że małżonkowie ponoszą wspólny wydatek, nawet, gdy faktura wystawiona jest na jednego z nich i tylko on domaga się zwrotu. Natomiast w sytuacji rozdzielności majątkowej, a z takim przypadkiem mamy do czynienia, wydatek ponoszony jest przez jednego małżonka. W takim zaś przypadku zbędny jest podpis drugiego z małżonków?.  Również w interpretacji indywidualnej z dnia
21 kwietnia 2010r., znak IPPB2/415-70/10-3/AK (SIP nr 238674) wydanej w imieniu Ministra Finansów przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie stwierdzono, iż ?(...) Wnioskodawczyni przysługuje prawo do złożenia VZM-1 bez danych i podpisu małżonka w sytuacji, kiedy małżonek nie poniósł wydatku a między małżonkami nie istnieje wspólność majątkowa (...)?. W ocenie tutejszego organu podatkowego wyżej przedstawiona argumentacja w pełni zasługuje na uwzględnienie. W takich sytuacjach zasadnym wydaje się jednak wezwanie wnioskodawcy o przedłożenie do akt sprawy dowodów świadczących o wyłączeniu wspólności ustawowej.  

II.        PRAWO DO ZWROTU ORAZ PROBLEMATYKA TYTUŁÓW PRAWNYCH
(na bazie pytań urzędów skarbowych ? US Choszczno, US Drawsko Pomorskie, US Gryfino, US Stargard Szczeciński, Pierwszy US Szczecin, Drugi US Szczecin, US Świnoujście, US Wałcz)

W przeciwieństwie do poprzedniego tematu, problematyka w zakresie prawa do zwrotu oraz tytułów prawnych poruszona w pytaniach urzędów była bardziej wielowątkowa. Łączącym je elementem są wątpliwości, co do interpretacji przepisu art. 4 ust. 2 ustawy VZM, również w kontekście spełniania warunków ustawowych przez małżonków.
Z przepisu art. 4 ust. 2 ustawy VZM wynika, iż prawo do zwrotu przysługuje, pod warunkiem, że osoba fizyczna posiada:
prawo do dysponowania nieruchomością na cele budowlane w rozumieniu ustawy Prawo budowlane,
w przypadku remontu ? tytuł prawny do budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego lub
pozwolenie na budowę w przypadku inwestycji, dla której zgodnie z ustawą Prawo budowlane wymagane jest takie pozwolenie.  
Przez prawo do dysponowania nieruchomością na cele budowlane należy rozumieć tytuł prawny wynikający z prawa własności, użytkowania wieczystego, zarządu, ograniczonego prawa rzeczowego albo stosunku zobowiązaniowego, przewidującego uprawnienie do wykonywania robót budowlanych (art. 3 pkt 11 ustawy Prawo budowlane).
Natomiast za tytuł prawny do lokalu mieszkalnego uważać można między innymi ? własność, umowę użyczenia, umowę najmu lub dzierżawy, inny stosunek zobowiązaniowy, z którego wynika prawo wnioskodawcy do korzystania z lokalu mieszkalnego (na podstawie pisma Ministerstwa Finansów z dnia 14 października 2002r., znak PB5/MC-033-329-2237/02, SIP nr 82748).
Za niefortunne należy uznać określenie warunku dotyczącego konieczności posiadania przez wnioskodawcę pozwolenia na budowę w przypadku inwestycji, dla których takie pozwolenie jest wymagane. Ustawa VZM odwołała się w tej mierze do ustawy Prawo budowlane, która takiego katalogu (pozytywnego) nie zawiera. Przepis art. 29 ust. 1 ustawy Prawo budowlane bowiem enumeratywnie wymienia jedynie sytuacje, w których pozwolenia na budowę nie wymaga się (katalog negatywny).

1.Zadania organów podatkowych w zakresie weryfikacji tytułów
Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 4 pkt 3 ustawy VZM we wniosku o zwrot, inwestor powinien określić rodzaj inwestycji, w związku z którą zostały poniesione wydatki
(część C nieurzędowego wzoru formularza VZM-1 dostępnego na stronie Ministerstwa Finansów). Ocena prawidłowości złożonego przez wnioskodawcę tytułu prawnego (prawa do dysponowania nieruchomością na cele budowlane) z mocy ustawy należy do kompetencji organów podatkowych. Jak wskazano w powyższym piśmie Ministerstwa Finansów ? własność należy traktować jako podstawowy, lecz nie jedyny tytuł prawny uprawniający do ubiegania się o zwrot. Warto zwrócić uwagę, iż poza nazwanymi umowami z Kodeksu cywilnego ? najem (art. 659 KC), dzierżawa (art. 693 KC) oraz użyczenie (art. 710 KC), także nienazwany stosunek zobowiązaniowy może stanowić tytuł prawny w rozumieniu ustawy VZM  np. przedwstępna umowa sprzedaży lokalu (budynku), z której wynika prawo do dysponowania lokalem (budynkiem). Tutejszy organ podatkowy zauważa, iż tytuł prawny może wynikać również z mocy samego prawa. Najlepszym przykładem może być przepis
art. 281 KRO, który stanowi, iż jeżeli prawo do mieszkania przysługuje jednemu małżonkowi, drugi małżonek jest uprawniony do korzystania z tego mieszkania w celu zaspokojenia potrzeb rodziny. Tytułem prawnym dla drugiego małżonka w takim przypadku jest przepis prawa oraz dokument wystawiony na imię współmałżonka.  
Należy też mieć na uwadze, iż pozwolenie na budowę może być wymagane również w związku z inwestycjami, o których mowa w art. 3 ust. 1 pkt 2 i 3 ustawy VZM (odpowiednio adaptacja i remont). W takich sytuacjach spełnienie warunku posiadania pozwolenie na budowę, czyni bezzasadnym żądanie przedstawienia tytułu prawnego (prawa do dysponowania nieruchomością).

2.Zadania organów podatkowych w zakresie weryfikacji zakresu prac, w związku z którymi poniesiono wydatki
Tutejszy organ podatkowy zauważa, iż w przeciwieństwie do inwestycji, o których mowa w art. 3 ust. 1 pkt 1 i 2  (odpowiednio budowa i adaptacja), w przypadku remontu budynku lub lokalu mieszkalnego, ustawa VZM zawiera zamknięty wykaz robót zaliczanych do remontu budynku lub lokalu mieszkalnego. W tej mierze organy podatkowe uprawnione są więc do weryfikacji wydatków zakwalifikowanych przez wnioskodawcę jako poniesionych w związku z remontem i odmowy uznania tych wydatków, które znalazły się poza zakresem załącznika do ustawy.
Ustawodawca nie ingeruje natomiast w zakres prac, na które można domagać się zwrotu w przypadku budowy budynku mieszkalnego lub adaptacji budynku niemieszkalnego na cele mieszkalne. Z tego też powodu organy podatkowe nie mają legitymacji do weryfikacji celowości dokonania prac, generujących wydatki.
Zupełnie inną sprawą jest dokonywana w trakcie postępowania o zwrot weryfikacja wydatków, w stosunku do których ustawa VZM przewiduje konieczność spełnienia określonych warunków (szerzej o tym w części IV).

3.Interpretacja przepisu art. 4 ust. 2 ustawy VZM w kontekście wniosków składanych przez małżonków
Dyrektor Izby Skarbowej w Szczecinie zauważa, iż z literalnego brzmienia przepisu
art. 4 ust. 2 ustawy VZM wynika, iż przedmiotowe warunki spełniać musi osoba fizyczna. Ustawodawca nie odniósł się natomiast do wniosków składanych przez małżonków.
Z kolei przepis art. 5 ust. 2 ustawy VZM stanowi, iż jeżeli osoba fizyczna pozostaje w związku małżeńskim, wniosek może być złożony wspólnie z małżonkiem lub odrębnie przez każdego z małżonków (według nieurzędowego wzoru formularza VZM-1 ? wniosek indywidualny lub wniosek wspólny). O ile w przypadku wniosku wspólnego można przyjąć, iż warunki, o których mowa w przepisie art. 4 ust. 2 ustawy VZM zostają spełnione, jeśli jeden z małżonków legitymuje się prawem do dysponowania nieruchomością (tytułem prawnym lub pozwoleniem na budowę), to w przypadku wniosków indywidualnych ? warunki z mocy ustawy spełniać powinien każdy z małżonków ubiegających się o zwrot. W ocenie tutejszego organu podatkowego za niedopuszczalne należałoby więc uznać dokonanie zwrotu na podstawie wniosku indywidualnego, w którym wnioskodawca posłużył się pozwoleniem na budowę wystawionym na imię współmałżonka. Wyjątkiem mogą być tytuły prawne wynikające z mocy prawa, jak choćby wspomniane ?prawo do mieszkania? (art. 281 KRO). Z treści tego przepisu wynika, iż jeden tytuł prawny automatycznie dotyczy obojga małżonków, niezależnie od faktu na kogo imię jest wystawiony.  

4.Interpretacja przepisu art. 4 ust. 2 ustawy VZM w kontekście czasowym
Zwrócić uwagę należy, na pewną niedoskonałość przepisu art. 4 ust. 2 ustawy VZM, bowiem ustawodawca użył terminu ?posiada? w czasie teraźniejszym bez wskazania punktu odniesienia jak to uczyniono choćby w innych przepisach tej samej ustawy ? ?dzień poniesienia wydatku?, ?dzień złożenia wniosku?.
W starszym orzecznictwie dotyczącym tej materii często przyjmowano, iż wnioskodawca powinien spełniać przesłanki już na dzień ponoszenia wydatku. W postanowieniu z dnia
12 lipca 2007r., znak OR/415-22/07  (nr SIP 173901) Naczelnik Urzędu Skarbowego
w Chrzanowie stwierdził, iż ?w złożonym wniosku VZM można wykazać faktury wystawione po dacie otrzymania zezwolenia na budowę?.   
Zauważyć jednakże należy, iż powyższemu rozwiązaniu brakuje podstawy prawnej.
Z treści przepisu art. 5 ust. 5 ustawy VZM wynika jedynie, iż do wniosku VZM należy dołączyć kopię pozwolenia na budowę lub dokumentu potwierdzającego tytuł prawny.  
Z wykładni systemowej można więc wnosić, iż osoba fizyczna powinna spełniać przedmiotowe warunki najpóźniej w dniu złożenia wniosku. Jak zauważył Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej z dnia 19 lutego 2009r., znak IPPB2/415-1574/08-2/AK (SIP nr 202970) wydanej w imieniu Ministra Finansów ?(...) osoba fizyczna, która poniosła wydatki na zakup materiałów budowlanych przed datą uzyskania pozwolenia na budowę, ale która w dniu składania wniosku o zwrot posiada już pozwolenie na budowę, ma prawo do zwrotu (...)?.
Jednocześnie powyższe przesądza jedynie o ostatecznym terminie, w którym należy wylegitymować się prawem do dysponowania nieruchomością (tytułem prawnym lub pozwoleniem na budowę). Nie oznacza to bynajmniej, iż prawa do zwrotu nie mają Ci wnioskodawcy, którzy spełniali ustawowe warunku przed złożeniem wniosku VZM, jednak w dniu jego złożenia nie są w stanie wylegitymować się aktualnym prawem do dysponowania nieruchomością (tytułem prawnym lub pozwoleniem na budowę). A tak może się stać
np. w przypadkach, gdy wnioskodawca dokonał wydatków w związku z nieruchomością, którą następnie sprzedał, bądź gdy wnioskodawcą jest były małżonek, który spełniał warunki ustawowe jedynie w trakcie małżeństwa. W ocenie tutejszego organu podatkowego pozbawienie tych inwestorów prawa do zwrotu, z tego tylko powodu, iż na dzień złożenia wniosku nie spełniają ww. przesłanek, pomimo iż spełniali je w dniu dokonywania wydatków ? nie znajduje oparcia w przepisach prawa.   

5.Interpretacja przepisu art. 4 ust. 2 pkt 2 w kontekście treści przepisu art. 3 ust. 1
pkt 1 ustawy VZM
Przepis art. 3 ust. 1 ustawy VZM stanowi, iż osoba fizyczna ma prawo do zwrotu części wydatków poniesionych na zakup materiałów budowlanych w związku z budową budynku mieszkalnego. W kontekście treści tego przepisu pojawiła się wątpliwość, czy pozwolenie na budowę, o którym mowa w przepisie art. 4 ust. 2 pkt 2 ustawy VZM musi dotyczyć w sposób wyraźny ? budynku mieszkalnego. Dotyczy to np. sytuacji, w której inwestor do wniosku VZM załącza decyzję zatwierdzającą projekt budowlany i wydającą pozwolenie na budowę budynku rekreacji indywidualnej (domu letniskowego).
Dyrektor Izby Skarbowej w Szczecinie wyraził już swoje stanowisko w przedmiotowej sprawie w piśmie z dnia 5 maja 2010r., znak DPB-3.21-071103-24/10, które stanowi załącznik do niniejszego opracowania.
Podsumowując, niejednoznaczne określenie przez ustawodawcę warunków, które musi spełnić wnioskodawca, w ocenie tutejszego organu podatkowego wymaga zachowania szczególnej ostrożności w postępowaniach w sprawie zwrotu. Sformułowanie bowiem ogólnych i abstrakcyjnych tez, które jako wytyczne mogłyby odnosić się do możliwych do wystąpienia stanów faktycznych jest  zadaniem niezwykle trudnym.
Z drugiej strony organy podatkowe nie są uczestnikami procesu budowlanego i z natury swoich kompetencji nie posiadają specjalistycznej wiedzy pozwalającej ocenić prawidłowość złożonych przez inwestora dokumentów.
W opinii więc Dyrektora Izby Skarbowej w Szczecinie aktywność organów podatkowych w ocenie spełniania przez wnioskodawcę warunków, o których mowa w art. 4 ust. 2 ustawy VZM powinna być czasami ograniczona. Tutejszy organ podatkowy zaleca, by w wątpliwych sytuacjach dotyczących zwłaszcza procesu budowlanego regulowanego przepisami ustawy Prawo budowlane, z prośbą o zajęcie stanowiska zwracać się do właściwych organów administracji architektoniczno ? budowlanej i nadzoru budowlanego wymienionych
w art. 80 powołanej ustawy.

III.  ZAGADNIENIE ŚMIERCI INWESTORA I UPRAWNIEŃ SPADKOBIERCÓW
(na bazie pytań urzędów skarbowych ? US Białogard, US Gryfice, US Pyrzyce, Trzeci US Szczecin,
US Szczecinek)

Uprawnienie do zwrotu niektórych wydatków związanych z realizacją własnych potrzeb mieszkaniowym przechodzi na spadkobierców Inwestora.
Art. 7 ustawy VZM odsyła bowiem do stosowania ?odpowiednio? przepisów Ordynacji podatkowej, w sprawach nieuregulowanych w tej ustawie. Przy czym przepis ten nie wskazuje konkretnych rozdziałów, czy działów Ordynacji podatkowej, zatem uznać należy, że teoretycznie każdy przepis obejmujący materię, nie objętą samodzielną regulacją ustawy
o zwrocie niektórych wydatków związanych z budownictwem mieszkaniowym, może wziąć udział w procesie subsumpcji w toku postępowania w sprawie zwrotu.
Przepisy ustawy VZM nie regulują samodzielnie kwestii przechodzenia prawa do zwrotu VAT w budownictwie mieszkaniowym. Natomiast w przepisie art. 97 § 1 Ordynacji podatkowej wskazuje się, że spadkobiercy podatnika, z zastrzeżeniem § 2 przejmują przewidziane w przepisach prawa podatkowego majątkowe prawa i obowiązki spadkodawcy.
Dotychczasowe, ubogie orzecznictwo sądowo-administracyjne obejmujące tę tematykę (por. wyrok WSA w Poznaniu z dnia 02.12.2008r. sygn. akt I SA/Po 1228/08) wskazuje,
że prawo do zwrotu VAT w budownictwie jest prawem majątkowym, do którego odnosi się art. 97 § 1 Ordynacji podatkowej: ?Prawa i obowiązki majątkowe podatnika
w dziedzinie prawa podatkowego nie mają charakteru osobistego, ponieważ nie są związane
z osobą podmiotu tych praw, są natomiast związane z majątkiem danej osoby. Pomimo zupełnie odmiennego charakteru prawnego, tworzą z punktu widzenia gospodarczego jedną całość z prawami i obowiązkami majątkowymi cywilnoprawnymi. Z tego względu - zgodnie
z przepisami Ordynacji podatkowej - majątkowe prawa i obowiązki podatnika przewidziane
w przepisach podatkowych przechodzą na spadkobiercę i w tym kontekście nie ma podstaw do wyłączania ich z zakresu ochrony konstytucyjnego prawa do dziedziczenia.?
W kontekście wątpliwości, czy ustawa o zwrocie osobom fizycznym niektórych wydatków związanych z budownictwem mieszkaniowym zalicza się do kategorii ?przepisów prawa podatkowego? zauważyć należy, że zgodnie z art. 14b Ordynacji podatkowej ?Minister właściwy do spraw finansów publicznych, na pisemny wniosek zainteresowanego, wydaje,
w jego indywidualnej sprawie, pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego. (interpretację indywidualną)?.
Dotychczas Minister Finansów wydał kilkadziesiąt indywidualnych interpretacji z zakresu ustawy VZM, brak jest zatem podstaw do akceptacji stanowiska, że przepisy regulujące kwestię zwrotu wydatków związanych z budownictwem mieszkaniowym nie są przepisami prawa podatkowego.
Istotne jest również to, że zgodnie z poglądem literatury prawniczej ?Prawa
i obowiązki wynikające z przepisów prawa podatkowego nie należą do spadku. Ich sukcesja jest możliwa jedynie na podstawie i w granicach przepisów Ordynacji podatkowej.? [Komentarz do art. 97 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r. Nr 8 poz. 60 ze zm.) [w:] C. Kosikowski, L. Etel R. Dowgier i inni , Ordynacja podatkowa, Komentarz, LEX 2009, wyd. III.].
Przysługujące kwoty zwrotu nie będą zatem wchodziły w skład masy spadkowej.

Na bazie zgłoszonych wątpliwości wyróżnić można cztery scenariusze i sposoby postępowania w zależności od osoby inwestora i daty jego śmierci, tj.:

1.Śmierć jednego z małżonków (inwestorów) w toku postępowania o zwrot.
2.Śmierć jednego z małżonków (inwestorów) przed złożeniem wniosku o zwrot.
3.Śmierć inwestora indywidualnego w toku postępowania o zwrot.
4.Śmierć inwestora indywidualnego przed złożeniem wniosku o zwrot.

Ad. 1.
Śmierć jednego z małżonków, którzy złożyli wniosek wspólny dotyczący ich wspólnej inwestycji nie wstrzymuje postępowania. Drugi z wnioskodawców nie traci charakteru strony postępowania, zachowuje uprawnienie do samodzielnego aktywnego w nim uczestnictwa,
w tym, składania oświadczeń, korekt danych zawartych we wniosku itp. Zakończenie postępowania może nastąpić w trybie bezdecyzyjnym (po spełnieniu warunku, o którym mowa w art. 6 ust. 3 ustawy VZM).

Ad. 2.
Dyrektor Izby Skarbowej w Szczecinie po przeanalizowaniu zaprezentowanych stanowisk urzędów skarbowych oraz argumentów uczestników dyskusji - wynikłej podczas szkolenia, uznał za właściwe przyznanie uprawnienia do ubiegania się o zwrot niektórych wydatków poczynionych z majątku wspólnego - małżonkowi zmarłej osoby, bez konieczności zawieszenia postępowania czy ustalenia kręgu spadkobierców.
Wniosek o zwrot wydatków może zatem złożyć osoba fizyczna, której współmałżonek zmarł przed dniem składania wniosku i na jego nazwisko są wystawione faktury VAT,
a między małżonkami istniała wspólność majątkowa małżeńska.
W przekonaniu tut. organu nie należy różnicować sytuacji prawnej w zakresie zwrotu VZM tych małżonków, którzy z majątku wspólnego dokonali wydatków na remont lub budowę budynku (lokalu) mieszkalnego. W toku wspólnego procesu inwestycyjnego
i wystąpienia zdarzenia losowego może bowiem wystąpić stan faktyczny, w którym zarówno zmarł małżonek, na którego były wystawiane faktury VAT jak również taki stan faktyczny,
w którym zmarł ten z małżonków, który zakupów materiałów budowlanych nie dokonywał, ograniczając się do finansowania wspólnej inwestycji.
Należy mieć na uwadze, że w tym drugim wypadku wnioskodawca złoży wniosek indywidualny i otrzyma cały zwrot bez dodatkowych warunków z uwagi na fakt posiadania wszystkich faktur, w których określony jest jako nabywca. W tej sytuacji brak podstaw prawnych do zawieszania postępowania czy jego rozbudowywania o ?wątki spadkowe?.
Zasadne jest zatem przyjęcie, że małżonkowie realizowali inwestycję wspólnie ze swojego majątku wspólnego i każdemu przysługuje zwrot całości kwoty poniesionych wydatków, niezależnie od okoliczności, kto odbierał faktury za zakupiony materiał budowlany.
Domniemywać należy w takich okolicznościach, że wydatki ponoszono ze wspólnego majątku i każdy z małżonków miał uprawnienie do wystąpienia z wnioskiem o ich zwrot. Wydatki te mogą być rozliczone przez drugiego z inwestorów w dowolnym okresie. Istotne jest jednak, że możliwość ta dotyczy ich wspólnej inwestycji związanej z zaspokajaniem własnych potrzeb mieszkaniowych. Możliwości tej jednak nie mają wdowcy i wdowy, których małżonek dokonywał wydatków związanych z realizacją potrzeb mieszkaniowych
z majątku odrębnego w ramach rozdzielności majątkowej.
W przypadku śmierci małżonka nie jest możliwe złożenie przez wnioskodawcę wniosku wspólnego. Taki wniosek będzie indywidualny.       
Trzeba mieć na uwadze to, że fakt wystawienia faktury tylko na jednego z małżonków nie neguje okoliczności zaspokojenia potrzeb mieszkaniowych także drugiego małżonka. Brak jest podstaw do orzekania o niespełnieniu warunku, o którym mowa w art. 3 ust. 4 ustawy VZM - ?faktura wystawiona dla osoby fizycznej? - ze względu na pozostający z nim w związku przepis § 5 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur (...). Ustawodawca określając bowiem zasady wystawiania faktur VAT wymienia w nim strony transakcji,
tj. podatnika i nabywcę, jako pojedyncze podmioty (zapis ten zrodził w praktyce, wśród wystawców faktur dokumentujących transakcje, w których nabywcą jest kilka podmiotów, opór przed ich wystawianiem z uwzględnieniem wszystkich tych osób).
Zatem w przypadku, gdy w toku postępowania organ ustali, że faktury VAT dokumentujące zakup materiałów budowlanych zostały wystawione na imię i nazwisko zmarłego małżonka wnioskodawcy - winien odebrać oświadczenie o zakupach dokonywanych z majątku wspólnego i dotyczących wspólnej nieruchomości, uwzględniając wszystkie prawa wnioskodawcy z faktur tych wynikające.
Postępowania w takim względzie należy jednakże zakończyć decyzją. Nie sposób bowiem uznać, iż w sytuacji odrębności w zakresie podmiotu wnioskującego i wyszczególnionego
na fakturze ziszcza się warunek, o którym mowa w przepisie art. 6 ust. 3 ustawy VZM.

Ad. 3.
W przypadku śmierci inwestora indywidualnego w toku postępowania organy
w pierwszej kolejności zawieszają to postępowanie. Stosownie bowiem do przepisu art. 201
§ 1 pkt 1 Ordynacji podatkowej ?Organ podatkowy zawiesza postępowanie w razie śmierci strony, jeżeli postępowanie nie podlega umorzeniu jako bezprzedmiotowe;?
W sprawie zawieszenia postępowania organ podatkowy wydaje postanowienie, gdyż jak wskazuje art. 201 § 2 Ordynacji podatkowej ?Postanowienie w sprawie zawieszenia postępowania organ podatkowy doręcza stronie lub jej spadkobiercom.?
Organ prowadzący postępowanie w chwili powzięcia wiadomości o śmierci wnioskodawcy najprawdopodobniej nie będzie miał wiadomości o osobie spadkobiercy bądź osobach spadkobierców. Powinien zatem postanowienie doręczyć prawdopodobnym spadkobiercom, a w braku takich postanowienie pozostawić w aktach spawy.
Jednocześnie organ zawiadamia ewentualnych spadkobierców o złożonym przez wnioskodawcę wniosku o wszczęcie postępowania (art. 103 § 1 pkt 5 Ordynacji podatkowej)
i o przysługujących im uprawnieniach w związku ze złożonym przez zmarłego wnioskiem.
Stosownie do przepisu art. 202 Ordynacji podatkowej ?Organ podatkowy, który zawiesił postępowanie z przyczyn określonych w art. 201 § 1 pkt 1, 3 i 4, nie podejmuje żadnych czynności, z wyjątkiem tych, które mają na celu podjęcie postępowania albo zabezpieczenie dowodu.?  Zatem po zawieszeniu postępowania organ samodzielnie nie szuka spadkobierców Wnioskodawcy.
Jednakże, jak wskazuje art. 205a § 2 Ordynacji podatkowej ?Jeżeli w ciągu roku od dnia wydania postanowienia o zawieszeniu postępowania nie zgłoszą się lub nie zostaną ustaleni spadkobiercy zmarłej strony, organ podatkowy może zwrócić się do sądu
o ustanowienie kuratora spadku, chyba że kurator taki już wcześniej został ustanowiony.? Zatem po upływie tego okresu organ podatkowy ma uprawnienie do samodzielnego działania w celu dalszego prowadzenia postępowania, nie jest jednak zobligowany do takiego działania. Ustawodawca, posługując się bowiem zwrotem ?może?, umożliwił organowi ocenę zasadności zwrócenia się do sądu z takim wnioskiem.
Dalszych czynności nie prowadzi się. Termin wskazany w art. 6 ustawy VZM nie biegnie o czym przesądza ust. 7 tego artykułu.
Stosownie do art. 205 § 1 Ordynacji podatkowej ?Organ podatkowy podejmuje
z urzędu lub na wniosek strony, w drodze postanowienia, zawieszone postępowanie, gdy ustąpiły przyczyny uzasadniające jego zawieszenie.?, co zgodnie z przepisem art.  205a § 1 pkt 1 Ordynacji podatkowej nastąpi ?(...) po zgłoszeniu się lub po ustaleniu spadkobierców zmarłego albo po ustanowieniu, w trybie określonym odrębnymi przepisami, kuratora spadku;?
Zgodnie z przepisem art. 102 § 2 Ordynacji podatkowej ?W razie śmierci strony w toku postępowania w sprawach dotyczących praw lub obowiązków wymienionych w art. 97
w miejsce dotychczasowej strony wstępują jej spadkobiercy.?
W świetle wskazanych przepisów spadkobiercy mogą wspólnie dokonywać korekt we wniosku, w tym w zakresie pozycji uwzględniających wydatki nie podlegające częściowemu zwrotowi, sposobu wypłaty czy numeru rachunku bankowego.
Przypadające na rzecz spadkobierców kwoty zwrotu mogą być także podzielone
i zwrócone wedle ich uznania, pod warunkiem złożenia w organie zgodnego oświadczenia woli w tym zakresie (art. 105 § 2 Ordynacji podatkowej w zw. z art. 7 ustawy VZM).
Niemniej jednak nawet po stwierdzeniu przez organ, że skorygowany wniosek jest prawidłowy obowiązany on jest zakończyć postępowanie decyzją administracyjną, w której określony zostanie zwrot w części przypadającej na poszczególnych spadkobierców. Organ wydaje przy tym tylko jedną decyzję obejmującą zwrot dla wszystkich spadkobierców. Podstawą prawną takiej decyzji będzie art. 6 ust. 1 i art. 7 ustawy VZM w związku z art. 102 § 2 i art. 207 Ordynacji podatkowej.
Nie sposób natomiast uznać, iż w sytuacji zmian w zakresie podmiotu wnioskującego
i otrzymującego zwrot ziszcza się warunek, o którym mowa w przepisie art. 6 ust. 3 ustawy
o zwrocie osobom fizycznym niektórych wydatków związanych z budownictwem mieszkaniowym (dokonywanie zwrotu bez wydania decyzji).
Postępowania nie można też zakończyć jako bezprzedmiotowego umorzeniem sprawy, jedynie w razie cofnięcia wniosku przez spadkobierców jest to możliwe.

Ad. 4.
W przypadku, kiedy inwestor zmarł przed złożeniem wniosku, jego następcom prawnym przysługuje uprawnienie do żądania przysługujących proporcjonalnie na ich rzecz kwot zwrotu.
Jeżeli z wnioskiem o zwrot występuje jeden z wielu spadkobierców decyzję wydaje się tylko na osobę wnioskodawcy, wyliczając przypadającą na jego rzecz kwotę zwrotu zgodnie
z przedłożonym przez niego postanowieniem o stwierdzeniu nabycia spadku. Jest przy tym możliwe uwzględnienie przepisu art. 105 § 2 Ordynacji podatkowej, tzn. przyznanie wnioskodawcy całości kwoty zwrotu przypadającej na spadkodawcę, pod warunkiem legitymowania się strony zgodnym oświadczeniem woli w tym zakresie pozostałych spadkobierców. W przypadku zgodnego oświadczenia woli niektórych spadkobierców, co do podziału przypadającej na nich kwoty zwrotu, także należałoby je zaakceptować.
Zgodnie z art. 100 § 1 w związku z art. 102 § 1 pkt 1 Ordynacji podatkowej i art. 7 ustawy VZM, właściwym w sprawie określenia kwoty zwrotu jest urząd skarbowy właściwy
ze względu na ostatnie miejsce zamieszkania spadkodawcy, zatem osoby, która tych wydatków dokonywała. Przepis art. 100 § 1 Ordynacji podatkowej wskazuje także,
że określenie kwoty zwrotu następuje dla poszczególnych spadkobierców w odrębnych decyzjach.
Podstawą prawną każdej z tych decyzji będzie art. 6 ust. 1 i art. 7 ustawy VZM
w zw. z art. 102 § 1 pkt 1 i art. 100 § 1 Ordynacji podatkowej. Nie sposób natomiast uznać,
iż w sytuacji zmian w zakresie podmiotu inwestora i dokonującego wydatku oraz otrzymującego zwrot ziszcza się warunek, o którym mowa w przepisie art. 6 ust. 3 ustawy VZM, nawet w sytuacji poprawności złożonego wniosku (dokonywanie zwrotu bez wydawania decyzji).

IV.ZAGADNIENIE STAWEK NA MATERIAŁY BUDOWLANE I RODZAJU ROBÓT UPRAWNIAJĄCYCH DO ZWROTU
(na bazie pytań urzędów skarbowych ? US Goleniów, US Kołobrzeg, Drugi US Koszalin, US Myślibórz,
US Stargard Szczeciński,  Pierwszy US Szczecin)
      
Przy określaniu, czy dany wydatek wskazany na fakturze podlega uwzględnieniu przy wyliczaniu kwoty zwrotu, konieczne jest stwierdzenie ziszczenia się łącznie trzech warunków:
- wydatek musi być związany z inwestycją, mającą na celu zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych, a zatem musi być powiązany z budynkiem mieszkalnym lub jego częścią;
- wydatek musi być związany z pracami określonymi w załączniku do ustawy VZM
(w przypadku remontu budynku lub lokalu mieszkalnego);
- materiał budowlany musi zostać umieszczony w załączniku do obwieszczenia Ministra Transportu i Budownictwa
przy czym wszystkie te warunki winny być spełnione łącznie.  
Uznać za prawidłowe należy stanowisko, zgodnie z którym częściowy zwrot wydatku na zakup bramy garażowej przysługuje tylko w sytuacji, gdy z projektu budynku mieszkalnego wynika, iż garaż stanowi integralną część tego budynku. Z taką sytuacją mamy do czynienia przy budynkach całkowicie lub częściowo podpiwniczonych, określanych zazwyczaj w pozwoleniach na budowę, jako ?budynki z wbudowanym garażem?. W razie wątpliwości organ ma uprawnienie do żądania projektu budowlanego, który zgodnie
z przepisami prawa budowlanego stanowi załącznik i integralną część wniosku o wydanie pozwolenia na budowę.

W odniesieniu do wydatków poniesionych na budowę zadaszonego tarasu wyjaśnić należy, że w sytuacji gdy taras tworzy wraz z budynkiem architektoniczną całość, pomimo
że nie jest zawarty w dotychczasowej bryle budynku (nie jest to loggia rozumiana jako balkon wnękowy), inwestorowi przysługuje zwrot części wydatków poniesionych na dobudowę tarasu.
Wskazać także należy, że prace budowlane dotyczące wykonania prac związanych
z udostępnieniem i przystosowaniem budynku dla osób niepełnosprawnych należą do kategorii robót budowlanych, które wykonywane odrębnie nie wymagają pozwolenia
na budowę. Jeżeli na daną inwestycję wydano pozwolenie na budowę (gdyż np. jakiś zakres prac wymagał takiego pozwolenia), to jego integralną część stanowi projekt budowlany,
w którym może znajdować się informacja w zakresie prac przystosowawczych.
Brak jest natomiast możliwości zaliczenia wydatków dotyczących budowy ogrodzeń do podstawy wyliczenia przysługującej kwoty zwrotu. Wskazać należy w ślad
za rozstrzygnięciem zawartym w wyroku z dnia 15 stycznia 2010 r. WSA w Krakowie
sygn. akt I SA/Kr 967/09, ?że bez ogrodzenia budynek mieszkalny może spełniać swoją funkcję, a funkcję ogrodzenia może spełnić np. żywopłot.? Sąd wypowiedział się także,
iż wystąpienie kategorii danego wyrobu w obwieszczeniu MTiB nie przesądza, że wydatek podlega częściowemu zwrotowi. Chodzi o takie materiały, które są przeznaczone na budowę (remont) budynku, który zdefiniowano w art. 2 pkt 1 ustawy VZM. Jak wynika z definicji zawartej w tym przepisie nie wszystkie obiekty czy urządzenia powstałe w toku powstawania lub remontu budynku kwalifikują się jako budynek mieszkalny, nawet jeżeli wskazują na to definicje przepisów prawa budowlanego. W sytuacji, gdy na potrzeby ustawy o zwrocie wydatków, ustawodawca dokonał własnej definicji pojęcia ?budynku mieszkalnego?, nie wypełnia się desygnatu nazwy definicją zawartą w innej ustawie. Ogrodzenie nie może być utożsamiane z budynkiem i nie stanowi jego części. Nie jest też urządzeniem technicznym zapewniającym możliwość użytkowania budynku lub jego części. Bez ogrodzenia budynek może istnieć, nie traci swojego mieszkalnego charakteru i może być użytkowany zgodnie
ze swoim przeznaczeniem.
Także wydatki na podjazdy do budynku nie należą do kategorii tych objętych częściowym zwrotem. Z załącznika do ustawy o zwrocie wynika, że do robót zaliczanych do remontu budynku mieszkalnego zalicza się jedynie przebudowę układu funkcjonalnego budynku obejmującą wjazdy, podjazdy, zabezpieczenia i wykonanie innych elementów związanych z udostępnieniem i przystosowaniem budynku dla osób niepełnosprawnych. Zatem jeżeli budowa podjazdu nie została przeprowadzona w celu udostępnienia
i przystosowania budynku dla osób niepełnosprawnych, brak jest podstaw do uznania wydatków na materiały budowlane konieczne do jego wykonania za podlegające częściowemu zwrotowi. Zwrócić należy przy tym uwagę, że niepełnosprawność nie musi oznaczać poruszania się na wózku inwalidzkim, a zatem prace przystosowawcze i dostosowawcze mogą objąć inny rodzaj dysfunkcji ruchowej użytkownika nieruchomości (por. wyrok z dnia 17 lutego 2009 r. Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie sygn. akt I SA/Rz 713/08; SIP 203517).
Dodatkowo zwrócić należy uwagę, że parking nie mieści się w pojęciu budowy, nadbudowy (przebudowy) czy remontu budynku mieszkalnego. Bez wątpienia parking nie jest budynkiem ani jego częścią, jak też nie przynależy do kategorii urządzeń technicznych określonych w art. 2 pkt 1 ustawy. Powtórzyć w ślad za wyrokiem z dnia 22 stycznia 2008r. Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie (I SA/Kr 1319/07; SIP 239465) należy, że ?Do tego typu urządzeń nie można natomiast zaliczyć parkingu, bez którego budynek mieszkalny może istnieć, nie traci swojego mieszkalnego charakteru i może być użytkowany zgodnie ze swoim mieszkaniowym charakterem.?
Przyznać należy natomiast inwestorom zwrot części wydatków poniesionych na materiały budowlane (w tym kostki brukowej) przeznaczone na wykonanie opasek odwadniających. Zgodnie z pozycją I.5.4) załącznika do ustawy - obróbki blacharskie i elementy odwodnienia budynku uznane zostały za remont lub modernizację elewacji budynku, zatem wydatki
na materiały wykorzystane na jej wykonanie powinny podlegać częściowemu zwrotowi. Zgodzić się należy z poglądem wyrażonym w ww. wyroku, że ?W pewnych sytuacjach [kostka brukowa] mogłaby stanowić jedynie element pomocniczy, wspomagający odwodnienie budynku, np. w przypadku istnienia wybrukowanych wokół budynku rowów odwadniających odprowadzających wodę opadową z rynien do kratek ściekowych.? Oczywiście, każdorazowe wyjaśnienie przeznaczenia kostki brukowej musi podlegać indywidualnej ocenie w toku postępowania administracyjnego, jednakże co do zasady uznać należy, że opaska odwadniająca stanowi element integralnie związany z budynkiem służący odprowadzeniu wody (odsunięciu wilgoci) od ścian budynku i zabezpieczający przed zabrudzeniami. Stanowisko takie zyskuje również aprobatę Ministra Finansów: w interpretacji z dnia
26 lipca 2010r., (ITPB2/415-431/10/TJ; SIP 277817) stwierdzono, że ?Opaskę można wykonać z różnych elementów np. z kostki brukowej, betonu, płyt chodnikowych, kruszywa. (...) wydatek poniesiony na wykonanie opaski odwadniającej wokół budynku mieszkalnego, połączonej ze ścianami budynku w sposób trwały i szczelny, która zabezpiecza fundamenty przed przemakaniem, pełni rolę stałego odwodnienia budynku, stanowi wydatek związany z remontem budynku mieszkalnego.?
Zaakceptować należy także stanowisko, iż inwestorom przysługuje zwrot części wydatków związanych z zakupem elementów oczyszczalni ścieków. Zgodnie z art. 2 pkt 1 ustawy VZM przez ?budynek mieszkalny rozumie się budynek lub jego część, służące zaspokajaniu potrzeb mieszkaniowych, oraz związane z nimi urządzenia techniczne zapewniające możliwość użytkowania tego budynku lub jego części zgodnie z ich przeznaczeniem, jak przyłącza i urządzenia instalacyjne, w tym służące oczyszczaniu lub gromadzeniu ścieków.? Oczyszczalnia ścieków została zatem wprost wskazana w ustawie
o zwrocie niektórych wydatków związanych z budownictwem mieszkaniowym, w związku
z czym nie ma przesłanek ku odmowie zwrotu inwestorowi wydatków poniesionych na jej nabycie w całości jak i poszczególnych nie wyodrębnionych elementów. Skoro bowiem urządzenia i przyłącza instalacyjne budynku w tym (w szczególności) służące oczyszczaniu lub gromadzeniu ścieków zostały wskazane w ustawie, to wydatki na materiały (elementy),
z których się składają również podlegają odliczeniu. Przykładowo wskazać można,
że zbiorniki w oczyszczalniach ścieków zostały wymieniono w poz. 72 ? 76 obwieszczenia MTiB, jako te towary dla których zmieniła się z dniem 1 maja 2004r. stawka VAT.
Dyrektor Izby Skarbowej w Szczecinie stoi natomiast na stanowisku, że wydatki na zakup kolektorów słonecznych nie podlegają częściowemu zwrotowi. Wskazać należy,
że kolektory słoneczne przynależą do grupowania 29.72.14 ? ?Podgrzewacze wody przepływowe lub pojemnościowe, nieelektryczne.? W obwieszczeniu MTiB w pozycji 134 dotyczącej 29.72.14. PKWiU wskazano, że obejmuje wyłącznie piece i podgrzewacze (wyróżnik ex). Kolektory stanowią odrębną, sklasyfikowaną pozycję - 29.72.14-00.40, inną od podgrzewaczy wody. Oznacza to, że nie wszystkie materiały z tej grupy podlegają odliczeniu. W dziesięciocyfrówce 29.72.14-00.40 wyodrębniono kolektory słoneczne,
co oznacza, że klasyfiaktor rozróżnia je w ramach grupy, niezależnie od podobieństw funkcji spełnianych przez materiały z tej grupy. Zatem nie można traktować ich jednakowo. Niezależnie zatem od przeznaczenia kolektorów słonecznych wskazanego przez inwestora stwierdzić należy, że nie zostały wskazane w obwieszczeniu jako ten materiał, na który zmieniła się stawka VAT wraz z przystąpieniem Rzeczypospolitej Polskiej do UE. Odmienne stanowisko prowadziłoby do wątpliwości w zakresie zastrzeżenia przy grupowaniu 29.72.14 symbolu ?ex?. Nie ma także klasyfikacyjnej różnicy pomiędzy zestawem solarów,
a kolektorem słonecznym, bowiem nazewnictwo na fakturze wystawionej przez przedsiębiorcę nie może decydować o ujęciu klasyfikacyjnym danego produktu.
W ocenie tut. organu także zakup przez inwestora schodów drewnianych (oznaczonych na fakturze jako 20.30.10) nie podlega częściowemu refinansowaniu. Do pięciocyfrówki
20.30.1 PKWiU przynależą ?Wyroby stolarskie i ciesielskie dla budownictwa, z wyłączeniem prefabrykowanych budynków, z drewna? w tym:
20.30.11 - Okna i drzwi, ościeżnice i progi drewniane - i wszystkie materiały z tej kategorii podlegają częściowemu zwrotowi  (poz. 15 obwieszczenia ),
20.30.12 Płyty parkietowe, płyty szalunkowe, gonty i dachówki drewniane - z tej podgrupy przy wyliczaniu kwoty zwrotu należy uwzględniać:
20.30.12-15.00 Płyty parkietowe z drewna do podłóg mozaikowych (poz. 16 obwieszczenia).
20.30.12-19.00 Płyty parkietowe z drewna, z wyłączeniem płyt do podłóg mozaikowych
(poz. 17 obwieszczenia).
Natomiast sześciocyfrówka 20.30.13 ?Wyroby stolarskie i ciesielskie budowlane, gdzie indziej niesklasyfikowane? nie została uwzględniona w obwieszczeniu Ministra Transportu i Budownictwa zatem, żaden z materiałów tam przynależących nie podlega uwzględnieniu przy wyliczeniu kwoty zwrotu, w tym dziesięciocyfrówka oznaczona jako - 20.30.13-00.30 ?Wyroby stolarskie i ciesielskie z drewna, do konstrukcji schodów?. Zatem tut. organ stoi na stanowisku, że schody drewniane, przyporządkowane do symbolu PKWiU o nr 20.30.10 nie zostały wskazane w załączniku do obwieszczeniu Ministra Transportu i Budownictwa z dnia 30 grudnia 2005 r., a wydatki na ich nabycie nie podlegają częściowemu zwrotowi.
Odnośnie kwalifikacji wydatków na lustro tut. organ stoi na stanowisku, że nie może ono zostać uznane za szkło budowlane i nie powinno być przyporządkowywane do kategorii szkła budowlanego, a jedynie ta kategoria produktów ze szkła (ex. 26.12) została wyszczególniona w obwieszczeniu MTiB. Zauważyć należy, że klasyfikacja PKWiU w grupie 26.12 nie posługuje się pojęciem szkła budowlanego, co dodatkowo rodzi trudności interpretacyjne. Jednakże w podgrupie 26.12.13 ?Lustra ze szkła; wielościenne elementy izolacyjne ze szkła?
znajdują się:
26.12.13-30  Elementy izolacyjne ze szkła, wielościenne
26.12.13-30.10 Szyby zespolone jednokomorowe
26.12.13-30.20 Szyby zespolone wielokomorowe
26.12.13-30.90 Elementy izolacyjne ze szkła, wielościenne, pozostałe
26.12.13-50.00  Lusterka wsteczne do pojazdów, ze szkła
26.12.13-90.00 Lustra szklane pozostałe, włączając w ramach
- co pozwala stwierdzić, iż lustra szklane nie zostały oznaczone jako pełniące funkcje szkła budowlanego.
Z kolei wydatki na wykładziny oraz rolety materiałowe nie mogą zostać uznane
za częściowo refinansowane, ponieważ nie sposób uznać je za materiały budowlane, są one jedynie elementem wyposażenia lokalu/budynku mieszkalnego. Niemniej jednak jak wynika
z poz. 166 obwieszczenia niektóre kategorie wykładzin winny być uwzględnione
w wyliczaniu kwoty zwrotu, z tym że dotyczy to tych - trwale umocowanych w danym budynku / lokalu mieszkalnym. Każdorazowo należy taki wydatek (pozycję faktury) rozpatrywać indywidualnie.

V.        KWALIFIKACJA FAKTUR ZAŁĄCZANYCH DO WNIOSKU

Zagadnienie 1 (US Białogard)
Jak należy postąpić w sytuacji, gdy po przeprowadzeniu analizy wniosku VZM-1 organ podatkowy stwierdza, iż zawiera on fakturę, której numer dubluje się z numerem faktury zawartej we wniosku innego podatnika, który został już załatwiony pozytywnie?
Czy Urząd ma prawo odrzucić taką fakturę z analizowanego wniosku, czy też powinien ją  uwzględnić z uwagi na to, że wnioskodawca nie jest świadomy błędu wynikającego z winy  wystawcy faktur? A może należałoby odrzucić faktury z obu wniosków?

Odpowiedź:
Słuszne jest stanowisko organu, że nie powinien odrzucać zdublowanej faktury. Przyjąć należy, że nabywca materiału nie ma możliwości sprawdzenia czy numer faktury, jest taki sam jak numer innej, uprzednio wystawionej faktury. To wystawca faktury decyduje o jego kolejnym numerze, nadanym w ramach prowadzonej przez siebie ewidencji, ma też uprawnienie do dokonania korekty faktury VAT w przypadku popełnienia błędu lub omyłki. Zagadnienie zbieżności obu faktur i ewentualne wątpliwości powinny zostać wyjaśnione
w toku postępowania dowodowego.  

Zagadnienie 2 (Pierwszy US Koszalin)
Inwestor w 2009 roku złożył wniosek o zwrot niektórych wydatków związanych z budownictwem mieszkaniowym poniesionych od dnia 1.04.2004 r. Wniosek był prawidłowy i po przeprowadzeniu postępowania zwrócono wnioskowaną kwotę inwestorowi.
W 2010 roku złożony został kolejny wniosek. We wniosku ujęto fakturę korygującą dokumentującą zwrot materiałów budowlanych. Faktura korygująca dotyczy materiałów zakupionych w 2009 i odnosi się do faktury pierwotnej wykazanej w pierwszym wniosku
z 2009 roku. Fakturę korygującą wnioskodawca otrzymał w 2009 roku w czasie, gdy wniosek z 2009 r. był rozpatrywany i zwrotu jeszcze nie dokonano.
Czy w związku z powyższym inwestor prawidłowo wykazał fakturę korygującą we wniosku składanym w 2010 r.?

Odpowiedź:
Przepisy ustawy nie regulują kwestii rozliczeń korekt faktur uprzednio uwzględnionych w złożonym wniosku. W sytuacji, w której inwestor dokonał zwrotu materiałów i otrzymał korektę faktury w trakcie postępowania toczącego się na jego wniosek, powinien o tym poinformować urząd skarbowy przed wydaniem decyzji bądź otrzymaniem kwoty zwrotu
(w trybie bezdecyzyjnym). W razie niedopełnienia tego obowiązku powinien złożyć korektę wniosku już po zakończeniu postępowania, w którym wykaże odpowiednią kwotę zwrotu (mniejszą) i uiści różnicę pomiędzy otrzymaną a prawidłową wysokością kwoty zwrotu.
Po złożeniu takiej korekty wniosku organ winien wydać decyzję, w której określi kwotę zwrotu w prawidłowej wysokości.

Zagadnienie 3 (US Świnoujście)
W 2009 r. inwestor złożył wniosek VZM w związku z ponoszonymi wydatkami związanymi z budownictwem mieszkaniowym, o których mowa w ustawie (o zwrocie VAT). Urząd Skarbowy dokonał zwrotu kwoty wykazanej w złożonym VZM-1. W 2010 r. osoba ta zwróciła nadwyżkę zakupionych towarów budowlanych i chce dokonać korekty w zakresie otrzymanego uprzednio w 2009 r. zwrotu. W 2010 r. do chwili bieżącej w jednym przypadku wnioskodawca nie ponosił nowych wydatków związanych z budownictwem mieszkaniowym, natomiast
w innym przypadku występują bieżące wydatki kwalifikujące się do objęcia nowym wnioskiem.

Odpowiedź:
Jak już wskazano wcześniej przepisy ustawy nie regulują kwestii rozliczeń korekt faktur uprzednio uwzględnionych w złożonym wniosku.
W pierwszej sytuacji, w której inwestor nie ponosił innych wydatków, a dokonał zwrotu materiałów i otrzymał korektę faktury po otrzymaniu zwrotu, powinien złożyć korektę wniosku złożonego w roku 2009. Urząd skarbowy wyda w takim przypadku decyzję, w której określi prawidłową wysokość zwrotu  
Jeżeli natomiast inwestor otrzymał korektę faktury VAT już po otrzymaniu zwrotu z urzędu skarbowego i ma inne wydatki kwalifikujące się do objęcia wnioskiem w kolejnym roku kalendarzowym, może skorygowane faktury i kwoty stąd wynikające pomniejszające zwrot, wykazać w roku następnym w związku z kolejnym wnioskiem. Urząd skarbowy
nie ma w takim wypadku obowiązku wydawania decyzji, a jedynie pomniejsza przypadającą na rok następny kwotę zwrotu.

Zagadnienie 4 (Drugi US Szczecin)
Inwestor żądając zwrotu niektórych wydatków związanych z budownictwem mieszkaniowym, załączył do wniosku 100 faktur VAT na zakup materiałów budowlanych. Faktury te wystawiono na imię i nazwisko wnioskodawcy, jednak adresy kupującego na tych fakturach są różne. Jak ustalono na fakturach widnieją różne adresy, w tym: lokalu mieszkalnego brata wnioskodawcy, lokalu mieszkalnego ojca wnioskodawcy, poprzedniego oraz obecnego miejsca zamieszkania wnioskodawcy. Czy w przypadku innych adresów wskazanych w fakturze niż adres zamieszkania wnioskodawcy, zasadnym jest żądanie od osoby fizycznej wnioskującej o zwrot niektórych wydatków związanych z budownictwem mieszkaniowym not korygujących adres zamieszkania nabywcy towaru?

Odpowiedź:
Zgodnie z art. 3 ust. 4 ustawy VZM ?Dokumentem stanowiącym podstawę do obliczenia kwoty zwrotu części wydatków, o których mowa w ust. 1, jest faktura wystawiona dla osoby fizycznej.? Natomiast zgodnie z § 5 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2008r. nr 212 poz. 1337 ze zm.) - faktura stwierdzająca dokonanie sprzedaży powinna zawierać co najmniej imiona i nazwiska lub nazwy bądź nazwy skrócone sprzedawcy i nabywcy oraz ich adresy.
Zatem faktura stanowiąca podstawę do żądania zwrotu niektórych wydatków związanych z budownictwem mieszkaniowym winna spełniać wymogi zawarte w § 5 ust. 1 cytowanego powyżej rozporządzenia, w tym także w zakresie adresu nabywcy. W świetle § 15 ust. 1 tego rozporządzenia nabywca towaru lub usługi, który otrzymał fakturę lub fakturę korygującą zawierającą pomyłki dotyczące jakiejkolwiek informacji wiążącej się zwłaszcza
ze sprzedawcą lub nabywcą lub oznaczeniem towaru lub usługi, z wyjątkiem pomyłek
w pozycjach faktury określonych w § 5 ust. 1 pkt 6-12, może wystawić fakturę nazwaną notą korygującą.
       Biorąc pod uwagę ww. przepisy wskazać należy, że wystawienie not korygujących
w zakresie adresów inwestora jest konieczne. Tut. organ stoi na stanowisku, że wystawienia not korygujących faktur wymagają te, na których wskazano adresy rodziny. Nie należy natomiast żądać not tych faktur, na których wyszczególniono poprzedni adres zamieszkania wnioskodawcy, ponieważ w tym zakresie dane te nie muszą być uaktualniane. Faktury
z adresami zamieszkania nabywcy, pod którymi nie mieszkał wymagają natomiast noty korygującej.
       Przy czym zauważyć należy, iż notę korygującą wystawia nabywca, odbiorca faktury, o czym stanowi przepis § 15 ust. 1 rozporządzenia. Musi on jedynie uzyskać od sprzedawcy
i wystawcy faktury akceptację noty, o czym decyduje § 15 ust. 2 i ust. 4 rozporządzenia. Noty korygujące to faktury, które dotyczą min. poprawienia danych dotyczących nabywcy (w tym adresu). Wystawcą noty jest w tym wypadku nabywca materiałów budowlanych. Nota jest przesyłana wystawcy faktury wraz z jej kopią. Jeżeli wystawca faktury akceptuje treść noty, potwierdza ją podpisem. Jednocześnie zauważyć należy, że w przepisach rozporządzenia nie określono terminu, po upływie którego wystawienie ?noty korygującej? jest nieskuteczne,
co prowadzi do wniosku, że można to uczynić nawet po znacznym upływie czasu od daty wystawienia faktury. Natomiast w przypadku, kiedy wystawca faktury nie zaakceptuje treści noty, należałoby uznać, że kwoty na niej wskazane nie podlegają częściowemu zwrotowi.
W takim przypadku bowiem faktura została wystawiona niezgodnie z przepisami ustawy
o podatku od towarów i usług.

VI.         LIMITY

Zagadnienie 1 (US Kamień Pomorski)
W 2009 roku małżonkowie wystąpili z wnioskiem o zwrot części wydatków poniesionych w latach 2008-2009 na zakup materiałów budowlanych w związku z budową budynku mieszkalnego. Do przedmiotowego wniosku dołączyli kopie faktur, dokumentujących poniesione wydatki na budowę budynku mieszkalnego.W złożonym wniosku wykazali kwotę zwrotu w wysokości przysługującego limitu. Prawidłowość złożonego wniosku nie budziła wątpliwości, a więc urząd skarbowy dokonał małżonkom zwrotu kwoty bez wydania decyzji.
Powyższego zwrotu dokonano w wysokości przysługującego małżonkom limitu.
Po otrzymaniu zwrotu małżonkowie złożyli w urzędzie skarbowym korektę wniosku o zwrot części wydatków. W korekcie wniosku wykazano kwotę zwrotu w takiej samej wysokości jak
w złożonym wcześniej wniosku. Do przedmiotowej korekty dołączono kopie faktur VAT, które uwzględniono w złożonym wniosku. Zmianie uległa jedynie ilość dołączonych kopii faktur,
a więc tym samym wynikająca z nich kwota wydatków i kwota podatku VAT.
       Jak należy postąpić ze złożoną korektą wniosku o zwrot części wydatków, z której wynika kwota zwrotu w tej samej wysokości co wykazana w złożonym wcześniej wniosku. Jedyną różnicę stanowią dane odnośnie ilości dołączonych faktur,  jak również  wynikająca
z nich kwota wydatków i kwota podatku VAT?

Odpowiedź:
Zgodnie z art. 7 ustawy VZM w sprawach nieuregulowanych w niniejszej ustawie stosuje się odpowiednio przepisy Ordynacji podatkowej Przepis art. 167 § 1 Ordynacji podatkowej przewiduje uprawnienie strony do wystąpienia o rozszerzenie zakresu żądania lub zgłoszenia nowych żądań. Zgodnie z nim do czasu wydania decyzji przez organ pierwszej instancji, strona może wystąpić o rozszerzenie zakresu żądania lub zgłosić nowe żądanie, niezależnie od tego, czy żądanie to wynika z tej samej podstawy prawnej co dotychczasowe, pod warunkiem że dotyczy tego samego stanu faktycznego.
Zgodzić należy się z poglądem, że w przedstawionym stanie faktycznym korekta wniosku nie stanowi rozszerzenia zakresu żądania, o której mowa w art. 167 § 1 Ordynacji podatkowej. Skoro zwrot został już dokonany, w przedmiotowej sprawie nie występuje hipoteza ww. przepisu, a zatem nie ma on zastosowania. Zasadnym byłoby w takim wypadku wprowadzenie do systemu POLTAX nowych danych, wynikających z załączników
i ich odnotowanie w programie EWIDENCJE. Nie ma natomiast obowiązku wydania decyzji na podstawie złożonej korekty wniosku, z którego wynika zwrot w takiej samej wysokości. Nie występują także przesłanki do wydania decyzji odmawiającej dokonania zwrotu,
ze względu na uprzednio załatwiony wniosek.

Zagadnienie 2 (Trzeci US Szczecin)
Inwestor poniósł wydatki na zakup materiałów budowlanych uprawniające do określenia kwoty zwrotu przed ograniczeniem limitem, w kwocie powodującej przekroczenie limitu kwoty zwrotu, obliczonego zgodnie z zasadami określonymi w art. 3 ust. 5 i ust. 6 ustawy. Limity te dotyczą okresów 5 letnich liczonych od daty złożenia pierwszego wniosku VZM-1. Czy zatem wnioskodawca będzie mógł po upływie okresu 5 lat od daty złożenia pierwszego wniosku (a więc w następnym okresie 5 letnim) skorzystać z możliwości rozliczenia wydatków wcześniej nierozliczonych, a poniesionym w okresie 5 lat od dnia złożenia pierwszego wniosku?

Odpowiedź:
       Dyrektor Izby Skarbowej w Szczecinie podziela stanowisko, że inwestor może
w kolejnym okresie pięcioletnim skorzystać z faktur wystawionych uprzednio. Brak jest bowiem w przepisach ustawy o zwrocie niektórych wydatków związanych
z budownictwem mieszkaniowym regulacji zakazujących Inwestorowi złożenie wniosku
o zwrot części VATu wykazanego na fakturze z uwagi na upływ jakiegoś wskazanego terminu od daty wystawienia faktury.
       Zgodnie z art. 3 ust. 2 ustawy VZM ?Zwrot, o którym mowa w ust. 1, dotyczy wydatków poniesionych i udokumentowanych fakturami wystawionymi od dnia 1 maja 2004 r.? Zgodnie natomiast z art. 3 ust. 4 tej ustawy ?dokumentem stanowiącym podstawę do obliczenia kwoty zwrotu części wydatków jest faktura wystawiona dla osoby fizycznej.? Przepis art. 3 ust. 6a tej ustawy stanowi z kolei, że ?Limity kwoty zwrotu obliczone zgodnie
z zasadami określonymi w ust. 5  i 6 dotyczą okresów pięcioletnich liczonych od daty złożenia pierwszego wniosku, o którym mowa w art. 5 ust.1.? Wskazać zatem należy, że ustawodawca określił limit pięcioletni dla kwoty zwrotu, a nie kwoty wydatków inwestycyjnych czy też terminu wydatków inwestycyjnych. Oznacza to, że w danym okresie pięcioletnim wnioskodawca nie może otrzymać rekompensaty w wysokości większej niż określone
w ust. 5 i ust. 6 wielkości.
Natomiast stosownie do przepisu art. 3 ust. 7 ustawy ?Kwota zwrotu obliczona zgodnie
z zasadami określonymi w ust. 5-6a dotyczy sumy wszystkich wydatków udokumentowanych
w sposób określony w ust. 2 i podlega zaokrągleniu do pełnych złotych.? Wynika
z powyższego, że kwota zwrotu w okresie pięcioletnim jest ograniczona limitem, ale już nie sumą dokonanych wydatków na realizację inwestycji związanych z zaspokajaniem potrzeb mieszkaniowych. Termin dokonywania zakupów materiałów budowlanych jest nieistotny dla określania prawa do zwrotu (poza granicznym 1 maja 2004 r.). Z przepisów ustawy VZM nie wynika również aby jakiekolwiek znaczenie miał okres dokonywania inwestycji.
       Jeżeli zatem Inwestor nie wnioskował w okresie pięcioletnim o dokonanie zwrotu
na podstawie wszystkich faktur VAT, z uwagi na fakt, że przekraczał limit, to ma możliwość wykorzystania faktur - wystawionych w okresie pięcioletnim od daty złożenia pierwszego wniosku (i przed pierwszym wnioskiem) - w kolejnym okresie pięcioletnim. Przykładowo wskazać należy, że długoterminowe inwestycje, dajmy na to 8 - letnie powinny być traktowane tak samo ? niezależnie od tego czy inwestor dokonał wszystkich zakupów przed rozpoczęciem inwestycji, a potem dopiero prowadził prace budowlane, czy też inwestor dokonywał stopniowego zakupu materiałów budowlanych w trakcie prowadzenia prac budowlanych. Ograniczanie uprawnień inwestorów w tym zakresie mogłoby spotkać się
z zarzutem naruszenia zasady równości wobec prawa.


Opracowali:
1)Łukasz Brodziak
2)Tomasz Zapor

Dotyczy zagadnienia śmierci inwestora i uprawnień spadkobierców.
Baaaaardzo dziękuję  Pulcino  za wyczerpującą odpowiedź!!!
Apropo,  informacji "pare dni temu pokazało się stanowisko Izby w Szczecinie dot. spatkobierców", to gdzie ukazało się to stanowisko, czy można dotrzeć do oryginału?
Jeszcze raz dziekuję!!!

Witam,

mam pytanie do znawców tematu. Przestudiowałam już wszystkie możliwe materiały na temat zwrotu VAT za materiały budowlane i mam dwie wątpliwości:
1. czy wykańczanie mieszkania od dewelopera tez można zakwalifikować jako remont?
2. czy w tym przypadku mam brać pod uwagę limit dla inwestycji, która nie wymaga pozwolenia na budowę?

z góry dziękuję za odpowiedź.

Zgodnie z ustawową definicją: przez remont rozumie się wykonywanie robót okreslonych w załączniku do ustawy, a załącznik określa szczegółowe prace takie jak remont, modernizacja lub wykonanie nowych elementów obejmujących ściany, podłogi, okna, instalacje sanistarne, elektryczne itp.
Według mnie prace te nie wymagają powolenia, więc jeśli zakres remontu mieści się w załączniku  i jest zgodny z materiałami na fakturkach to należałoby uznać je jako remont:mur:
pozdrawiam