Witam!
Na wstępie muszę zaznaczyć, że jestem pracownikiem komórki kontroli, a nie kks, więc byłabym wdzięczna za pomoc podaną w sposób "dla blondynki", a nie jak z sentencji wyroku SN  
Otóż podczas słynnych akcji "paragonowych" (dla potrzeb których niektórym pracownikom z naszego działu nadano uprawnienia do nakładania mandatów) zdarza się, że osobą nie ewidencjonującą sprzedaży za pomocą kasy rejestrującej jest małżonek przedsiębiorcy - współpracujący z nim (wpis do EDG tylko na jednego z małżonków). Dla mnie dotąd wydawało się rzeczą oczywistą, że takiego sprzedawcę karzemy z art. 62 § 4 w zbiegu z art. 62 § 5 w związku z art. 9 § 3 kks, ale już na właściciela firmy nie nakładamy mandatu z art. 84 § 1 (uważałam, że przypominałoby to karanie wszystkich wspólników s. cywilnej za identyczne przewinienie popełnione przez jednego z nich). Tymczasem okazało się, że zdania w dziale są podzielone, a nasza komórka kks nie widzi przeciwwskazań do nakładania takich mandatów. Co Wy o tym sądzicie?

Art. 62 kks
§ 4. Karze określonej w § 1 podlega także ten, kto wbrew przepisom ustawy dokona sprzedaży z pominięciem kasy rejestrującej albo nie wyda dokumentu z kasy rejestrującej, stwierdzającego dokonanie sprzedaży.
§ 5. W wypadku mniejszej wagi, sprawca czynu zabronionego określonego w § 1-4
podlega karze grzywny za wykroczenie skarbowe.

Art. 84. § 1. Kto, nie dopełniając obowiązku nadzoru nad przestrzeganiem reguł obowiązujących w działalności danego przedsiębiorcy lub innej jednostki organizacyjnej, dopuszcza, chociażby nieumyślnie, do dokonania czynu zabronionego określonego w tym rozdziale,
podlega karze grzywny za wykroczenie skarbowe.


Jeżeli „nadzorca” przeszkolił „używacza” kasy, w tym dokładnie poinformował, jak się ją obsługuje oraz, że należy nabijać na kasę każdą, bez wyjątków, sprzedaż, to cóż więcej w ramach nadzoru miał niby zrobić? Stać za pracownikiem i pilnować? Taniej by mu wyszło samemu nabijać. Zatem po prawidłowym, najlepiej dobrze udokumentowanym, przeszkoleniu odpada odpowiedzialność z art. 84 nadzorcy. Pozostaje tylko 62 dla „używacza”.
Jeśli natomiast „używacz” wyjaśni przyłapany, że nie był przeszkolony w zakresie używania kasy, w szczególności nie informowano go o obowiązku rejestrowania każdej bez wyjątku transakcji, a „nadzorca” nie ma dowodów obalających tę tezę (np. w postaci protokołu przeszkolenia czy zakresu obowiązków, itp.), dopiero wtedy zachodzi odpowiedzialność z art. 84 „nadzorcy” przy totalnym braku podstaw do nakładania mandatu na „używacza” z art. 62 wobec oczywistej w takim przypadku braku winy umyślnej.
Reasumując:
Mandat z 62 albo z 84. Alternatywa. Nigdy razem.

Sposób podania pasuje?
A s.c już dawno nie podlegają penalizacji.

Widzę, że niezbyt zrozumiale sformułowałam zapytanie (i nie pomógł dość oczywisty tytuł wątku).
W "normalnej" sytuacji, gdy mamy do czynienia ze sprawcą - pracownikiem, to oprócz nałożenia mandatu na niego (art. 62) osobno karzemy przedsiębiorcę - pracodawcę (art. 84). Żadnego z nich dwukrotnie, żadnego z obu artykułów. Staramy się dociec, czy taki sprawca był przeszkolony, czy ma jakieś specjalne zapisy odnośnie odpowiedzialności za kasę w umowie o pracę itd.
Wątpliwość dotyczy małżonka dokonującego sprzedaży z pominięciem kasy. Nie jest on przecież formalnie zatrudniony przez przedsiębiorcę, nie łączy ich poza małżeństwem żaden stosunek cywilno-prawny, wspólnie czerpią korzyści z dział. gosp., wspólnie ją prowadzą, tyle, że od blisko 20 lat nie rejestruje się dział. gosp. "na małżonków" (wpis jest na jednego z nich). W wielu przypadkach nawet składki na ubezp. społ. sprawcy są opłacane w sposób "na osobę współpracującą". Nie wierzę, że w takiej sytuacji ktokolwiek prowadzi dokumentację, z której wynika, że przeszkolił żonę/męża w zakresie obsługi kasy; że można domagać się od małżonka dowodu, że połowica nie powiedziała mu o konieczności ewidencjonowania całego obrotu. Z logicznego (nie prawnego) punktu widzenia oboje odpowiadają na równi, (także wspólnym majątkiem) za takie błędy. Tak jak za szkody wyrządzone przez ich dziecko, czy psa. Czy można jednemu z małżonków udowodnić brak nadzoru nad drugim?

Abstrahując od meritum postu, zadziwia mnie powyższe podejście, tj. „karanie i z tego, i z tego”. Wskazana praktyka to nic innego jak produkcja mandatów. Obiło mi się o uszy, że takie wynalazki zdarzają się w kraju, ale że jest to „normale”. Mnie się wydawało, że praktyka pięknie w detalach opisana przez Leibowitza jest „normalna”. Bean piszesz, że jesteś z kontroli. Wobec tego przybliż stanowisko Leibowitza swojemu oskarżycielowi i proszę napisz, co on na to? Zastanawiam się w ogóle jak sprawa się ma w poszczególnych księstwach?

Z strony internetowej IS Szczecin (nie moje województwo): "Zatem przypominamy wszystkim sprzedającym o obowiązku rejestrowania obrotów ze sprzedaży towarów i usług przy użyciu kas rejestrujących i wydawaniu emitowanych paragonów. Za naruszenie obowiązków ewidencyjnych przy użyciu kas fiskalnych grozi mandat karny w wysokości od 150 zł do 3.000 zł, zarówno dla pracownika, który nie zarejestrował sprzedaży przy użyciu kasy fiskalnej, jak również dla pracodawcy za brak nadzoru nad pracownikiem, niezależnie od wartości towaru lub usługi, będącej przedmiotem transakcji."
Lektura artykułów prasowych dot. "akcji paragonowych" przekonuje mnie, że tak jest w zasadzie w całym kraju oraz, że podwójnie karzą zarówno US jak i UKS.
Jako "normalną" opisałam sytuację, gdy sprzedający jest podwładnym przedsiębiorcy w odróżnieniu od tej, gdy prawnie są od siebie niezależni, a sprawca nie jest przedsiębiorcą, do którego należy kasa.

Znaczy sie – w prawie karnym zaczął działać automatyzm. Ciekawe co właściwa IS sądzi o treści art. 84 § 2 kks.
Ad rem, nie widzę przeszkód aby na żonę podatnika VAT, na którym ciąży obowiązek ewidencjonowania sprzedaży za pomocą kasy, nałożyć mandat z art. 62 §5 w zw. z § 4 kks oraz w zw. z art. 9 § 3 kks, albowiem z opisu zdarzenia wynika, że żona faktycznie zajmowała się sprzedażą w sklepie męża.
Art. 9 § 3 kks, za przestępstwa skarbowe lub wykroczenia skarbowe odpowiada, jak sprawca, także ten, kto na podstawie przepisu prawa, decyzji właściwego organu, umowy lub faktycznego wykonywania zajmuje się sprawami gospodarczymi, w szczególności finansowymi, osoby fizycznej, osoby prawnej albo jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, której odrębne przepisy przyznają zdolność prawną.
Problem będzie wtedy kiedy:
1.żona stwierdzi, że nie widziała o istnieniu kasy, albo
2.mąż stwierdzi, że żona bez jego wiedzy i pozwolenia dokonała sprzedaży.

Wtedy postąp zgodnie z instrukcją Leibowitza, a mianowicie:
1.albo na żonę mandat z art. 62 §5 w zw. z § 4 kks oraz w zw. z art. 9 § 3 kks
2.albo na męża z art. 84 §1 kks, albowiem czyn ten można popełnić również nieumyślnie.

Ps. Czy ktoś z tych „podwójnie” ukaranych odmówił przyjęcia mandatu i sprawa trafiła do sądu?

Uczulam, że prowadząc postępowanie karne skarbowe pracownik FOPP zobligowany jest bezwarunkowo stosować się do zasad postępowania karnego, w szczególności zapisów Kks, a nie do wpisów na stronie internetowej, nawet tak wysokiego organu jak IS.


art. 9 § 3 kks jak najbardziej ma zastosowanie do małżonka

Bardzo dziękuję za obszerne wyjaśnienia.
W moim US karanie przedsiębiorców za brak nadzoru jest właśnie następstwem wytycznych (pokontrolnych) IS. Jeszcze rok temu ograniczaliśmy się do nakładania mandatów na sprawców nieewidencjonowania.

A co z tym drugim małżonkiem - przedsiębiorcą? Czy słusznie uważam, że udowodnienie mu braku nadzoru nad połowicą (art. 84 § 1) jest po prostu niemożliwe?

Na pewno jest utrudnione, choćby z uwagi na sytuację prawną małżonków, diametralnie inną od pracodawcy i pracobiorcy. Nadal twierdzę, że między art. 84 § 2 kks a art. 62 §5 w zw. z § 4 kks jest alternatywa. Wszystko zależy od wyjaśnień małżonków. Jeśli są spójne, logiczne i prawdopodobne, to dopuszczalne są oba przypadki: albo mąż 84 albo żona 62, nigdy oba naraz.
Gorzej jak wyjaśnienia są sprzeczne. Wtedy należy dokonać oceny na podstawie dostępnych innych dowodów, o ile takowe są. Jeśli nie ma, to waliłbym męża z zasady, że jako podatnik jest jedynym gwarantem prawidłowego wykonywania obowiązków podatkowych.