Odpowiedź podsekretarza stanu w Ministerstwie Finansów - z upoważnienia ministra - na interpelację nr 10713 w sprawie skutków planowanej zmiany zasięgu terytorialnego urzędów kontroli skarbowej
Szanowna Pani Marszałek! W odpowiedzi na interpelację pana Krzysztofa Tchórzewskiego, posła na Sejm RP, dotyczącą projektu nowelizacji rozporządzenia w sprawie określenia terytorialnego zasięgu działania dyrektorów urzędów kontroli skarbowej uprzejmie informuję.

Nowelizacja rozporządzenia ministra finansów z dnia 29 listopada 2010 r. w sprawie określenia terytorialnego zasięgu działania dyrektorów urzędów kontroli skarbowej stanowi kolejny etap procesu przekształceń, który ma na celu optymalne zaangażowanie kontroli skarbowej stosownie do możliwości prawnych i faktycznych Urzędów Kontroli Skarbowej w Białymstoku, Bydgoszczy, Kielcach, Lublinie, Łodzi, Rzeszowie i Warszawie. Celem projektowanego rozporządzenia jest także odpowiednie dostosowanie struktur kontroli skarbowej do potencjału gospodarczego województwa mazowieckiego oraz sąsiadujących z nim województw.

Problemy związane ze zmianą potencjału gospodarczego poszczególnych województw, w tym migracją podmiotów gospodarczych z mniejszych do większych ośrodków gospodarczych, znane są już od dawna. Zjawisko to w sposób negatywny oddziaływało na możliwość efektywnej realizacji zadań przez dyrektorów urzędów kontroli skarbowej, których terytorialny zasięg działania obejmował obszary najintensywniejszej aktywności gospodarczej. W sposób szczególny zjawisko to dotykało dyrektora Urzędu Kontroli Skarbowej w Warszawie, którego potencjał nie był wystarczający w stosunku do rzeczywistych potrzeb. Na przestrzeni ostatnich lat minister finansów dokonywał wzmocnień kadrowych ww. organu kontroli skarbowej, jednakże ze względu na ograniczone możliwości finansowe i budżetowe oraz relację liczby pracowników tego urzędu do liczby jednostek podlegających kontroli, rozwiązanie to nie przyniosło oczekiwanych rezultatów. Niewielka była skala przenoszenia etatów między urzędami kontroli skarbowej. Sytuacja ta dotyczyła przede wszystkim wzmocnienia stanu zatrudnienia Urzędu Kontroli Skarbowej Warszawie.

Wobec powyższego, spośród kilku rozważanych wariantów racjonalizacji struktur kontroli skarbowej, zdecydowano się na przyjęcie rozwiązania polegającego na ograniczeniu terytorialnych uprawnień władczych dyrektora Urzędu Kontroli Skarbowej w Warszawie do obszaru m. st. Warszawy oraz powiatów: legionowskiego, warszawskiego zachodniego, nowodworskiego, grodziskiego, pruszkowskiego, piaseczyńskiego i otwockiego. Zmiana ta pozwoli dyrektorowi Urzędu Kontroli Skarbowej w Warszawie skoncentrować się na wykonywaniu zadań na terenach, które skupiają łącznie około 70% podmiotów działających na obszarze województwa mazowieckiego i w konsekwencji generują największe wpływy podatkowe w skali tego województwa. Z drugiej strony zmiana właściwości miejscowej pozwoli dyrektorom Urzędów Kontroli Skarbowej w Białymstoku, Bydgoszczy, Lublinie, Łodzi i Olsztynie efektywniej zarządzać zasobami ludzkimi, a także zwiększyć skuteczność wykonywania ustawowych zadań.

Pragnę wskazać, iż rozwiązanie przedstawione w projekcie rozporządzenia już istnieje i z powodzeniem funkcjonuje w praktyce. Aktualnie obowiązujące przepisy regulujące przedmiotową materię przewidują, iż dyrektor Urzędu Kontroli Skarbowej w Białymstoku jest właściwy dla ściśle określonych powiatów wchodzących w skład województwa mazowieckiego. Takie ukształtowanie struktur kontroli skarbowej w województwie mazowieckim korzystnie wpłynęło na dochody budżetowe państwa. Przykładowo koszty poniesione przez Urząd Kontroli Skarbowej w Białymstoku z tytułu delegacji pracowników do wykonywania czynności kontrolnych na terenie województwa mazowieckiego w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 30 czerwca 2012 r. wyniosły około 45 tys. zł, podczas gdy kwota ustaleń w tym okresie przekroczyła 141 mln zł, a wartość wpłat do budżetu wyniosła ponad 53 mln zł. Kwota wpływów do budżetu państwa jest zatem około 1200 razy wyższa od środków wydatkowanych na delegacje pracowników.

Mając powyższe na uwadze, zasadnym jest stwierdzenie, iż wejście w życie rozporządzenia spowoduje niewielki wzrost wydatków urzędów kontroli skarbowej na pokrycie kosztów delegacji służbowych pracowników do wykonywania czynności kontrolnych na terenie województwa mazowieckiego. Jednakże koszty delegacji stanowią znikomy procent wartości zwiększonych wpływów budżetowych, powstałych wskutek przeprowadzonych korekt terytorialnego zasięgu działania dyrektora Urzędu Kontroli Skarbowej w Warszawie. Jednocześnie pragnę zauważyć, że koszty przeniesienia stanowisk pracy do Warszawy będą neutralne, tj. koszty wynajęcia dodatkowej powierzchni pokryte zostaną poprzez ograniczenie wydatków na utrzymanie budynków, w których mieszczą się dotychczasowe zamiejscowe komórki. W rachunku tym należałoby także uwzględnić, iż w najbliższym okresie niektóre z aktualnie użytkowanych przez dyrektora Urzędu Kontroli Skarbowej w Warszawie budynków będą wymagały znacznych nakładów finansowych przeznaczonych na ich remont.

Przeniesienie kilkudziesięciu inspektorów do siedziby Urzędu Kontroli Skarbowej w Warszawie, przy jednoczesnym zawężeniu obszaru działania dyrektora tego urzędu, oznacza istotne wzmocnienie kadry inspektorów, co powinno przełożyć się na znaczny wzrost kwoty ustaleń podatkowych. Powyższa teza znajduje potwierdzenie w wynikach ustaleń podatkowych dokonanych przez komórki zlokalizowane poza Warszawą oraz w siedzibie urzędu za I półrocze 2012 r. Kwoty ustaleń kształtują się następująco: Ciechanów około 4,8 mln zł, Płock około 5,3 mln zł, Siedlce około 11,5 mln zł, Warszawa około 275 mln zł. Powyższe jednoznacznie dowodzi, iż dodatkowa kadra inspektorów alokowana do centrali Urzędu Kontroli Skarbowej w Warszawie może dokonać na obszarach najintensywniejszej aktywności gospodarczej wyższych ustaleń niż w Ciechanowie, Płocku czy Siedlcach.

Pokreślić należy, że wejście w życie przedmiotowego rozporządzenia nie spowoduje zmian w zakresie właściwości miejscowej organów odwoławczych, która co do zasady jest ustalana w oparciu o kryterium miejsca zamieszkania lub siedziby podmiotu kontrolowanego. Podobnie Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie pozostanie właściwy dla podatników z województwa mazowieckiego.

Ograniczenie terytorialnych uprawnień władczych dyrektora Urzędu Kontroli Skarbowej w Warszawie nie oznacza pozbawienia podatników kontaktu z dyrektorami urzędów kontroli skarbowej, którzy staną się właściwi na ściśle określonej części województwa mazowieckiego. Dodatkowo należy zauważyć, iż obowiązujące przepisy prawa umożliwiają skorzystanie z innych, bardziej ekonomicznych rozwiązań prawnych. Przykładowo można wskazać art. 155 § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60, z późn. zm.), który przewiduje możliwość wezwania do złożenia wyjaśnień na piśmie. Ponadto w sytuacji wystąpienia konieczności przeprowadzenia czynności kontrolnych w siedzibie organu kontroli skarbowej, np. przesłuchanie świadków, mogą być one również zrealizowane przy wykorzystaniu infrastruktury innych jednostek administracji rządowej lub samorządowej na podstawie przepisów rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 19 kwietnia 2011 r. w sprawie sposobu i trybu współdziałania organów kontroli skarbowej oraz inspektorów i pracowników z organami administracji rządowej i samorządowej, państwowymi i samorządowymi jednostkami organizacyjnymi oraz sądami i państwowymi osobami prawnymi (Dz. U. Nr 93, poz. 540). Aktualnie dyrektorzy urzędów kontroli skarbowej, wyznaczeni przez generalnego inspektora kontroli skarbowej do prowadzenia postępowań kontrolnych poza swoją właściwością miejscową, korzystają z infrastruktury urzędów skarbowych mających siedzibę w miejscu prowadzenia czynności kontrolnych.

Pragnę także zauważyć, iż za utrzymanie dyscypliny podatkowej na objętym zmianami obszarze województwa mazowieckiego, oprócz organów kontroli skarbowej, odpowiedzialni są także naczelnicy urzędów skarbowych. Dodatkowo dyrektorzy urzędów kontroli skarbowej właściwi miejscowo na części terytorium województwa mazowieckiego będą mieli możliwość prowadzenia własnych analiz, które pozwolą zmniejszyć liczbę kontroli w podmiotach prawidłowo wywiązujących się ze swoich obowiązków podatkowych, przy jednoczesnym jej nasileniu w stosunku do podmiotów, wśród których ryzyko występowania nieprawidłowości jest duże. Powyższe pozytywnie wpłynie na prawidłową realizację zadań kontroli skarbowej na terenach wyłączanych z właściwości dyrektora Urzędu Kontroli Skarbowej w Warszawie.

Nowelizacja nie będzie miała wpływu na budżety jednostek samorządu terytorialnego, na sytuację i rozwój regionalny, a także na rynek pracy. W tym miejscu chciałbym wyraźnie zaznaczyć, iż zmiana przedmiotowego rozporządzenia nie będzie skutkowała potrzebą rozwiązania stosunku pracy z członkami korpusu służby cywilnej świadczącymi pracę w komórkach zlokalizowanych poza Warszawą. Wszystkim pracownikom zostaną zaproponowane nowe warunki pracy. Jednocześnie nie można wykluczyć, iż część pracowników wyrazi gotowość podjęcia zatrudnienia w tych urzędach, które, na skutek zmiany przepisów, staną się właściwe dla części powiatów województwa mazowieckiego.

Z poważaniem

Podsekretarz stanu

Andrzej Parafianowicz

No, to wykrakałeś i to w kwietniu! Szacun!

Nie dość, że wykrakałem, ale również wyczułem przyczynę pisząc w jednym z komentarzy, że układ rozsypie się sam, ponieważ jest niereformowalny. Dzisiejsza koncepcja deregulacji i liberalizacji znacznie odbiega od zapędów autorytarnych urzędników różnych szczebli. Gen. Bondaryk i podwójny Generał Inspektor stanowili dotychczas duet i chyba tak zostanie. Odwołanie tego drugiego za Amber Gold jest niemal pewne, a zacznie się od sformułowania nowej koncepcji funkcjonowania informacji finansowej i kontroli skarbowej.

I w kwietniu wszyscy pracownicy wydziałów zamiejscowych uks w mazowieckim będą dojeżdżać do stolicy ......
– Ja to, proszę pana, mam bardzo dobre połączenie. Wstaję rano za piętnaście trzecia. Latem to już widno. Za piętnaście trzecia jestem ogolony, bo golę się wieczorem. Śniadanie jadam na kolację. Tylko wstaję i wychodzę.
– No, ubierasz się pan.
– W płaszcz – jak pada. Opłaca mi się rozbierać po śniadaniu?
– Fakt!
– Do PKS mam pięć kilometry. O czwartej za piętnaście jest PKS.
– I zdążasz pan?
– Nie, ale i tak mam dobrze, bo jest przepełniony i nie zatrzymuje się. Przystanek idę do mleczarni. To jest godzinka. Potem szybko wiozą mnie do Szymanowa. Mleko, widzi pan, ma najszybszy transport, inaczej się zsiada. W Szymanowie zsiadam, znoszę bańki i łapię EKD. Na Ochocie w elektryczny do Stadionu, a potem to już mam z górki, bo tak... w 119, przesiadka w 13, przesiadka w 345 i jestem w domu, to znaczy w robocie. I jest za piętnaście siódma! To jeszcze mam kwadrans. To sobie obiad jem w bufecie, to po fajrancie już nie muszę zostawać, żeby jeść, tylko prosto do domu. I góra 22.50 jestem z powrotem. Golę się. Jem śniadanie i idę spać.