<!--quoteo--><div class='quotetop'></div><div class='quotemain'><!--quotec-->
MINISTER FINANSÓW
AP9-0683-64/HG/06/7813 Warszawa, 2006.11.
RADA SEKCJI KRAJOWEJ
NSZZ „Solidarność”
Pracowników Skarbowych
w Warszawie
ul. Struga 60 lok. 407
26-600 RadomDotyczy: zgłaszanych problemów w funkcjonowaniu służb podległych Ministrowi Finansów
W związku z wystąpieniami w których przedstawiono problemy w funkcjonowaniu służb podległych Ministrowi Finansów wraz z przykładami świadczącymi o wadliwej współpracy Ministerstwa Finansów z Radą Sekcji Krajowej Pracowników Skarbowych NSZZ „Solidarność”, uprzejmie wyjaśniam, co następuje:
Ad.1) Założenia budżetowe na 2007 rok dotyczące służb skarbowych.
Wysokość środków finansowych przeznaczonych na funkcjonowanie służb skarbowych jest bezpośrednio związana z możliwościami finansowymi budżetu państwa.
Poziom finansowania służb skarbowych w kolejnych latach budżetowych jest w dużym stopniu odniesieniem do planu poprzedniego roku budżetowego, pomniejszanym w trakcie prac w komisjach sejmowych. Na tym tle budżet roku 2007 z realnym wzrostem o 214 052 tys. zł środków na wydatki bieżące i majątkowe jednostek podległych Ministrowi Finansów jest faktycznym przełomem. Wzrost ten jest wynikiem świadomego działania Kierownictwa Ministerstwa Finansów a jego skutki, inaczej niż w przypadku zwiększenia z rezerw celowych w trakcie roku budżetowego, mają charakter odnawialny (tzn. przenoszą się na kolejne lata budżetowe). Podobnie bezprecedensowy charakter ma decyzja o przyznaniu służbom skarbowym dodatkowego 1000 etatów. W tym kontekście jeżeli nawet decyzje te nie zostaną uznane za przełomowe to na pewno można mówić o zdecydowanym odwróceniu sytuacji spadkowej.
Limit wydatków budżetowych dla części 19 – Budżet, finanse publiczne i instytucje finansowe na 2007 rok określony został z uwzględnieniem następujących założeń:
- wydatki na wynagrodzenia w państwowej sferze budżetowej zostały określone na poziomie ustawy budżetowej na 2006 r. przy czym w kwotach wynagrodzeń uwzględniono całoroczne skutki zmian wynikające z uchwał Rady Ministrów w sprawie podziału rezerwy celowej na zwiększenie wynagrodzeń i limitów zatrudnienia wynikających ze zmian organizacyjnych i nowych zadań w państwowych jednostkach budżetowych w 2006 r. oraz przyznane w 2006 r. z rezerwy celowej środki na dodatki służby cywilnej;
- dodatkowe wynagrodzenie roczne ujęto zgodnie z ustawowo określonymi zasadami;
- bieżące wydatki pozapłacowe, w tym wydatki relacjonowane do wynagrodzeń oraz wydatki na sfinansowanie składek do organizacji międzynarodowych ustalono na poziomie nominalnym 2006 r.;
- odrębnie uwzględniono środki na sfinansowanie i współfinansowanie programów i projektów realizowanych przy udziale środków pochodzących z budżetu UE.
Zaplanowane na 2007 r. wydatki budżetowe w kwocie 4.790.354 tys. zł, w cz. 19 – Budżet, finanse publiczne i instytucje finansowe w stosunku do ustawy budżetowej na 2006 r. wzrosły o 282.495 tys. zł tj. o 6,3 %. Porównanie w poszczególnych rodzajach wydatków jest następujące:
1. świadczenia – wzrost o 29,8 %,
2. wynagrodzenia ogółem – wzrosły o 1,4 % z tego:
2a. wynagrodzenia osobowe – wzrost o 1,4%, który wynika:
- ze wzrostu liczby etatów w urzędach skarbowych,
- z całorocznych skutków zmian wynikających z uchwał Rady Ministrów w sprawie podziału rezerwy celowej na zwiększenie wynagrodzeń i limitów zatrudnienia wynikających ze zmian organizacyjnych i nowych zadań w państwowych jednostkach budżetowych w 2006 r.,
- z realizacji projektów w ramach funduszy strukturalnych.
2b. dodatkowe wynagrodzenie roczne – wzrost o 1,5 %,
3. pochodne od wynagrodzeń – zostały odpowiednio dostosowane do wzrostu wynagrodzeń,
4. wydatki bieżące – wzrost o 24,9%, z czego wzrost w dziale związanym z poborem podatku o 74,8%,
5. wydatki majątkowe wzrosły o 37,8%.
Wzrost wydatków bieżących i majątkowych wiąże się głównie:
- ze zwiększeniem wydatków z tytułu realizacji projektów funduszy strukturalnych,
- ze zwiększeniem dopłat do oprocentowania kredytów eksportowych,
- z dodatkowymi środkami budżetowymi na wydatki związane z poborem podatków, wyrównujące poziom wydatków z 2005 r., których źródłem były dochody własne,
- z zakupem sprzętu specjalistycznego i wyposażenia dla laboratoriów celnych oraz grup mobilnych.
Strukturę wydatków planowanych w projekcie budżetu na rok 2007 według podstawowych grup ekonomicznych z uwzględnieniem działów przedstawia poniższa tablica:

Odnosząc się do kwestii budżetu roku 2006 trzeba podkreślić, że w październiku 2006 r. z rezerwy celowej zostały zwiększone wydatki budżetowe o kwotę 11.900 tys. zł na poprawę funkcjonowania izb skarbowych i urzędów skarbowych. Należy wspomnieć, że wydatki ponoszone przez jednostki skarbowe z tytułu kosztów postępowania sądowego i prokuratorskiego są refundowane również z rezerwy celowej, za okres 10 miesięcy br. jest to kwota 42.341 tys. zł natomiast w wyniku przesunięć w ramach cz. 19 (w tym oszczędności na przetargach centralnych) udało się przekazać na rzecz jednostek skarbowych ponad 13 000 tys. zł.
Nie można zgodzić się z tezą, jakoby brak rezerwy celowej na wynagrodzenia związane z odprawami emerytalnymi w 2007 r. przyczynił się do realnego spadku wynagrodzeń w aparacie skarbowym, co Podnosi Pan Przewodniczący także w piśmie z dnia 13 listopada 2006 r., Nr SK/95/2006. Należy podkreślić, że taki tok myślenia jest błędem. Zgodnie z obowiązującymi przepisami ustawy z dnia 23 grudnia 1999 r. o kształtowaniu wynagrodzeń w państwowej sferze budżetowej oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz.U. Nr 110, poz. 1255 ze zm.), płace wszystkich pracowników „budżetówki” wdanym roku budżetowym są podwyższane od 1 stycznia wskaźnikiem waloryzacji kwoty bazowej. Jeżeli wskaźnik zaplanowany został na 100%, oznacza to, że płace się nie zmienią. Jeżeli chodzi o wypłaty nagród jubileuszowych i odpraw emerytalnych dla pracowników innych niż osoby zajmujące kierownicze stanowiska państwowe oraz osoby zatrudnione w jednostkach organizacyjnych, gdzie limit zatrudnienia nie przekracza 50 osób, nie tworzy się rezerwy celowej, bowiem nie przewidują tego przepisy ustawy o kształtowaniu wynagrodzeń (...).
Ponadto, należy zauważyć, iż obawy związane z masowym przechodzeniem pracowników na wcześniejszą emeryturę i wynikające z tego wypłaty świadczeń (w tym nagrody jubileuszowe) obciążające fundusz wynagrodzeń są formułowane co roku i nie dotyczą w jakiś specyficzny sposób jedynie pracowników skarbowości a całej administracji. W projekcie budżetu na 2007 rok nie przewidziano na ten cel szczególnych rezerw. Trudno więc w tym kontekście mówić o innym czy gorszym potraktowaniu służb skarbowych. Szacowanie na poziomie 15% ewentualnych chętnych do przejścia na wcześniejszą emeryturę wydaje się mocno przesadzone. Podkreślić należy, iż rotacja kadr w tym przechodzenie na emeryturę jest normalnym procesem zachodzącym w całej gospodarce, którego koszty są wliczone w jej funkcjonowanie. W poszczególnych, jednostkowych przypadkach bardzo małych urzędów lub urzędów, które na skutek nieprawidłowej polityki kadrowej charakteryzują się zdecydowanie zawyżonym wiekiem pracowników nie wydają się uzasadniać podejmowania na tym etapie planowania budżetowego nadzwyczajnych kroków, których efektem byłoby zwiększenie kosztów funkcjonowania administracji. Należy podkreślić, że od jesieni 2006 r. widoczne są efekty nowego podejścia do problemów służb skarbowych, którego przykładem jest wzrost wynagrodzeń pracowników szczególnego nadzoru podatkowego przeniesionych z UKS do administracji celnej, którzy z tego powodu nie mogli brać udziału w drugim etapie włączania środków specjalnych do wynagrodzeń podstawowych. Problem ten, po dwóch latach zabiegów samych zainteresowanych oraz ich reprezentacji związkowej został skutecznie rozwiązany w budżecie na rok 2006 bez sięgania do nadzwyczajnych rezerw. Niemniej jednak na spotkaniu przedstawicieli NSZZ „Solidarność” z członkami kierownictwa Ministerstwa Finansów, które miało miejsce w dniu 8 listopada br. strona związkowa otrzymała zapewnienie, że ewentualne wystąpienie w 2007 r. sytuacji masowego (ponad przeciętną) przechodzenia pracowników na wcześniejszą emeryturę i wynikające z tego skutki finansowe nie obciążą funduszu wynagrodzeń.
Dodatkowo, odnosząc się do podnoszonych w pismach Rady z dnia 28 września 2006 r., Nr SK81/2006 skierowanym do Premiera Rządu RP, z dnia 18 października 2006 r., Nr SK/86/2006 oraz z dnia 4 października 2006 r., Nr SK/82/2006 adresowanym do Prezydenta RP, zagadnień dotyczących średniorocznego wskaźnika wzrostu wynagrodzeń w państwowej sferze budżetowej w 2007 r., uprzejmie wyjaśniam, że sugestia o „braku od kilkunastu lat realnych podwyżek płac” jest nieprawdziwa.
Obowiązujące przepisy dotyczące środków na wynagrodzenia „budżetówki” określa cytowana ustawa o kształtowaniu wynagrodzeń w państwowej sferze budżetowej. Zasada waloryzacji kwot bazowych wskaźnikiem ustalonym w ustawie budżetowej na dany rok obowiązuje więc od 2000 r. W okresie 2000-2006 tylko raz (w 2002 r.) wskaźnik waloryzacji kwoty bazowej został zamrożony na nominalnym poziomie z roku poprzedniego (wyniósł 100%). Ponadto w analizowanym okresie były lata, kiedy wskaźnik waloryzacji był zakładany na poziomie wyższym niż wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych (CPI). Dla przykładu w 2001 r. wskaźnik waloryzacji płac „budżetówki” był zakładany na poziomie o 0,6 pkt. proc. wyższym niż planowany wskaźnik cen. Ponadto rzeczywista inflacja okazała się niższa od planowanej o 1,5 pkt. procentowego, co oznacza, że podwyżka płac dla pracowników „budżetówki” w 2001 r. o 7,6% faktycznie oznaczała 2,0% wzrost płac każdego pracownika państwowej sfery budżetowej. Nie można więc mówić, że nie było realnych podwyżek płac w „budżetówce” w przeciągu ostatnich kilkunastu lat.
Dostępne dane wskazują, że w latach 2000-2006 przeciętne płace w sferze budżetowej rosły szybciej niż wskaźnik waloryzacji. W analizowanym okresie nigdy nie miał miejsca spadek realny przeciętnego wynagrodzenia w sferze budżetowej. Dynamikę przeciętnej płacy w państwowej sferze budżetowej w porównaniu do średniorocznego wskaźnika wzrostu wynagrodzeń, przyjętego w ustawach budżetowych w latach 2000 - 2006 przedstawia poniższe zestawienie:
Wyszczególnienie 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006
Planowany średnioroczny wskaźnik wzrostu wynagrodzeń w państwowej sferze budżetowej – wg ustawy budżetowej 106,7% 107,6% 100,0% 104,0% 103,0% 103,0% 101,5%
Wykonanie – wg sprawozdania RB-70 113,1% 112,4% 103,0% 103,2% 109,5% 109,7%
Analizując rzeczywiste zmiany w przeciętnym wynagrodzeniu w państwowej sferze budżetowej wyraźnie widać, że wzrost przeciętnego wynagrodzenia w tej sferze to efekt przyjętego wskaźnika wzrostu wynagrodzeń dla danego roku. Wzrost przeciętnego wynagrodzenia zależy także od niepełnego wykorzystania limitów zatrudnienia, wzrostu dodatkowego wynagrodzenia rocznego, skutków przechodzących z roku poprzedniego rozdysponowania rezerw (rezerwa dla służby cywilnej - dodatki dla nowo mianowanych, rezerwa na zmiany organizacyjne i nowe zadania - przyznane środki dla wyższych stanowisk), przyznania dodatkowych środków na wynagrodzenia podczas prac nad projektem budżetu w Sejmie i w Senacie oraz wypłat dodatkowych wynagrodzeń, zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 29 listopada 2005 r. w sprawie określenia przypadków, w których wynagrodzenia w jednostkach państwowej sfery budżetowej mogą być wypłacane ponad ustalony poziom wynagrodzeń (Dz. U. Nr 239, poz. 2012 oraz z 2006r. Nr 32, poz. 221).
Ponadto, stwierdzenie zawarte w wystąpieniu z dnia 4 października 2006 r., iż „planowany na 2007 rok średnioroczny wskaźnik wzrostu wynagrodzeń w państwowej sferze budżetowej, mimo bardzo wysokiego wzrostu dochodu narodowego w 2006 r. oraz planowanego bardzo wysokiego wzrostu poziomu dochodu narodowego w 2007 r. nie gwarantuje pracownikom sfery budżetowej nawet rekompensaty związanej z nieoszacowaną inflacją” jest niezrozumiałe. Nie wiadomo co oznacza pojęcie „nieoszacowana inflacja”, którego roku dotyczyć miałaby „nieoszacowana inflacja” (budżetowego, czy przed budżetowego?) Przy założeniu, że Rada ma na myśli, że w projekcie budżetu na 2007 r. powinna zostać przewidziana rekompensata za zbyt niski wskaźnik waloryzacji płac w 2006 r. z powodu niedoszacowanej inflacji w budżecie na 2006 r., to warto zauważyć, że obecne szacunki średniorocznego wskaźnika cen towarów i usług konsumpcyjnych w 2006 r. wskazują, że będzie on niższy od planowanego w ustawie budżetowej na 2006 r. W związku z tym nie wystąpi problem „niedoszacowania” inflacji w 2006 r.
Zaplanowanie wskaźnika waloryzacji wynagrodzeń w państwowej sferze budżetowej na rok 2007, na poziomie 100% wynika z następujących czynników:
1. planowana inflacja na 2007 r. w wysokości 101,9% jest stosunkowo niska i nie powinna w znaczący sposób wpłynąć na zmniejszenie dochodów pracowników państwowej sfery budżetowej,
2. wskaźnik waloryzacji równy 100% faktycznie nie oznacza zamrożenia przeciętnej płacy, która w państwowej w sferze budżetowej zawsze rosła szybciej niż wynikałoby to z przyjmowanych wskaźników waloryzacji,
3. w 2007 r. rozpoczyna się pierwszy etap reformy podatkowej (w tym przede wszystkim odmrożenie progów podatkowych, waloryzacja kwoty bazowej i kosztów uzyskania przychodów), która ma na celu zmniejszenie obciążeń podatkowych i tym samym podniesienie wynagrodzeń netto,
4. ważnym argumentem przemawiającym za zamrożeniem płac w państwowej sferze budżetowej w 2007 r. jest konieczność zmniejszenia nierównowagi finansów publicznych i utrzymanie deficytu państwa w 2007 r. w kwocie nie większej niż 30 mld zł.<!--QuoteEnd--></div><!--QuoteEEnd-->