Nie każda strata jest kosztem

Straty związane z kradzieżą środków trwałych w firmie nie będą kosztem podatkowym w części pokrytej sumą odpisów amortyzacyjnych.

Zgodnie z przepisami ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 14, poz. 176 z późn. zm.) kosztami uzyskania przychodów z poszczególnych źródeł są wszelkie koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych jako niepodlegające odliczeniu. Ograniczenia te dotyczą m.in. strat wynikających z kradzieży środków trwałych. Według art. 23 ust. 1 pkt 5 wspomnianej ustawy nie uważa się za koszty uzyskania przychodów strat w środkach trwałych oraz wartościach niematerialnych i prawnych w części pokrytej sumą odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 1.

Jeśli więc podatnik poniesie stratę w środkach trwałych spowodowaną np. kradzieżą, kosztami uzyskania przychodów będzie tylko ta jej część, która wcześniej nie została zaliczona do kosztów poprzez odpisy amortyzacyjne. Można zatem przyjąć, że w przypadku kradzieży nowego niezamortyzowanego środka trwałego kosztem uzyskania przychodów będzie całość wydatków poniesionych na jego nabycie.

Potrzebne dokumenty
Przy zaliczaniu strat do kosztów ważne jest zachowanie podatnika. Organy podatkowe podkreślają, że nie mogą stanowić kosztów podatkowych straty powstałe wyłącznie z winy podatnika. Trudności z zaliczeniem straty do kosztów mogą powstać wtedy, gdy kradzież była skutkiem zaniedbań czy nieracjonalnego działania podatnika.

Możliwość zaliczenia strat do kosztów zależy od prawidłowej dokumentacji. Stosownym dokumentem będzie protokół potwierdzony przez właściwe organy, np. policję, instytucję ubezpieczeniową. Podatnik powinien zadbać o to, by dokument ten określał rodzaj szkody, jej ilość, wartość, przyczynę powstania straty, podpisy osób uprawnionych i datę. Jak podkreśla jednak Marek Kolibski, doradca podatkowy z kancelarii Ożóg i Wspólnicy, dla udokumentowania strat organy podatkowe nie powinny w każdym przypadku wymagać dokumentów z postępowania prowadzonego przez policję.

Podatnik zaliczając wartość skradzionego środka trwałego do kosztów musi wykazać, że wydatek na jego zakup był poniesiony na cele prowadzonej działalności.

– W przypadku towarów obrotowych nie ma wątpliwości, iż podatnik nabywa je lub ich komponenty bezpośrednio w celu uzyskania przychodów. Ponieważ ich związek z przychodem jest bezpośredni, koszty na ich nabycie są potrącane dopiero przy sprzedaży. Na skutek kradzieży do sprzedaży jednak nie dojdzie. A ponieważ towar był nabyty w celu uzyskania przychodów, strata wskutek kradzieży powinna stanowić koszt uzyskania przychodu – podkreśla Marek Kolibski.

Brak ubezpieczenia szkodzi
Sytuacja komplikuje się w przypadku, gdy skradziony środek trwały był ubezpieczony. Przychodem z działalności gospodarczej są odszkodowania za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością. Przychód z tego tytułu powstanie jednak dopiero w chwili faktycznego otrzymania odszkodowania, a nie np. jego zasądzenia. Brak ubezpieczenia może także zaszkodzić. Straty powstałe w wyniku utraty samochodów nie są bowiem uznawane za koszt uzyskania przychodów, jeżeli samochody nie zostały objęte dobrowolnym ubezpieczeniem (AC).

Aleksandra Tarka