Dzień dobry!

Zwracam się do Was z pytaniem jako podatnik.
Pytanie jest proste.
Gdzie pracodawca ma składać PIT na zaliczki od podatku dochodowego, a także gdzie powinienem złożyć PIT roczny? (Jeśli w ogóle pracodawca ma go składać i jeśli ja powinienem złożyć)
Skąd takie pytanie, już wyjaśniam.

Otóż od 5 lat mieszkam za granicą, generalnie też tylko tam pracuję, ale w tym roku zdarzyła się taka sytuacja, że pracuję zdalnie dla zleceniodawcy z Polski. Za miesiąc maj zleceniodawca zapytał mnie o US pod który podlegam i nie wiedziałem co odpowiedzieć, więc poprosiłem go o zwłokę. Problem mój wynika stąd, że jeszcze przed wyjazdem za granicę rozwiodłem się i wyprowadziłem, ale dla wygody uzgodniłem z byłą żoną, że mój adres zameldowania pozostanie dotychczasowy. Tak się jednak złożyło, że była już żona w zeszłym roku, zanim sprzedała mieszkanie, wymeldowała mnie z niego. Co wydaje się oczywiste, bo nikt nie chce kupić mieszkania z lokatorem, chociażby tylko na papierze. Nie miałem nic przeciwko temu, bo od lat osiągając dochody tylko za granicą, nie rozliczałem się z PIT w Polsce. Problem wystąpił teraz. Nie mam stałego adresu zameldowania, nie mam także stałego miejsca pobytu w Polsce, bo bywam w kraju zbyt rzadko i w wielu różnych miejscach, żeby uznać moje pobyty za jakiś konkretny adres. Patrząc więc prawnie w Polsce pozostaję bezdomnym. Gdzie więc pracodawca i finalnie ja musimy składać PIT-y?
Oczywiście jeżeli w ogóle muszę, bo jak wspomniałem, nie wykonuję żadnej pracy w Polsce jako kraju, a jedynie na zlecenie polskiej firmy. Czy dochód osiągnięty przeze mnie (przebywającego na stałe za grzanicą) od Polskiej firmy liczy się jako dochód osiągnięty w Polsce czy za granicą?

Bardzo proszę o odpowiedź.

Pozdrawiam.

Aby rozstrzygnąć powyższe zagadnienie trzeba ustalić Pani/Pana:

- rezydencję podatkową (miejsce zamieszkania dla celów podatkowych) - kraj będący Pana/Pani ośrodkiem interesów osobistych, którego składowymi są tzw. centrum interesów życiowych i osobistych

- nazwę kraju zagranicznego, na którym Pan/Pani przebywał w 2015 r. z podaniem okresu pobytu (co pozwoli zastosować postanowienia odpowiedniej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania oraz zakwalifikować przychody z umowy cywilnoprawnej do właściwej regulacji w tej umowie rozstrzygającej o miejscu opodatkowania tego dochodu).

Ustalenie stanu faktycznego w tym zakresie pozwoli odpowiedzieć na zadane pytania.

A teraz zarys zagadnienia rezydencji podatkowej:

Miejsce i sposób opodatkowania dochodów zagranicznych determinują zasady: rezydencji podatkowej oraz zasada źródła.

Zgodnie z zasadą źródła, obowiązkiem podatkowym objęte są wszelkie dochody powstałe na terytorium danego państwa, niezależnie czy podmiot ma w nim miejsce zamieszkania. Na tej zasadzie oparta jest konstrukcja ograniczonego obowiązku podatkowego (art. 3 ust. 2a i ust. 2b updf).

Obowiązek podatkowy osób osiągających dochody za granicą zależą od miejsca ich zamieszkania dla celów podatkowych (rezydencji podatkowej). Jeżeli osoba fizyczna ma miejsce zamieszkania na terytorium Polski, to podlega nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów), bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (art. 3 ust. 1 u.p.d.f.). W takim przypadku dochody uzyskane za granicą, co do zasady, rozlicza się w Polsce z zastosowaniem właściwej umowy w sprawie unikania podwójnego opodatkowania, którą Polska zawarła z danym państwem (art. 4a u.p.d.f.).
Za osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium Polski uznaje się osobę fizyczną, która:
1) posiada na terytorium Polski centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych) lub
2) przebywa na terytorium Polski dłużej niż 183 dni w roku podatkowym.
Uwzględniając piśmiennictwo organów podatkowych oraz orzecznictwo sądowoadministracyjne przez „centrum interesów osobistych” rozumie się wszelkie powiązania rodzinne tzw. ognisko domowe, aktywność społeczną, polityczną, obywatelską, kulturalną, przynależność do organizacji/klubów, uprawianie hobby itp.
„Centrum interesów gospodarczych” oznacza natomiast miejsce prowadzenia działalności zarobkowej, źródła dochodów, posiadane inwestycje, majątek ruchomy i nieruchomy, polisy ubezpieczeniowe, zaciągnięte pożyczki/kredyty, rachunki bankowe i inwestycyjne.
Za osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium Polski uważa się również osobę fizyczną, która przebywa na terytorium Polski dłużej niż 183 dni w roku podatkowym.
       Natomiast jeżeli osoba fizyczna nie ma na terytorium Polski  miejsca zamieszkania, to podlega ograniczonemu obowiązkowi podatkowemu tylko w odniesieniu do dochodów (przychodów) osiąganych na terytorium Polski (art. 3 ust. 2a u.p.d.f.).

               W świetle zapisów umów o unikaniu podwójnego opodatkowania określenie "osoba mająca miejsce zamieszkania w Umawiającym się Państwie" oznacza każdą osobę, która według prawa tego Państwa podlega tam obowiązkowi podatkowemu, z uwagi na jej miejsce zamieszkania lub jej miejsce stałego pobytu.  W przypadku, gdy podatnik jest uznany przez dwa państwa (Polska i inne) za rezydenta podatkowego – stosuje się przepis kolizyjny.
       Jeżeli więc osoba fizyczna ma miejsce zamieszkania w obu Umawiających się Państwach, to:
                1) osobę taką uważa się za mającą miejsce zamieszkania w tym Umawiającym się Państwie, w którym ma ona stałe miejsce zamieszkania. Jeżeli ma ona stałe miejsce zamieszkania w obu Państwach, wówczas uważa się ją za mającą miejsce zamieszkania w tym Państwie, z którym ma ściślejsze powiązania osobiste i gospodarcze (czyli ośrodek interesów życiowych);
                    2) jeżeli nie można ustalić, z którym Państwem osoba ma ściślejsze powiązania osobiste i gospodarcze, albo jeżeli nie posiada ona stałego miejsca zamieszkania w żadnym Państwie, wówczas uważa się ją za mającą miejsce zamieszkania w tym Państwie, w którym zwykle przebywa;
                     3) jeżeli przebywa ona zazwyczaj w obu Państwach lub nie przebywa w żadnym z Państw, to będzie ona uważana za mającą miejsce zamieszkania na terytorium tego Państwa, którego jest obywatelem;
               4) jeżeli osoba jest obywatelem obydwu Państw lub nie jest obywatelem żadnego z nich, to władze Umawiających się Państw rozstrzygną tę sprawę w drodze wzajemnego porozumienia – tzn. administracje podatkowe obydwu Państw ustalą, w którym kraju należy dochód uzyskany przez taką osobę opodatkować.
      
               Ustalenie czy dany podatnik podlega ograniczonemu czy nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w danym kraju możliwe jest po analizie konkretnego przypadku, po dokonaniu indywidualnej oceny wszelkich okoliczności faktycznych wskazujących, z którym państwem łączą podatnika silniejsze powiązania osobiste i gospodarcze.
               Istotne znaczenie może mieć uzyskanie certyfikatu rezydencji od stosownego organu administracji podatkowej za granicą. Certyfikat rezydencji (zaświadczanie o miejscu zamieszkania dla celów podatkowych) potwierdza, że dane państwo uznaje podatnika za osobę zamieszkująca na jego terytorium w rozumieniu przepisów podatkowych tego państwa.
       Posiadanie certyfikatu rezydencji nie przesądza automatycznie, że podatnik przebywający na terytorium innego państwa, nie będzie uznany za osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium RP.  Legitymowanie się certyfikatem rezydencji danego kraju jest jednak istotną przesłanką dokumentującą przeniesienie centrum interesów życiowych za granicę.
               W przypadku zmiany rezydencji podatkowej w trakcie roku, podatnik jest zobowiązany rozliczyć się  w państwie rezydencji ze wszystkich swoich dochodów osiągniętych w okresie, w którym miał w tym państwie miejsce zamieszkania (z uwzględnieniem postanowień umów o unikaniu podwójnego opodatkowania).