<!--quoteo--><div class='quotetop'></div><div class='quotemain'><!--quotec-->Fałszowanie list płac jest najczęstszym oszustwem spotykanym w przedsiębiorstwach prywatnych. Wiąże się to z bardzo wysokimi obciążeniami wynagrodzeń z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne, zdrowotne oraz z tytułu podatków. Oszustwa takie podzielić należy na dwie grupy: zatrudnienie na czarno oraz zaniżanie wynagrodzenia. W przypadku zatrudnienia na czarno, bez zawarcia stosownej umowy, pierwszym słaby ogniwem jest to, że pracownik faktycznie pracuje u pracodawcy. Można go tam przyłapać i przesłuchać. Szczególne zasługi na polu zwalczania nielegalnego zatrudnienia położyła Państwowa Inspekcja Pracy, której szczegółowe kontrole wykazują rzesze nieuczciwych pracodawców. Jednak możliwa jest zamiennik zakamuflowania nielegalnego zatrudnienia. Przedsiębiorcy podpisują z pracownikami co tydzień nową umową o pracą, czy umową zlecenia, na podstawie której pracownik wykonuje swoje obowiązki. Zanim upłynie termin do zgłoszenia faktu zawarcia umowy w ZUS, przedsiębiorca niszczy znajdujące sią w jego posiadaniu oba egzemplarze umowy, i zawiera z pracownikiem nową umową. W razie kontroli pracownik występuje w charakterze nowozatrudnionego. Nielegalnie zatrudniony pracownik współpracuje najczęściej z pracodawcą z obawy o utratę zatrudnienia, ze strachu przed wydumanymi konsekwencjami związanymi ze współuczestnictwem w nielegalnym procederze. Pracodawca zręcznie podsyca w pracowniku te obawy, licząc na jego milczenie. Taka sytuacja ma jednak zasadniczą słabą stronę. O ile pracownicy nie będą zeznawać przeciwko pracodawcy, mogą jednak pomylić się w zeznaniach, pomylić się co do daty zatrudnienia, wysokości wynagrodzenia, ilości współpracowników itp. Im niższe wykształcenie i świadomość prawna pracownika, tym większe ryzyko błędnych zeznań. Im wyższe wykształcenie i świadomość prawna pracownika, tym większy nacisk na pracodawcę, aby płacił więcej w zamian za milczenie. Obie te sytuacje nie są wygodne dla pracodawcy, który woli na czarno zatrudniać osoby niewykształcone, które zastrasza, i które w razie kontroli mają zeznawać, że nic nie wiedzą, czy nie pamiętają. Takie zeznania wydadzą się kontrolerowi z pewnością podejrzane, jednak w większości przypadków uniemożliwią mu dokładniejsze zbadanie sytuacji i dotarcie do prawdy. Zagrożeniem są jednak zwalniani pracownicy. Z żalu do pracodawcy są w stanie zgłosić całą sprawę - najczęściej anonimowo - do stosownych organów. W mojej praktyce zdarzyło się, że były pracownik powiadomił anonimowo inspekcję pracy, inspekcję handlową, urząd skarbowy oraz urząd kontroli skarbowej. Wszystkie te instytucje rozpoczęły kontrole w niemal jednym czasie, ze zdziwieniem napotykając się na kolegów po fachu. Nie ma jednak możliwości skutecznego wyeliminowania zagrożenia, jakie niosą zwolnienia pracowników. Ewentualne nie wypłacenie wynagrodzenia z obietnicą jego wypłacenia w terminie późniejszym może przynieść skutek wręcz przeciwny: zemstę w miejsce podporządkowania.
W przypadkach zaniżania wynagrodzeń wykazywanych na liście płac występuję takie same słabe punkty, jak w przypadku zatrudnienia pracowników na czarno. Dodatkowym słabym ogniwem są oczywiście listy płac. Pierwszym przykazaniem oszusta jest sporządzenie listy płac w sposób formalnie jak najbardziej poprawny, aby nie wzbudzić niepotrzebnych podejrzeń u kontrolującego. Podobnie jak w przypadku fakturowania wymaga to specjalistycznej wiedzy na ten temat.
Bardzo często pracodawcy zawierają umowy o pracą określając wynagrodzenie na poziomie minimalnym. Takie też wynagrodzenie wykazują na liście płac. Jeżeli jednak na listach płac danego przedsiębiorstwa występują wyłącznie wynagrodzenia minimalne, bez nadgodzin i innych dodatkowych składników, może to dla kontrolera być wskazówką, że w danej firmie nie wykazuję się rzeczywistych wynagrodzeń. Im więcej w firmie stanowisk nierobotniczych z wynagrodzeniem określonym na poziomie minimalnym, tym większe podejrzenie, że wynagrodzenia te są zaniżanie. Stąd wielu oszustów urozmaica swoje listy płac. Jeżeli na liście płac występują różne kwoty wynagrodzeń zasadniczych, jeżeli występują delegacje, nadgodziny, prace w niedziele i inne tego typu składniki wynagrodzenia, tym bardziej poprawną wydaje się lista płac. Dobrze sporządzona lista płac całkowicie ukryje ukrywanie wynagrodzeń, jednak w tym celu oszust powinien odżałować nieco zysków i opłacić składki zus oraz podatki od tych dodatkowych składników wynagrodzenia. Nie każdego oszusta stać na takie poświęcenie, stąd treść samej listy płac jest w stanie naprowadzić kontrolera na trop oszustwa.
Jeżeli kontroler postanowi bliżej zapoznać się z wynagrodzeniami w firmie, zechce zapewne przesłuchać pracowników. I tu znajduje się kolejny słaby punkt takiego oszustwa. Pracownicy mogą nie pamiętać, jakie otrzymują wynagrodzenie według listy płac, w końcu w rzeczywistości otrzymują wynagrodzenie wyższe. Mogą zatem w zeznaniach pojawić się rozbieżności, które przy odpowiednim prowadzeniu przesłuchania mogą doprowadzić do wykrycia całej afery ze wszystkimi negatywnymi dla pracodawcy skutkami. W takiej sytuacji nawet wielokrotne uczenie pracowników, ile zarabiają, może nie pomóc. W czasie przesłuchania, czy nawet podczas zwyczajnej rozmowy z kontrolerem skarbowy, wiele osób traci opanowanie i spokój wewnętrzny, mogą zatem łatwo wyjawić coś nawet bez specjalnego wysiłku przejawianego przez kontrolującego. Zatem ewentualne zeznania pracowników, również byłych pracowników, są dla nieuczciwego pracodawcy najgroźniejsze. Taki pracodawca stara się zatem tak sporządzić dokumenty związane z listą płac, aby nie budziły na pierwszy rzut oka żadnych podejrzeń.
Zdarzają się oczywiście przypadki pobierania przez pracodawcę pokwitowań nielegalnie wypłaconego wynagrodzenia. Pokwitowania takie mogą czasem - przez przypadek - trafić w ręce kontrolera, stąd dziwić się należy, że w ogóle są komuś potrzebne. W mojej praktyce spotkałem się również z przypadkiem przelewania na konto pracownika nielegalnych, nie opodatkowanych wynagrodzeń, co świadczy o całkowitym braku rozwagi u oszusta podatkowego, który dopuszcza do takiej sytuacji.
Zdarza się jednak, że o zatrudnieniu pracownika (na czarno czy też w nadgodzinach) świadczą inne dokumenty, takie jak faktury vat podpisywane przez pracowników, czy inne dokumenty związane ze sprzedażą czy zakupami w firmie. Oszuści rzadko zwracają uwagę na to, aby pracownicy nie potwierdzali swoim podpisem nieopłaconej legalnie pracy. Najtrudniej ukryć wynagrodzenie za pracą kierowców, gdyż prawo przewozowe wymaga stosowania tarczek do tachografów. Na tarczce takiej oznaczono, w jakich godzinach pracował pracownik, tarczki takie stanowią podstawą do sporządzenia listy płac. Zatem w firmie transportowej kontroler przede wszystkim porówna listą płac z danymi wynikającymi z tarczek. Jednak i firmy
transportowe starają sobie radzić z tym problemem - uciekając przed przepisami ograniczającymi czas pracy kierowców firmy zatrudniają fikcyjnie pracowników, którym fikcyjnie wypłacają wynagrodzenie, a których prawdziwe tarczki udają, że faktycznie pojazdem kierował ktoś inny. W razie kontroli drogowej taka cudza tarczka jest przez kierowcą niszczona, gdyż wielokrotnie niższy mandat grozi za brak tarczki, niż za przekroczenie czasu pracy dopuszczalnego dla kierowcy.
Schemat: Słabe punkty nielegalnego wypłacania wynagrodzeń.
<!--QuoteEnd--></div><!--QuoteEEnd--><!--sizeo:2--><span style="font-size:10pt;line-height:100%"><!--/sizeo-->Artur M. Brzeziński: DROBNE OSZUSTWA PODATKOWE - ANTYPORADNIK DLA NIEZAAWANSOWANYCH
źródło: http://www.pit.pl.<!--sizec--></span><!--/sizec-->
<!--sizeo:3--><span style="font-size:12pt;line-height:100%"><!--/sizeo-->ZOBACZ TEŻ:<!--sizec--></span><!--/sizec--> <a href="http://www.skarbowcy.pl/mkportal/index.php?ind=news&op=news_show_single&ide=1301" target="_blank">DROBNE OSZUSTWA PODATKOWE - ANTYPORADNIK DLA NIEZAAWANSOWANYCH</a>
.