Departament Administracji Podatkowej
AP3/0354/1 /07/BBS/B A/620
Biuro Kontroli i Audytu
w miejscu

W odpowiedzi na pismo z dnia 23 grudnia 2008r. nr BKR3/0354/332/PLP/2008 Departament Administracji Podatkowej uprzejmie informuje, że:
I. do Departamentu Administracji Podatkowej w 2008r. wpłynęły 524 skargi i wnioski, z których (W niniejszym Sprawozdaniu me wykazano skarg i wniosków, które wpłynęły i zostały rozpatrzone w 200Hr przez Wydział Obsługi prawnej i oraz Wydział Doradztwa Podatkowego, które w związku z reorganizacją Departamentów Ministerstwa, weszły w skład Departamentu Polityki Podatkowej. Natomiast z informacji  uzyskanych z Departamentu PK wynika iż dane dotyczące skarg i wniosków rozpatrzonych przez wymienione  wydziały zostały ujęte w sprawozdaniu za 2003r sporządzonym przez powyższy Departament.):
1. 216 załatwiono we własnym zakresie, w tym:
• w żadnym przypadku skargi nie zostały uznane za zasadne:
• w 182 przypadkach przeprowadzono postępowania wyjaśniające, które nie potwierdziły zarzutów zawartych w skargach;
• 34 przypadków rozpatrzono w inny sposób (udzielając wyjaśnień w zakresie stosowania przepisów ustawy z dnia 14 czerwca 0r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2000r. Nr 98, poz. 1071, ze zm. lub ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005r. Nr 8. poz. 60, ze zm.) lub pozostawiono bez rozpoznania z uwagi na brak sprecyzowania charakteru wystąpienia.

2) 287 skarg i wniosków przekazano według właściwości do izb skarbowych, gdyż skargi dotyczyły działalności urzędów skarbowych albo podlegały rozpatrzeniu w toku prowadzonych postępowań lub przesłano je do innych organów, zgodnie z ich właściwością merytoryczną.
3) 3 skargi i wnioski przekazano do innych departamentów Ministerstwa Finansów, zgodnie z ich właściwością merytoryczną.
4) 18 skarg, które wpłynęły W 2008r. (w miesiącach: listopad i grudzień) zostaną załatwionych w 2009r. z uwagi na trwające postępowania wyjaśniające.
Przesyłając skargi i wnioski według właściwości do jednostek podległych Departament Administracji Podatkowej, każdorazowo prosił o informację dotyczącą sposobu załatwienia spraw.
II. Izby i urzędy skarbowe rozpatrzyły w 2008r. 2151 skarg i wniosków, z tego:
Izby skarbowe -   1533 skargi i wnioski Urzędy skarbowe - 618 skarg i wniosków
W rozbiciu na poszczególne województwa:



1) na 1741 skarg i wniosków załatwionych we własnym zakresie:
• 351 (20,16%) rozpatrzono pozytywnie (wykazując zasadność zarzutów zawartych w skargach);
• 1127   (64.73%)   rozpatrzono   negatywnie   (w    wyniku   postępowań wyjaśniających wykazano bezzasadność zarzutów)
• 263 (15.11%) rozpatrzono w inny sposób (m.in. poprzez udzielenie wyjaśnień i interpretację przepisów).
2) 410 skarg przekazano według właściwości do innych organów administracji państwowej, część z tych skarg przesiano również do Ministerstwa Finansów, gdyż zawarte w nich zarzuty dotyczyły dyrektorów izb skarbowych.
Tematyka skarg i wniosków rozpatrzonych :
a) przez Departament Administracji Podatkowej:
W 2008r. większość skarg dotyczyła: niewłaściwego działania organów podatkowych i celnych (53), nieprawidłowości w prowadzonych postępowaniach orzeczniczych (52). niezadowolenia ze sposobu rozpatrzenia skarg tzn. skarżący wnosili o powtórne rozpatrzenie skarg, które były już uprzednio załatwione przez dyrektorów izb skarbowych, bądź przez Ministra Finansów (42). Kolejną grupę stanowiły skargi, które rozpatrzono w inny sposób (37). tj. udzielano wyjaśnień dotyczących stosowania przepisów ustawy Kodeks postępowania administracyjnego i ustawy Ordynacja podatkowa oraz spraw, które zostały pozostawione bez biegu lub bez rozpatrzenia, z uwagi na zawarte w nich braki formalne lub też spraw, w których podtrzymano dotychczas zajęte stanowisko. Wymienione wystąpienia dotyczyły także wniosków o wyłączenie z prowadzonych postępowań dyrektorów izb skarbowych. Tematami sk3rg były również :
-niezadowolenie z nieterminowego załatwienia spraw przez organy podatkowe (20): -wystąpienia pracowników organów podatkowych (7); -skargi na pracowników (3): -niewłaściwa organizacja pracy (2).
b) przez izby i urzędy skarbowe:
Rozpatrzone skargi i wnioski dotyczyły głównie:
• postępowań egzekucyjnych i czynności podejmowanych w toku postępowania egzekucyjnego:
• czynności podejmowanych w trakcie prowadzonych postępowań podatkowych i kontrolnych;
• nierzetelnie prowadzonych postępowań wyjaśniających i dowodowych w trakcie postępowań podatkowych:
• przewlekłego i biurokratycznego sposobu postępowania przy załatwianiu spraw;
• niewłaściwego postępowania lub zachowania się pracowników organów skarbowych, tj. nierzetelnego wykonywania obowiązków służbowych, nieetycznego i aroganckiego zachowania;
• zlej organizacji i funkcjonowania organów podatkowych;
• braku wnikliwości organów podatkowych w zakresie ustalania właściwości miejscowej podatnika;
• braku reakcji na zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa skarbowego:
• nieprawidłowego trybu doręczania korespondencji;
• nieudzielenia odpowiedzi o terminie zwrotu podatku dochodowego;
• niepodjęcia przez organy podatkowe działań kontrolnych w stosunku do wskazanej przez podatnika firmy oraz niedoinformowanie zainteresowanego o wynikach tej kontroli;
• biurokratycznego sprawdzania zasadności zwrotu podatku od towarów i usług;
• nieterminowego załatwiania spraw oraz opieszale prowadzonych postępowań podatkowych, bez powiadomienia strony o przedłużeniu terminu, jak również udzielenia odpowiedzi po upływie terminu wynikającego z przepisów podatkowych;
• doniesień o prowadzeniu niezarejestrowanej działalności gospodarczej bądź nieprawidłowościach w jej prowadzeniu;
• odmowy wglądu do akt podatkowych z uwagi na brak pełnomocnictwa;
• łamania przepisów ustawy o związkach zawodowych;
• odsunięcia pracownika od wykonywania kontroli.
Wniesione do izb i urzędów skarbowych w 2008r. skargi i wnioski załatwione były między innymi poprzez przeprowadzenie postępowań wyjaśniających, gromadzenie dowodów w sprawie, przesłuchania świadków, powiadomienie właściwych urzędów, instytucji, zaś finalnie, udzielanie każdorazowo odpowiedzi skarżącemu bądź wnioskującemu, z uwzględnieniem obowiązujących przepisów o tajemnicy skarbowej.
W zakresie skarg i wniosków skierowanych pod adresem pracowników izb i urzędów skarbowych prowadzone były wnikliwe postępowania sprawdzające z wykorzystaniem wszelkich możliwych środków dowodowych.
III. Terminowość rozpatrywania skarg i wniosków.
I. Z ogólnej liczb> skarg i wniosków w sprawach, w których właściwym organem do załatwienia b>ł Minister Finansów. Departament Administracji Podatkowej w 200Sr. nieterminowo załatwił 45 skarg i wniosków, w t\ni w 41 przypadkach było to przekazanie spraw po 7 dniowym terminie, wynikającym z art. 231 ustawy Kodeks postępowania administracyjnego. W 13 przypadkach powodem niedotrzymania 7 dniowego terminu do przekazania skarg właściwemu do rozpatrzenia organowi było otrzymanie przez Departament Administracji Podatkowej wystąpień już po upływie ww. terminu. Natomiast w pozostałych przypadkach przyczyną niedotrzymania terminu rozpatrzenia skarg było spiętrzenie spraw do załatwienia w poszczególnych okresach. Również w odniesieniu do spraw rozpatrzonych we własnym zakresie główną przyczyną uchybienia terminowi ich załatwienia było otrzymanie spraw już po upływie ustawowego terminu (3).
2. Z ogólnej liczby skarg rozpatrzonych przez izby i urzędy skarbowe po terminie załatwiono 27 skarg. Z nadesłanych przez te organy wyjaśnień, wynika Ze sytuacja ta spowodowana była koniecznością prowadzenia szczegółowych postępowań wyjaśniających, jak również zgromadzenia i przeanalizowania obszernego materiału dowodowego.
IV Charakterystyka przyjęć interesantów w sprawach skarg i wniosków:
Na przestrzeni 2008r. w sprawach skarg i wniosków przyjęto: -w izbach skarbowych 82 interesantów
-w urzędach skarbowych 370 interesantów
Sprawy poruszane przez interesantów dotyczył)' głównie:
- zastrzeżeń do prowadzonych postępowań podatkowych i egzekucyjnych;
- przyśpieszenia terminu zwrotu podatku dochodowego wynikającego z zeznania rocznego oraz przyspieszenia zwrotów wydatków związanych z budownictwem mieszkaniowym na podstawie złożonych wniosków VZM;
- przyśpieszenia terminu wydawania zaświadczeń;
- udzielenia ulg podatkowych;
- godzin otwarcia kas w urzędzie:
- zwiększenia ilości stanowisk obsługujących przyjmowanie rocznych zeznań podatkowych;
- problemów* z uzyskaniem drogą telefoniczną informacji w zakresie przepisów podatkowych;
- nieterminowego załatwiania spraw;
- błędnego działania i niekompetencji pracowników urzędu;
- nienależytego wywiązywania się pracownika na stanowisku ds. informacji z obowiązku ochrony danych osobowych na sali obsługi klienta;
- prowadzenia działalności gospodarczej bez zgłoszenia;
- doniesień dotyczących funkcjonowania tzw. ..szarej strefy", a także wynikających z konfliktów sąsiedzkich;
- wymierzenia kary z ustawy Kodeks kamy skarbowy.
- zasadności zakwestionowania w toku czynności sprawdzających niektórych odliczeń w podatku dochodowym od osób fizycznych;
- prośby o niekaranie za niedotrzymanie terminu; warunków otrzymania pomocy publicznej:
- interpretacji przepisów regulujących „abolicję podatkową";
-  stosowania ulg i zwolnień w podatku od spadków i darowizn oraz podatku od czynności cywilnoprawnych (w świetle zaistniałych zmian). Wszystkim sprawom nadano natychmiastowy  bieg. kierując je do wyjaśnienia właściwym w sprawie komórkom, z jednoczesnym zobowiązaniem ich do udzielenia stronie rzeczowej i merytorycznej odpowiedzi.
Podsumowanie.
Liczba skarg, które wpłynęły do Departamentu Administracji Podatkowej w 20()8r. w porównaniu do 2007r. wzrosła (z 478 do 524). Część z nich (287) została przekazana według właściwości do izb skarbowych. Podatnicy, pomijając izby skarbowe, przesyłali swoje skargi bezpośrednio do Ministerstwa Finansów, co wydłużało czas ich załatwienia. Sytuacja ta. w ocenie Departamentu Administracji Podatkowej, może świadczyć o braku zaufania podatników do obiektywizmu przy rozpatrywaniu spraw przez izby skarbowe lub nieznajomości przepisów z zakresu postępowania skargowego. Liczba skarg i wniosków, które wpłynęły do izb i urzędów skarbowych w 2008r. w porównaniu z 2007r. wzrosła (z 1916 do 2151).W przypadku skarg wpływających do tych organów liczba niewłaściwie skierowanych skarg wynosiła 410.
Jak wynika z tabel załączonych do przedmiotowego pisma liczba skarg i wniosków skierowanych do Departamentu Administracji Podatkowej oraz izb i urzędów skarbowych wzrosła średnio o 10% .
Pizy załatwianiu skarg zarówno Departament Administracji Podatkowej, jak i izby i urzędy skarbowe przestrzegały zasady wszechstronności i obiektywizmu przy analizowaniu ich zasadności.
W ocenie Departamentu Administracji Podatkowej wciąż najistotniejszymi źródłami powstawania skarg jest nienadążanie podatników za częstymi zmianami przepisów podatkowych oraz brak ich jednolitej interpretacji, wciąż mała znajomość przez podatników- procedur administracyjnych, niezrozumienie konieczności postępowania w danej sprawie zgodnie z obowiązującymi procedurami wynikającymi z przepisów prawa podatkowego, co skutkuje stawianiem przez interesantów wymagań dotyczących indywidualnego i specjalnego ich traktowania, rozbieżny interes podatnika i organu podatkowego, subiektywne oceny doznanych krzywd w postępowaniach prowadzonych przez organy podatkowe lub egzekucyjne, ciągły wzrost zadań nakładanych na organy, a także niekompetencja niektórych pracowników zarówno urzędów, jak i izb skarbowych. Izby skarbowe jak i urzędy skarbowe podejmują jednak szereg działań mających na celu zapewnienie prawidłowego trybu postępowania przy rozpatrywaniu skarg oraz prowadzą różnorodne działania zmierzające do ograniczenia źródeł ich powstania.
W 2008r. kontynuowano działania zmierzające do wyeliminowania przyczyn powstawania skarg i wniosków poprzez:
1) zapewnienie sprawnej, życzliwej i kulturalnej obsługi interesantów:
2) funkcjonowanie w urzędach skarbowych punktów informacyjnych, w których pracownic) o wysokich kwalifikacjach merytorycznych udzielają wyjaśnień;
3) zapewnianie interesantom pełnej informacji poprzez zamieszczanie komunikatów o zachodzących zmianach w przepisach prawa podatkowego na tablicach w urzędach skarbowych, na stronach internetowych, jak również w mediach lokalnych;
4) umieszczenie w salach obsługi klientów oraz na stronach internetowych informacji o procedurach dotyczących załatwiania poszczególnych spraw;
5) wprowadzaniu usprawnień i udogodnień organizacyjnych związanych z obsługa podatnika, w tym reakcji na zgłaszane przez interesantów uwagi i wnioski;
6) monitorowanie przez kierownictwo organów podatkowych terminowości i rzetelności wykonywanych przez pracowników zadań;
7) zorganizowanie telefonicznych punktów informacyjnych;
8) zmianę czasu pracy niektórych urzędów skarbowych w celu dostosowania czasu pracy urzędów do oczekiwań podatników;
9) prowadzenie intensywnych szkoleń zawodowych pracowników, w tym w zakresie obsługi podatników w celu zapewnienia kompletnego i kulturalnego przyjmowania interesantów;
10)prowadzenie prelekcji i akcji informacyjnych dla podatników;
11)Organizowanie spotkań informacyjnych m. in. z doradcami podatkowymi, biurami    rachunkowymi    i    notariuszami    w   celu    poszerzenia   kręgu
informowanych podatników;
12)organizowanie szkoleń dla przyszłych przedsiębiorców lub przedsiębiorców o krótkim stażu;
13)sprawowanie przez izby skarbowe bieżącego nadzoru w zakresie prawidłowego i terminowego załatwiania skarg i wniosków, ich właściwej kwalifikacji i ewidencji przez urzędy skarbowe;
14)podejmowanie działań zmierzających do poprawy organizacji pracy i warunków lokalowych w celu zapewnienia sprawnej, kompetentnej i kulturalnej obsługi podatników.